“İş təcrübəsizliyi gənclərin iş tapmasını çətinləşdirir” ŞƏRH EDİLDİ

“İş təcrübəsizliyi gənclərin iş tapmasını çətinləşdirir”. Bunu SİA-ya açıqlamasında iqtisadçı-ekspert Xalid Kərimli deyib.

Onun sözlərinə görə, işsizliklə bağlı statistikalara baxanda həm məşğulluq, həm də işsizlik statistikalarına nəzər yetirildikdə, ölkədə işsizlik səviyyəsinin stabil olaraq aşağı olduğu görünür: "Yəni, 15% arasında bir işsizlik statistikasıdır və bu, uzun illər ərzində saxlanılır. İşsizlərin strukturuna baxanda görürük ki, qeydiyyatda durmayan və çoxlu sayda işsizlər də ola bilər. Amma ümumi şəkildə ölkə statistikasına baxanda, rəsmi statistika vəziyyətin o qədər də pis olmadığını göstərir.

Digər tərəfdən, kənd təsərrüfatında məşğulluq yalnız o şəxslərdə hesab olunur ki, şəxsi istifadəsində torpaq var, o deməkdir ki, işsiz hesab olunmur. Kənddə demək olar ki, hər kəsin şəxsi istifadəsində torpaq var, amma bu torpaq yalnız o halda faydalıdır ki, sənə pul gətirir. Bu baxımdan real işsizləri müəyyənləşdirmək bu statistika ilə çətindir. Amma ümumi şəkildə ölkənin vəziyyətinə baxanda, qeyd etdiyim kimi, rəsmi qeydiyyatda duran işsizlərin sayı o qədər də çox deyil və artmır.

Problemin bir tərəfi də ondan ibarətdir ki, hətta mövcud işləyənlər arasında da iş yerindən və şəraitindən məmnun olmayan çoxlu sayda insanlar mövcuddur. Onlar işçi sayılırlar, amma faktiki olaraq iş axtarırlar. Bunun iqtisadiyyatda öz terminləri var.

Gənclərin rastlaşdığı ən böyük problem təcrübəsizlikdir. Azərbaycanda bazar işverənin xeyrinə olduğuna görə, onlar həmişə çalışırlar ki, öz büdcələri çərçivəsində ən yaxşı işçini götürsünlər. Təbii ki, gənclərin də iş təcrübəsinin aşağı olması, zamanla onların bu cür müsabiqələrdə uduzmasına və ya iş tapa bilməməsinə gətirib çıxarır. Yəni, təcrübəsiz işçilərin iş tapması çətindir. Bundan başqa, xüsusilə orta aylıq əməkhaqqısına baxanda görürsən ki, əməkhaqqı bir sıra sahələrdə, məsələn, neft sənayesi, maliyyə sektoru və informasiya, nəqliyyat, rabitə sahələrində orta əməkhaqqı daha yüksəkdir. Amma digər sektorlarda orta əməkhaqqı daha aşağıdır və bu da gənclərin iş tapdıqda daha aşağı əməkhaqqılı işlərə yönəlməsinə səbəb olur.

Regiondakı gənclər Bakıda yaşayan gənclərə nisbətən daha çətin vəziyyətdədir. Regiondakı gənclərin iş tapma imkanı Bakıda yaşayan gənclərdən daha pisdir. Əsas problem ondan ibarətdir ki, qeyri-neft sektoru zəif inkişaf edir və qeyri-neft sektorunda iş yerləri təklif edərkən, bu sahə zəif inkişaf etdiyinə görə bazara yüksək əməkhaqqılı işçilər təklif edə bilmirlər".

Müəllif: Zeynəb Cəfərli