Nizamsız yuxu xərçəng riskini artırır Mütəxəssis tövsiyələri

"Yuxusuzluq immun sisteminə mənfi təsir edir".
Bunu türkiyəli tibbi onkoloq Dr. Nərgiz Məcidova deyib.
"Xroniki yuxusuzluq immun sistemini zəiflədərək orqanizmi infeksiyalara və xəstəliklərə qarşı müdafiəsiz duruma salır. İmmunitet sistemi xərçəng hüceyrələrini tanıyıb məhv etmə qabiliyyətinə malikdir. Bu səbəbdən yuxu çatışmazlığı həmin mexanizmə zərər verə bilər. Xüsusilə nizamsız yuxu saatlarına malik şəxslər xərçəng riskinə qarşı daha diqqətli olmalıdırlar", deyə həkim bildirib.
Dr. Məcidova qeyd edib ki, yuxu yalnız istirahət prosesi deyil, eyni zamanda immuniteti gücləndirən və xəstəliklərlə mübarizədə həlledici rol oynayan vacib bioloji prosesdir. Onun sözlərinə görə, yuxu rejiminin pozulması xərçəng xəstəliklərinin yaranmasında mühüm risk faktoru ola bilər.
Elmi araşdırmalara əsaslanan açıqlamada, gecə növbəsində çalışan insanlarda xərçəng riskinin daha yüksək olduğuna diqqət çəkən Dr. Məcidova bildirib:
"Ümumdünya Səhiyyə Təşkilatına (ÜST) bağlı Beynəlxalq Xərçəng Araşdırmaları Agentliyi (IARC), uzunmüddətli gecə növbəsi işini "ehtimal edilən kanserogen" olaraq təsnif edir. Bu riskin əsas səbəbi isə bioloji saatın pozulması və melatonin hormonunun azalmasıdır. Buna görə də yuxu rejimi nizamsız olan şəxslər daha ehtiyatlı olmalıdırlar".
Melatoninin bədəndəki funksiyalarını izah edən Dr. Məcidova əlavə edib:
"Melatonin - bədənin təbii şəkildə ifraz etdiyi və yuxu rejimini tənzimləməklə yanaşı, güclü antioksidant kimi çıxış edən hormondur. O, hüceyrələri sərbəst radikallardan qoruyaraq DNT zədələnməsinin qarşısını ala bilər. Melatonin çatışmazlığı isə bədxassəli hüceyrələrin böyüməsini sürətləndirə bilər".
Dr. Məcidova yuxusuzluğun immun sisteminə təsirini də vurğulayıb:
"Xroniki yuxusuzluq, immun sistemini zəiflədir və bu, orqanizmi infeksiyalara və xərçəng kimi xəstəliklərə qarşı həssas hala gətirir. İmmunitet sistemi xərçəng hüceyrələrini aşkarlayıb məhv edə bildiyi üçün yuxu çatışmazlığı bu funksiyanı zəiflədə bilər".
Dr. Nərgiz Məcidova sağlam və keyfiyyətli yuxu üçün aşağıdakı tövsiyələri verir:
Nizami yuxu saatları: Hər gün eyni saatda yatıb qalxmaq bioloji saatın tənzimlənməsinə kömək edir.
Qaranlıq mühit: Melatonin ifrazını artırmaq üçün yataq otağınız tam qaranlıq olmalıdır.
Ekranlardan uzaq durun: Mavi işıq melatoninin ifrazını azaltdığı üçün yatmazdan ən az bir saat əvvəl telefon, planşet və kompüterdən istifadəni məhdudlaşdırın.
Qidalanmaya diqqət yetirin: Kofein və ağır yeməklərdən uzaq duraraq yuxu keyfiyyətini artıra bilərsiniz.
Yuxunun ümumi sağlamlıq üçün vacibliyini bir daha xatırladan Dr. Məcidova qeyd edib:
"Sağlam bir yuxu rejimi yalnız enerjili hiss etmək üçün deyil, xərçəng kimi ağır xəstəliklərə qarşı qoruyucu sipər funksiyası daşıyır. Alimlər yuxu ilə xərçəng arasında olan əlaqəni araşdırmağa davam edir. Bu səbəbdən, hər bir insan yuxu keyfiyyətinə ciddi yanaşmalıdır". (Qaynarinfo)