Icma.az
close
up
RU
İsveçrədə buzlaqlar çökür: Avropanı yeni təhlükə gözləyir

İsveçrədə buzlaqlar çökür: Avropanı yeni təhlükə gözləyir

Icma.az, Qaynarinfo portalına istinadən məlumat verir.

Keçən həftə İsveçrənin Blatten kəndinə baş verən kütləvi buzlaq sürüşməsi nümayiş etdirir ki, dünyada ən sürətlə istiləşən qitə olan Avropa getdikcə daha təhlükəli bir yerə çevrilir.

Qaynarinfo "Euractiv"ə istinadən xəbər verir ki, dağıntının miqyası İsveçrə Alpları üçün misli görünməmişdir və bu, narahat edici bir tendensiyanın hissəsidir. Aprel 2024-cü ildə İtaliya sərhədinə yaxın Pits-Şerşen dağında baş verən oxşar sürüşmə təxminən eyni həcmdə qırıntı dağıdıb, baxmayaraq ki, daha az ziyanla. 2022-ci ildə İtaliyada Marmolada buzlağının sürüşməsi 11 nəfərin həyatına son qoyub.

"Avropa Alplarında potensial qeyri-sabitlik ehtimalı səbəbindən bir neçə sahə fəal nəzarət altındadır", deyə İsveçrə Federal Meşə, Qar və Landşaft Tədqiqat İnstitutunun (WSL) qonaq tədqiqatçısı Mixael Haas bildirib.

O bildirib ki, bu cür böyük hadisələrin tezliyinin artması gələcəkdə daha çox belə hadisə ilə üzləşəcəyimizə işarə edir: "Belə dağ və buzlaq sürüşmələri yalnız iqlim amilləri ilə baş verə bilməz. Uzunmüddətli geoloji hazırlıq tələb olunur".

Tədqiqatçılar qeyd edir ki, temperaturun artması yeraltı qatların əriməsində, daş sürüşmələrində və buzlağın irəliləməsinin sürətlənməsində əhəmiyyətli rol oynayıb. Haas daimi don torpağının əriməsi və buzlaqların geri çəkilməsini əsas sabitlik pozucu qüvvələr kimi göstərib.

"Bu, yüksək dağlıq ərazilərdə ümumi material sabitliyini pozur və buna görə də cari hadisədə əhəmiyyətli rol oynayıb", deyə alim bildirib.

Onun sözlərinə görə, Blatten kəndində baş verənə bənzər hadisələr nadir və istisna olsa da, Haas təhlükənin artdığı ilə bağlı xəbərdarlıq edib: "Vəziyyət düşündüyümüzdən daha sürətli pisləşmir. Lakin xəbərdarlıq və hazırlıq indi həlledici əhəmiyyət kəsb edir, xüsusən də Alplarda yaşayan və işləyənlər üçün".

Keçən il Avropa Ətraf Mühit Agentliyi xəbərdarlıq edib ki, Avropa digər bütün qitələrdən daha sürətlə istiləşir və artan iqlim risklərinə hazır deyil. Buzlaqların əriməsi heç də yerli problem deyil.

Qeyd olunur ki, yeni tədqiqat göstərir: ölkələr Paris Sazişinin istiləşməni 1,5°C ilə məhdudlaşdırmaq hədəfinə çatsalar belə, növbəti əsrlər ərzində dünya buzlaqlarının kütləsinin təxminən 47%-i itəcək. Lakin cari iqlim öhdəlikləri göstərir ki, dünya 2,7°C istiləşmə yolunda irəliləyir - bu ilin sonunda Braziliyada keçiriləcək COP30 sammitində liderlər öz məqsədlərini artırmasa.

Avropa Komissiyasının 2 iyulda 2040-cı ilə qədər istixana qazı emissiyalarının azaldılması ilə bağlı təklif təqdim etməsi və üzv dövlətləri artıq qaçılmaz hesab edilənə hazırlaşmağa çağırması gözlənilir. Avropa Komissiyasının nümayəndəsi deyib:

"Komissiyanın son milli enerji və iqlim planlarının qiymətləndirilməsində qeyd etdik ki, iqlim dəyişikliyinə davamlılıq və uyğunlaşma məsələlərinin həllində irəliləyiş qeyri-bərabərdir".

Rəsminin sözlərinə görə, bu səylərin genişləndirilməsi ən vacibdir. Avropanın iqlim dəyişikliyinə uyğunlaşma planının 2026-cı ildə təqdim edilməsi gözlənilir - üzvlər dövlətlərin hazırlıq və planlaşdırmada, habelə müntəzəm elmi əsaslı risk qiymətləndirmələri aparmasında dəstəklənməsi üçün.

Qeyd edək ki, 28 may tarixində Klyaynes Nestorn dağından düşən daşqın və daş sürüşmələrinin ağırlığı altında Birc buzlağı uçaraq İsveçrənin Vale bölgəsindəki Blatten kəndini dağıdıb. Bir neçə gün əvvəl təxminən 300 sakini təxliyə etmək mümkün olub ki, bu da böyük bir fəlakətin qarşısını alıb.

Aydın

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:89
embedMənbə:https://qaynarinfo.az
archiveBu xəbər 07 İyun 2025 19:18 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Bu saatlarda gəzinti xərçəng riskini azaldır

23 İyul 2025 01:01see171

Şörzingerin Azərbaycanca öyrəndiyi söz…

24 İyul 2025 01:29see167

Zəngəzur dəhlizi: İrəvan fürsəti niyə əldən verir?

23 İyul 2025 10:01see149

AMB uçot dərəcəsini azaldıb

23 İyul 2025 10:14see143

ABŞ nin də iştirakı ilə Bakıda iki ölkə arasında danışıqlar aparılacaq

23 İyul 2025 10:50see141

Günün qoroskopu: ruhunuz narahat ola bilər

23 İyul 2025 00:02see141

Bu kuba baş məsqçi təyin olundu

23 İyul 2025 16:25see140

Şəmkirdə 15 yaşlı qızın ehtiyatsızlığı faciə ilə nəticələndi

24 İyul 2025 01:38see138

Kürdəmirdə 8 nəfər qidadan zəhərlənib

23 İyul 2025 03:45see135

General Motors un mənfəəti Trampın tariflərinə görə üç ayda 1 milyard dollardan çox azalıb

23 İyul 2025 03:40see134

İllər əvvəl Vağzalı ilə gəlin köçən azərbaycanlı məşhurlar FOTO

23 İyul 2025 00:16see133

PA nın Vətəndaş Qəbulu Mərkəzində avqust ayı üçün qəbul cədvəli AÇIQLANDI

23 İyul 2025 18:12see132

Qurban Qurbanov: Qələbəni unudub cavab oyununa ciddi hazırlaşacağıq

24 İyul 2025 01:30see130

Xankəndi şəhərində “Sarı gəlin” abidəsi belə ola bilər

23 İyul 2025 17:48see128

ABŞ da qırmızı ət qiymətləri rekord həddə çatdı

23 İyul 2025 20:13see126

BYD və “Geely”də saxtakarlıq aşkarlandı Subsidiyalar bu mexanizmlə mənimsənilir

23 İyul 2025 20:07see125

Aktivlərinin həcminə görə Azərbaycan banklarının RENKİNQİ

23 İyul 2025 18:27see122

Uşağın smartfona erkən çıxışı psixi sağlamlıq problemlərinə gətirib çıxarır

24 İyul 2025 04:25see120

YPG Suriyada silahları təhvil verməyəcəyini açıqlayıb

24 İyul 2025 02:48see119

“Qarabağ”ın darmadağınla qələbəsi Video

24 İyul 2025 02:30see118
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri