Karakasdan Moskva səsləri: Yeni cəbhənin sükutu pozulurmu?

Rusiya ilə Venesuela arasında hərbi əməkdaşlığın son aylarda intensivləşməsi beynəlxalq münasibətlərdə yeni gərginlik ocağı kimi dəyərləndirilir.

Moskvanın Karakasa yeni nəsil silah sistemləri göndərməsi barədə xəbərlər bu prosesin geosiyasi əhəmiyyətini daha da artırır.

Məsələyə bu kontekstdə yanaşdıqda, sual yaranır: Rusiya–Venesuela hərbi tərəfdaşlığının dərinləşməsi ABŞ-la münasibətləri yeni qarşıdurma mərhələsinə daşıyacaqmı, yoxsa bu, sadəcə regional təhlükəsizlik əməkdaşlığı çərçivəsində qalacaq?

Hazırkı beynəlxalq sistemdə baş verən strateji rəqabət, xüsusilə ABŞ, Rusiya və Çin arasında formalaşan çoxqütblü güc balansı, Latın Amerikası kimi regionların geosiyasi əhəmiyyətini artırır.

Belə şəraitdə Venesuela kimi enerji resursları ilə zəngin və siyasi baxımdan Qərbə qarşı mövqedə dayanan bir ölkə üzərində təsir uğrunda mübarizə qlobal səviyyədə güclənir.

Mövzu ilə bağlı Bakıvaxtı.az-a açıqlama verən politoloq Telman Nüsrətoğlu bildirib ki,  bu strateji rəqabət artıq tədricən hərbi aspektlərə keçid edir: 

"ABŞ ilə Çin, eləcə də, Rusiya arasında baş verən geosiyasi qarşıdurma qlobal güc balansını formalaşdıran əsas amillərdən biridir. Vaşinqton uzun müddətdir ki, Rusiyanın Ukrayna müharibəsini yekunlaşdıraraq diqqətini Çinə yönəltməsini arzulayırdı. Lakin Moskvanın sərt mövqeyi və irəli sürdüyü geosiyasi tələblər, həmçinin ABŞ-ın güzəşt həddinin məhdudluğu və Avropa İttifaqı ilə münasibətlər kontekstindəki məhdudiyyətlər bu məqsədin reallaşmasına imkan vermədi".

Telman Nüsrətoğlu: Venesuelada baş verən son hadisələr də bu rəqabətin tərkib hissəsi kimi qiymətləndirilə bilər

Onun sözlərinə görə, hazırda isə daha geniş coğrafi miqyası və çoxşaxəli xarakteri ilə fərqlənən yeni mərhələli strateji rəqabət prosesi müşahidə olunur: 

"Venesuelada baş verən son hadisələr də bu rəqabətin tərkib hissəsi kimi qiymətləndirilə bilər. ABŞ-nin həmin regionda hərbi müdaxiləyə hazırlaşması ilə bağlı iddialar, həmçinin Venesuela neftinin qlobal enerji bazarlarında oynadığı mühüm rol, Vaşinqtonun enerji asılılığını azaltmaq cəhdlərinin göstəricisidir".

Həmsöhbətimiz vurğulayıb ki, bu proses Rusiya üçün də strateji əhəmiyyət daşıyır: 

"Moskva Latın Amerikasında artan ABŞ təsirinə qarşı balans yaratmaq məqsədilə Venesuelaya yeni nəsil aviasiya texnologiyaları və silah sistemləri göndərməklə regiondakı qüvvələr nisbətinə təsir göstərməyə çalışır. Bu addımlar beynəlxalq münasibətlər sistemində gərginliyin daha da dərinləşməsinə və qlobal strateji rəqabətin yeni mərhələyə keçməsinə gətirib çıxara bilər".

Əli Hüseynov