Lider faktoru və müasir dövlət quruculuğu: milli maraqlara əsaslanan inkişaf modeli

Meydanəli Yolçiyev

​​​​YAP Daşkəsən rayon təşkilatının sədri

Müstəqil Azərbaycan qlobal siyasi transformasiyaların, regional risklərin və iqtisadi çağırışların mövcud olduğu mürəkkəb bir dövrdə öz inkişaf yolunu düzgün müəyyənləşdirərək milli maraqlara əsaslanan ardıcıl strategiya formalaşdırıb. Bu yolun əsas hərəkətverici qüvvəsi Lider faktoru olub. Güclü siyasi iradə, strateji düşüncə tərzi dövlətin gələcəyini müəyyən edən qərarların qəbulunda həlledici rol oynayıb. Liderlik amili cəmiyyətdə sabitlik, inam və milli həmrəylik mühitinin formalaşmasını təmin edib. Məhz bu amil sayəsində dövlətçilik prinsipləri möhkəmlənib, milli maraqların qorunması sistemli xarakter alıb.

2003-cü ildən etibarən Ümummilli Lider Heydər Əliyevin əsasını qoyduğu siyasi xəttin uğurla davam etdirilməsi müasir dövlətçilik tarixində mühüm mərhələ təşkil edir. Bu mərhələdə əsas məqsəd əldə olunan nailiyyətləri yeni çağırışlar fonunda daha da inkişaf etdirmək olub. Xalqa verilən bütün vədlər mərhələli, real və ölçülə bilən şəkildə yerinə yetirilib. Sosial öhdəliklər iqtisadi imkanlarla uzlaşdırılıb, idarəetmədə məsuliyyət və şəffaflıq prinsipləri gücləndirilib. Nəticədə cəmiyyətlə dövlət arasında etimad daha da möhkəmlənib və uzunmüddətli inkişaf üçün sağlam əsaslar formalaşıb.

Yeni dövrdə həyata keçirilən dövlət siyasəti müasir idarəçilik prinsiplərinə əsaslanan çevik və rasional model kimi formalaşıb. Ardıcıl və məqsədyönlü qərarlar iqtisadiyyatın şaxələndirilməsini, maliyyə dayanıqlığının möhkəmləndirilməsini və sosial sahənin sistemli inkişafını təmin edib. Eyni zamanda təhlükəsizlik məsələləri prioritet səviyyəyə qaldırılıb, müasir ordu quruculuğu milli siyasətin ayrılmaz tərkib hissəsinə çevrilib. Dövlət idarəçiliyində strateji planlaşdırma və operativ icra mexanizmlərinin uzlaşdırılması ölkənin dayanıqlı inkişafını şərtləndirən əsas amillərdən biri olub.

Prezident İlham Əliyevin siyasi fəaliyyətində rasional yanaşma, analitik düşüncə və praqmatik qərarvermə modeli ön plana çıxır. Bu yanaşma uzunmüddətli strateji maraqlara xidmət edir. Siyasi mədəniyyətin yüksəldilməsi, milli dəyərlərə uyğun etik davranış normalarının təşviqi dövlət idarəçiliyində keyfiyyətcə yeni mərhələnin formalaşmasına şərait yaradıb. Nəticədə siyasi sistem daha sabit, proqnozlaşdırılan və məsuliyyətli xarakter alıb.

Bakı–Tbilisi–Ceyhan əsas ixrac neft boru kəməri yalnız iqtisadi layihə deyil, eyni zamanda geosiyasi əhəmiyyət daşıyan strateji təşəbbüsdür. Bu layihə ölkənin beynəlxalq enerji təhlükəsizliyi sistemində rolunu artırmaqla yanaşı, xarici siyasətin imkanlarını da genişləndirib. Enerji marşrutlarının şaxələndirilməsi regional sabitliyə töhfə verib, tərəfdaş dövlətlərlə uzunmüddətli etimad münasibətlərinin formalaşmasına zəmin yaradıb. BTC layihəsi milli iqtisadiyyatın dayanıqlığını təmin edən əsas dayaqlardan biri kimi çıxış edir.

Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair dövlət proqramları ölkə üzrə mütərəqqi inkişafın təmin edilməsində mühüm rol oynayıb. İnfrastrukturun yenilənməsi, kənd təsərrüfatının modernləşdirilməsi və sahibkarlığın təşviqi bölgələrdə iqtisadi fəallığı əhəmiyyətli dərəcədə artırıb. Bu siyasət əhalinin məşğulluq imkanlarını genişləndirib, yoxsulluğun azaldılmasına və sosial rifahın yüksəlməsinə real təsir göstərib. Regionların inkişafı ümumi iqtisadi sistemin dayanıqlığını gücləndirən əsas amillərdən birinə çevrilib.

İqtisadiyyatın bütün sahələrində aparılan sistemli islahatlar makroiqtisadi sabitliyin möhkəmlənməsinə şərait yaradıb. Sosial-iqtisadi layihələrin icrası, hüquqi bazanın təkmilləşdirilməsi və institusional islahatlar vətəndaşların həyat keyfiyyətinin yüksəlməsini təmin edib. Dövlətin iqtisadi siyasəti uzunmüddətli perspektivdə risklərin azaldılmasına və davamlı inkişafın təmin olunmasına yönəlib.

Qalib dövlət statusu, beynəlxalq nüfuzun artması, təhsilli cəmiyyətin formalaşması, böyük iqtisadi potensial və yüksələn rifah əldə olunmuş nailiyyətlərin ümumiləşdirilmiş ifadəsidir. Bu nəticələr bir-biri ilə qarşılıqlı şəkildə əlaqəli olub, vahid inkişaf fəlsəfəsinin tərkib hissələridir. Onlar gələcək mərhələdə sosial-iqtisadi modelin daha da təkmilləşdirilməsinə imkan yaradır.

 “Azərbaycan–2030: sosial-iqtisadi inkişafa dair Milli Prioritetlər” uzunmüddətli inkişaf strategiyasını müəyyən edən əsas sənəddir. Bu sənəd innovasiya yönümlü iqtisadiyyatın qurulmasını, maliyyə dayanıqlığının gücləndirilməsini və qlobal iqtisadi sistemə səmərəli inteqrasiyanı hədəfləyir. Strateji baxış ölkənin gələcək inkişaf mərhələsində yeni keyfiyyət göstəricilərinə nail olunmasını nəzərdə tutur.

Ordu quruculuğu dövlət siyasətinin əsas istiqamətlərindən biri kimi daim diqqət mərkəzində saxlanılıb. Maddi-texniki bazanın gücləndirilməsi, hərbi sənayenin inkişafı və şəxsi heyətin sosial təminatı nəticəsində Silahlı Qüvvələrin döyüş qabiliyyəti əhəmiyyətli dərəcədə artıb. Güclü Ordu milli təhlükəsizliyin etibarlı təminatçısı kimi çıxış edir.

Vətən müharibəsində qazanılmış Qələbə tarixi ədalətin bərpası olmaqla yanaşı, yeni siyasi reallıqların formalaşmasına səbəb olub. Müharibədən sonra həyata keçirilən antiterror tədbirləri dövlətin suveren hüquqlarının tam şəkildə təmin edilməsinə xidmət edib. Nəticədə konstitusiya quruluşunun bərpası, qanunsuz silahlı birləşmələrin zərərsizləşdirilməsi və təhlükəsizlik mühiti tam nəzarətə götürülüb. Ərazi bütövlüyünün təmin edilməsi dövlət siyasətinin ardıcıllığını və qətiyyətini nümayiş etdirib. Bu Zəfər milli birlik və siyasi iradənin təntənəsi kimi tarixə düşüb.

“Böyük Qayıdış” proqramı çərçivəsində həyata keçirilən bərpa və yenidənqurma işləri postmünaqişə dövrü üçün nümunəvi model kimi dəyərləndirilir. İnfrastrukturun qurulması, yaşayış məntəqələrinin bərpası və əhalinin mərhələli şəkildə geri qayıdışı regionun sosial-iqtisadi dirçəlişini təmin edir.

Yeni dövrdə qarşıya qoyulan əsas məqsəd əldə edilmiş nailiyyətləri daha da möhkəmləndirmək və davamlı inkişaf modelini dərinləşdirməkdir. Təhlükəsizlik, iqtisadi modernləşmə, sosial rifahın yüksəldilməsi və müstəqil xarici siyasət gələcək mərhələnin əsas istiqamətlərini təşkil edir. Bu siyasət uzunmüddətli sabitlik və milli maraqların təmin olunmasına xidmət edir.