Maqnit qasırğası Səssiz təhlükə Azərbaycanın ən çox bu bölgələrində HİSS OLUNUR

Azərbaycanda zamanla müşahidə olunan maqnit qasırğaları bir çox vətəndaşın sağlamlığına ciddi təsir göstərir. Bu qasırğalarının ən intensiv dövrləri ilin yaz və payız aylarına təsadüf edir. Bu zaman ürək-damar xəstəlikləri, yüksək təzyiq problemi yaşayan insanlarda vəziyyət ağırlaşır. Nəticədə ani infarkt və insult riskləri müşahidə edilir. Həmçinin maqnit qasırğaları müəyyən psixiatrik xəstəlikləri, eləcə də şəkərli diabet kimi xroniki problemləri olan şəxslərdə də fəsadlar yarada bilir.

Bu fikirləri Şamaxı Astrofizika Rəsədxanasının icraçı direktoru, professor Nəriman İsmayılov Modern.az-a açıqlamasında bildirib.

Onun sözlərinə görə, maqnit qasırğalarının mənşəyi birbaşa Günəşin fəallığı ilə bağlıdır. Vaxtaşırı Günəşdə baş verən qeyri stasionar hadisələr - alışmalar, plazma küləyi fəzaya çox böyük miqdarda plazma maddəsi yayır. Nəticədə bu cür qərarlaşmamış hadisələrin bəziləri Yer planetinə doğru yönəlir və sonda plazma seli böyük sürətlə Yerin maqnitosferinə daxil olur.

Ekspert deyib ki, plazma selini təşkil edən ion və elektronlardan ibarət olan zərrəciklər Yerin maqnitosferində həyəcanlanma yarada bilir. Belə həyəcanlanma ionosferin formasına təsir edir, Yerdə radiorabitə küyləri yaradır, buna maqnit qasırğası deyilir. Nəticədə Yer səthində yaşayan canlı orqanizmlər, o cümlədən insanlar da bu cür qasırğaların təsirinə məruz qalır.

“Yaranma mənşəyindən bəlli olduğu kimi, Günəş fəallığı xaotik formada baş verdiyindən, yerdəki maqnit qasırğaları da xaotik, yəni pərakəndə xarakter dayışır. Yəni maqnit qasırğalarının ölkəmizdə, eləcə də Yer kürəsində istənilən vaxt baş verəcəyi gözləniləndir”,-deyə o söyləyib.

Maqnit qasırğasına fiziki cəhətdən sağlam olan insanlar bir o qədər də həssaslıq göstərmir. Lakin əksər hallarda ürək, qan-damar, hipertoniya xəstəliyi olan insanlar maqnit qasırğaları zamanı səhhətlərində müxtəlif fəsadlar hiss edə bilərlər. Bununla yanaşı, aritmiya, endokrin xəstəlik daşıyıcıları, xroniki yorğunluq yaşayan şəxslərdə kəskin ağırlaşmalar hiss olunur. Belə şəxslər güclü maqnit qasırğaları zamanı açıq havada deyil, sakit halda istirahət etmələri daha uyğundur.

Nəriman İsmayılov qeyd edib ki, ölkə ərazisində ən çox maqnit qasırğalarının baş verdiyi bölgələrə Bakı, Abşeron yarımadası və Xəzərsahili zonalar aid edilir. Ən az isə, dağlıq və təmiz ərazilər Quba, Qəbələ, Lerik, Şəki və başqaları aiddir.
Zərif Sofiyeva