Nəhəng buzlaqların yerdəyişməsi ilə Rusiya yeni buz dövrünə qədəm qoyur

Alimlər qorxulu paradoksu aşkar ediblər: planetin təbii dövrü qlobal soyutmaya hazırlaşır. Lakin antropogen emissiyalar onu gözlənilməz nəticələrlə ləğv edə bilər.

Bir milyon il ərzində iqlim dəyişkənliyini tədqiq edərək, Kardiff və Kaliforniya universitetlərindən olan beynəlxalq iqlim alimləri qrupu Yerin orbitindəki dəyişikliklər, onun oxunun əyilməsi və buz dövrlərinin ardıcıllığı arasında əlaqə aşkar etdilər.

SİA xəbər verir ki, Science jurnalında dərc olunan hesablamalara görə, növbəti buz dövrü 10 min ildən sonra başlamalıdır. Bununla belə, artıq Rusiyada soyuq anomaliyalar nəhəng buzlaqların orta enliklərə mümkün sürüşməsindən xəbər verir - onların hündürlüyü kilometr işarələrinə çata bilər.

…Əsas kəşf karbon qazının rolu idi. Qlobal istiləşmənin düşməni sayılan qazın buzlaşmanın “tormozlayıcısı” olduğu üzə çıxıb. Onun konsentrasiyasındakı təbii azalma adətən soyuqlaşmaya səbəb olur, lakin sənayedən rekord emissiyalar bu mexanizmi pozdu.

Tədqiqatın müəllifləri qeyd edirlər ki, onlar ilk dəfə olaraq bəşəriyyətin iqlimi geoloji tarixdə analoqu olmayan bir rejimə necə dəyişdirdiyini görüblər.

Paradoksal olaraq, karbon emissiyaları vasitəsilə buz dövrünün qarşısını almaq cəhdləri fəlakətli balanssızlığa səbəb ola bilər. Alimlər vurğulayırlar ki, hətta min illər keçsə də, bugünkü qərarların nəticələri planetin iqlim yaddaşında qalacaq.

Əli Babayev