Moskva rəsmi qaydada Azərbaycandan üzr istəməlidir RƏY

Məlum olduğu kimi, “Azərbaycan Hava Yolları” QSC-yə məxsus “Embraer 190” tipli sərnişin təyyarəsinin Aktau hava limanı yaxınlığında qəzaya uğraması ilə bağlı Beynəlxalq Mülki Aviasiya Təşkilatının 1944-cü il “Beynəlxalq Mülki Aviasiya haqqında” Çikaqo Konvensiyasının 13 saylı Əlavəsinin tələblərinə uyğun aparılan araşdırmanın ilkin hesabatı dərc olunub. Sərnişin təyyarəsinin kənar müdaxilə nəticəsində qəzaya uğraması öz təsdiqini tapıb. Belə ki, hava gəmisinin füzelyajında aşkar olunan zədələrin kənar obyektlərin təsiri nəticəsində formalaşması barəsində məlumat təqdim edilib. İlkin hesabatda hava gəmisinin quşlarla toqquşmasına işarə edən hər hansı fakt barəsində məlumat təqdim edilməyib. Bütün bunların fonunda Kremlin AZAL-ın təyyarəsi ilə bağlı ilkin hesabatını şərh etməməsi müzakirələri daha da genişləndirib. Əslində, Qazaxıstan hökumətinin açıqladığı hesabat həqiqətlərin üzə çıxdığını, baş verən faciədə pilotlarımızın heç bir qəbahətinin olmadığını, onların cəsur və fədakar şəkildə davrandığı həqiqətini bir daha sübut edir. Moskva günahkar olduğunu əvvəldən çox  yaxşı bilirdi. Sadəcə, araşdırma aparıldığı müddət ərzində Rusiya tərəfi media, eləcə də sosial şəbəkələr vasitəsilə beynəlxalq ictimaiyyətdə çaşqınlıq yaratmaq istədir. Bu da azmış kimi Azərbaycan və Qazaxıstana təzyiq göstərmək niyyətini də gizlətmir, nəticələri saxtalaşdırmaq istəyirdi. Kreml bu istəyinə də nail ola bilmədi, çünki Azərbaycan dövıətinin qəti, yenilməz iradəsinə qalib gəlməyi bacarmadı.

Mövzu ilə bağlı Pravda.az-a fikirlərini bölüşən Milli Məclisin Müdafiə, təhlükəsizlik və korrupsiya ilə mübarizə komitəsinin üzvü Elman Məmmədov deyib ki, hər şey ortadadır, Prezident İlham Əliyev hadisədən bir neçə gün sonra Azərbaycan tərəfinin mövqeyini onsuz da elan etmişdi:

“Təyyarəmiz birmənalı olaraq kimlərinsə məsuliyyətsizliyi, səhvi ucbatından cinayətkarcasına vurulub. Vuran isə Rusiya tərəfidir, bu da məlumdur. Qazaxıstan tərəfi ilkin nəticələri açıqladı, ortada nə quş, nə də başqa məsələ var. Hər şey göz qabağındadır. Hadisə araşdırılıb, yekun nəticələr də var. Hesab edirəm, beynəlxalq qayda-qanuna, müvafiq beynəlxalq konvensiyalara uyğun olaraq beynəlxalq hüququn normaları əsasında Rusiya tərəfi dövlət səviyyəsində məsuliyyətsizliyini, səhvini etiraf etməlidir. Təbii ki, Moskva rəsmi qaydada Azərbaycandan üzr istəməlidir”.

Sosial Tədqiqatlar Mərkəzinin sektor müdiri, politoloq İlyas Hüseynov isə deyib ki,  araşdırmanın ilkin hesabatı ciddi proseslərə yol açır:

“Azərbaycanın iddiaları artıq hüquqi zəmində öz təsdiqini tapır. Qazaxıstan tərəfinə təşəkkür edirik ki, təhqiqatın gedişinə, ekspertlərin araşdırmalarına, hüquqşünasların işinə müəyyən müdaxilələri nəzərə almayıb, öz peşəkar fəaliyyətini düzgün qurub. Nəticə isə göz qabağındadır. Artıq heç kimdə şübhə yoxdur ki, mülki təyyarəyə kənar müdaxilə olub və hava hücumundan müdafiə sistemi işə düşüb.  Təhqiqat işinin bütün materialları ilə yaxından tanış oldum. Böyük bir hesabatı oxudum. Burada ölkəmizin mövqeyi, cənab Prezidentimizin iradəsi həlledici olacaq. Elə əvvəldən də söylənilən bütün fikirlər bu gün təkzib oluna bilməz. Rusiya bu məsuliyyəti daşımalı, kompensasiya ödəməli və beynəlxalq praktikadan irəli gələn müvafiq addımları atmalıdır. Hansısa digər mülahizələr, iddialarla çaşqınlıq yaradılması yolverilməzdir. Artıq buna heç bir əsas da yoxdur. Ortada olan materiallara, qaldırılan suallara cavab vermək və konkret addımlar atmaq zəruridir”.

Yazı Azərbaycan Respublikasının Medianın İnkişafı Agentliyinin maliyyə yardımı ilə “Azərbaycan Respublikasının dünya birliyinə inteqrasiyası, region ölkələri və digər dövlətlərlə, beynəlxalq təşkilatlarla əməkdaşlığının inkişaf etdirilməsi” mövzusu üzrə dərc olunub.

Aytəkin Qardaşova