Milli səhnəmizin rejissor yazıçısı

Ağalar İdrisoğlu – 75

Mən onu əvvəllər incəsənət adamı kimi tanıyırdım. Sonradan isə bildim ki, həm də istedadlı yazıçı-publisistdir. Teatr fədaisi, Əməkdar incəsənət xadimi Ağalar İdrisoğlu Mehdiyev çoxsaylı kitabları ilə də oxucu rəğbətini qazanıb.

O, 1950-ci il mart ayının 16-da Masallı rayonunun Digah kəndində dünyaya göz açıb. Yeniyetmə vaxtından müxbirlik edən, bədii yaradıcılıqla məşğul olan kənd uşağının incəsənətə verə biləcəyi böyük töhfələr hələ qarşıda idi. İlk vaxtlar Masallı Rayon Mədəniyyət Evində Şakir Həsənov və Adil Səfərovun yaratdıqları Miniatür Teatrında istedadını göstərdi, sonra Mirzəağa Əliyev adına Azərbaycan Dövlət İncəsənət İnstitutunu bitirdi və təyinatla aktyor kimi Şəki Dövlət Dram Teatrına göndərildi. 1976-cı ildə Hüseyn Ərəblinski adına Sumqayıt Dövlət Dram Teatrına dəvət aldı. Orada püxtələşən gənc sənətçi ardınca Moskvada Anatoli Lunaçarski adına Dövlət Teatr Sənəti İnstitutunun rejissorluq fakültəsində də təhsil alaraq nəzəri biliklərini daha da təkmilləşdirdi. Beləcə, pillə-pillə ucaldı.

Ağalar İdrisoğlu 26 il teatrda rəhbər vəzifələrdə işləyib. Sumqayıt Gənclər Xalq Teatrında, Ağdam Dövlət Dram Teatrında, Sumqayıt Dövlət Musiqili Dram Teatrında, Azərbaycan–Dağıstan Beynəlmiləl Teatr Truppasında baş rejissor, bədii rəhbər və direktor kimi məhsuldar fəaliyyət göstərib. Azərbaycan Teatr Xadimləri İttifaqının katibi, İdarə Heyətinin üzvü və Sumqayıt bölgə şöbəsinin sədri vəzifələrində çalışıb. İstər aktyor kimi, istər rejissor və yaxud ssenarist kimi yeni-yeni uğurlara imza atıb. Saya gəlməyən (1500-dən çox) məqalələrin, müsahibələrin, publisist yazıların, esselərin, elegiyaların, pritçaların, oşerklərin, resenziyaların, elmi, tarixi məqalələrin müəllifidir. 16 pyesi, 20-dən artıq teatrlaşdırılmış tamaşanın ssenarisi, 6 romanı, 12 povesti, 150-dən artıq hekayəsi rəğbətlə qarşılanıb. Onun çap etdirdiyi 21 kitabı bu gün də oxucular tərəfindən maraqla oxunur.

Ömrünun 60 ilini bədii yaradıcılığa, jurnalistikaya, 50 ilini peşəkar teatr sənətinə həsr edən Ağalar İdrisoğlu səhnədə yaratdığı 40-dan artıq obrazı və quruluş verdiyi 140 tamaşası, dünya xalqlarının 10 pyesinin dilimizə tərcüməsi və sair ədəbiyyat, jurnalistika, incəsənət və mədəniyyət xəzinəmizinin sərvətini artırıb. Ötən ilin sonlarında Qazax Dövlət Dram Teatrında yenidən uğurla səhnəyə qoyulan “İnan mənə” pyesi hələ 1985-ci ildə Ümumittifaq Gənc Dramaturqlar Müsabiqəsində qalib olmuşdu. Onun 10-dan artıq topluda hekayələri, pyesləri, tərcümə etdiyi əsərləri yer alıb. Quruluş verdiyi “Yanmış evin nağılı” (Akif Həsənoğlu) tamaşası Osman Mirzəyev adına mükafata və özünün yazdığı “Şah İsmayıl” tamaşası “Qızıl Dərviş” mükafatına layiq görülüb.

Azərbaycan Teatr Xadimləri İttifaqının, Yazıçılar və Jurnalistlər birliklərinin üzvü olan Ağalar İdrisoğlunun çəkdiyi zəhmətlər hədər getməyib. Həmişə istedadlı adamlara diqqət və qayğı ilə yanaşan Prezident İlham Əliyev onun xidmətlərini “Əməkdar İncəsənət xadimi” fəxri adı ilə mükafatlandırıb.

Ömrünün 75-ci baharını yaşayan Ağalar İdrisoğlunun müdrikliyi keçdiyi mənalı ömür yolunun örnəklərini, yaradıcılıq enerjisini gənclərə ötürə bilməsindədir. Yazıçı-dramaturq, publisist, aktyor, rejissor olan yubilyar bu gün də yorulmaq bilmədən yeniliklərə imza atır, tükənməz enerjisini mədəniyyət və incəsənətimizin inkişafına bacarıqla yönəldir. Daim teatr sənətinə, ədəbiyyata, jurnalistikaya töhfələr vermək istəyir. Onun çap ərəfəsində olan “Milli rejissor sənətimiz, onun problemləri, yaddan çıxan rejissorlar, teatr direktorları və aktyorları”, “Sərhədsiz dünyamız”, “Teatr sənətinin aşiqi” adlı kitablarının da bu yöndə ən layiqli nümunələrdən olacağına şübhəmiz yoxdur. Eləcə də hekayələrindən və povestlərindən ibarət 5 cildliyinin, dünya dahilərinin müdrik kəlamlarından ibarət “Sözdən yaranan incilər” toplusunun da tezliklə işıq üzü görəcəyinə və zehnimizi, düşüncələrimizi işığa qərq edəcəyinə əminik.

Biz hər dövrün əsl tarixini təkcə salnaməçilərdən deyil, həm də ədəbiyyat adamlarından, onların bədii əsərlərindən, teatr xadimlərinin səhnələşdirdikləri tamaşalardan öyrənirik. Bax, Ağalar İdrisoğlu da ürəyinin hökmü ilə, çəkinmədən, məddahlıq etmədən bu günün tarixini özünün bədii əsərləri və quruluş verdiyi tamaşalarla təqdim edən yazıçı və rejissordur.

Mən fəxr edirəm ki, onunla bir şəhərdə – gənclik ruhu ilə seçilən Sumqayıtda yaşayıram. Tez-tez görüşüb söhbət edir, zəngin bilgilərindən bəhrələnirəm. Səsində bəlkə də teatrdan gələn bir pafos hiss olunsa da, əslində, çox sadə və səmimi insandır. Kərpic-kərpic yaradıcılıq divarları hörərək qayğı ilə ucaldan, mənəviyyatca saf olan Ağalar İdrisoğlunun yubileyini təbrik edir, ömür yolunun daha da uzun və işıqlı olmasını arzulayıram!

Rəna TƏBƏSSÜM,
AYB-nin və AJB-nin üzvü