İnsult riskini artıran vərdişlər

"Beyin insultu – bu, beyin qan dövranının pozulması nəticəsində yaranan təhlükəli və kəskin bir haldır. Bu vəziyyət müxtəlif növ nevroloji əlamətlərə, hətta ölümə səbəb ola bilər".

Ölkə.az xəbər verir ki, bunu rusiyalı həkim Olqa Zintseva deyib.

Həkimin sözlərinə görə, insult iki növdə olur. Ən geniş yayılmışı işemik insultdur: "Bu, damar tıxanması nəticəsində yaranır və beyin toxumalarının oksigen çatışmazlığı səbəbindən qidalanmamasına, nəticədə isə beyin hüceyrələrinin ölümünə, yəni beyin işemiyasına səbəb olur. İşemiya sahəsi nə qədər böyükdürsə, bir o qədər çox beyin sahəsi zərər görür və insanın funksiyaları pozulur. Digər növ isə hemorragik insultdur. Bu, damar partlaması nəticəsində beyinə qan sızması ilə baş verir. Bu növ daha təhlükəli və sürətli inkişaf edir.

İndi isə insultun yaranmasına səbəb olan amillərdən danışaq. İlk olaraq riskin artmasına səbəb olan xəstəliklərdən bəhs etmək lazımdır. Xüsusilə də düzgün qidalanmama nəticəsində yaranan ateroskleroz — yağlı, qızardılmış yeməklər və 'zərərli' xolesterin bu prosesi sürətləndirir.

Bundan əlavə, şəkərli diabet xəstəliyi zamanı da risk artır, çünki bu xəstələrdə damar divarları daha nazik olur və asanlıqla zədələnə bilir. Arterial hipertenziyadan (yüksək qan təzyiqi) əziyyət çəkənlər də xüsusilə diqqətli olmalıdırlar, çünki yüksək təzyiq damar divarlarına əlavə yük yaradır və bu da onların zədələnməsinə səbəb ola bilər".

Onun sözlərinə görə, digər risk amilləri arasında azhərəkətli həyat tərzi, zərərli vərdişlər (siqaret çəkmək, alkoqoldan sui-istifadə), bəzi dərman vasitələrinin qəbulu da var:

“Məsələn, antikoaqulyantların qəbulu qan laxtalanmasını azaldır. Bu da damar zədələnməsi halında qanaxmaya səbəb ola bilər. Kontraseptivlər isə laxtalanmanı artırdığı üçün tromb əmələ gəlməsinə səbəb ola bilər".

Bundan əlavə, mütəxəssisin sözlərinə görə, bu xəstəliyin inkişafında irsi faktorun da mühüm rolu var. Lakin bu gün genetik analizlərin köməyi ilə insult riskini qiymətləndirmək və zərurət olduqda fərdi profilaktika planı hazırlamaq mümkündür.

Həmidə İbrahimova