Kosmik rəqabət güclənir Yeni proqrama start verilir

Nə amerikalı milyarder İlon Mask, nə ABŞ-nın Milli Aeronavtika və Kosmos İdarəsi (NASA), nə də Rusiyanın "Roskosmos" şirkəti Marsa gedən yolda forpostu inşa edəcək gücdə deyil.
Reyting.az xəbər verir ki, bunu Amerika mediası bir çox mütəxəssislərin Mars layihəsi ilə bağlı fikirlərini öyrənərkən müəyyən edib.
Tədqiqatçıların fikrincə, Ayda ilk yaşayış modulunu da nə ABŞ, nə də Çin inşa edəcək.
Məlum olub ki, Avropa aerokosmik şirkəti "Thales Alenia Space" ilə İtaliya Kosmik Agentliyi tərəfdaşlıq məqsədilə Ayda ilk dəfə yaşayış modulunun yaradılması üzrə müqavilə imzalayıblar. Bu layihə həm də NASA-nın kuratorluğu ilə həyata keçirilən nəhəng "Artemis" adlı proqramın bir hissəsidir. Bu, kosmik tədqiqatçılar üçün Ay səthinə enmək, həm də Marsa gələcək ekspedisiyaların platforması kimi nəzərdən keçirilir.
Yeni kosmik proqramda dünyanın müxtəlif ölkələrindən olan onlarla şirkət iştirak edir, o cümlədən İlon Maskın "SpaceX" şirkəti. Layihə artıq dövlətlər və korporasiyalar arasında güclü rəqabətin getdikcə artdığı beynəlxalq bir kosmik yarışa çevrilib.
"Multi-Purpose Habitation" kimi tanınan, Çoxməqsədli Yaşayış Modulu adlandırılan bu modul, gələcəkdə Ayda insanın daimi mövcudluğu üçün əsas elementə çevrilə biləcək. Artıq onun ilk buraxılış tarixi də məlum olub: 2033-cü ildə Kennedi Kosmodromundan.
Modul ekipajın təhlükəsizliyini və rahatlığını tam təmin edəcək, həmçinin Ay infrastrukturunun digər elementləri ilə qarşılıqlı əlaqədə sərbəst işləyə biləcək.
Mütəxəssislərin sözlərinə görə, astronavtlar orada olmadıqda belə, bu kosmik modul elmi təcrübələr aparacaq və Ay səthində proqramlaşdırıldığı kimi, sərbəst hərəkət edəcək. Eyni zamanda, o, ən azı on il fəaliyyət göstərəcək şəkildə layihələndiriləcək və ilk mərhələdə işlər ekstremal şəraitə, radiasiya, aşağı cazibə qüvvəsi, həmçinin Ayın tozuna davamlı, eləcə də çox keyfiyyətli texnologiyaların hazırlanmasına yönəldiləcək.
Kosmik müqavilənin iki illik dövrü əhatə edəcəyi bildirilir. Yaxın gələcəyin böyük və yeni layihəsinin əsas podratçısı kimi tanınan "Thales Alenia Space" şirkəti ilə çalışan "ALTEC", eləcə də İtaliyanın digər şirkətləri artıq birlikdə əməkdaşlığa start veriblər.
İtaliyanın Kosmik Agentliyi bu layihənin ölkənin yeni kosmik yarışda rolunu daha gücləndirməyə yönəlmiş uzunmüddətli strategiyasını əks etdirdiyini vurğulayıb.
Oqtay QORÇU