Icma.az
close
up
RU
Özəl pensiya fondlarının mənfi və müsbət tərəfləri ARAŞDIRMA

Özəl pensiya fondlarının mənfi və müsbət tərəfləri ARAŞDIRMA

Icma.az xəbər verir, Sherg.az saytına əsaslanaraq.

Azərbaycanda özəl pensiya fondlarının yaradılmasına başlanılacaq.

Bu barədə “APA-Economics”in sorğusuna cavab olaraq Dövlət Sosial Müdafiə Fondundan bildirilib.

Qeyd edilib ki, “Qeyri-dövlət pensiya fondları haqqında” Qanun layihəsi hazırlanıb və razılaşdırılması üçün aidiyəti qurumlara təqdim olunub.

Müvafiq qurumlarla müzakirələrin nəticəsində özəl pensiya fondlarının fəaliyyətinin hüquqi, iqtisadi və maliyyə əsaslarının formalaşdırılması, həmin fondların fəaliyyətinə nəzarət mexanizmlərinin müəyyənləşdirilməsi məqsədilə layihənin təkmilləşdirilməsi üçün aidiyyəti qurumların nümayəndələri ilə birlikdə iş aparılır.


Tanınmış iqtisadçı-ekspert Razi Abbasbəyli “Sherg.az”a söyləyib ki, özəl pensiya fondları dövlətdən kənar olaraq ayrı-ayrı investorlar tərəfindən formalaşdırılmış fondlardır: 


“Bu fondlarda vətəndaşlar könüllü şəkildə pensiya yığımları həyata keçirirlər. Nəticə etibarilə də həmin fondlar əllərində olan vəsaitləri maliyyə bazarlarında investisiya halında yatırım edirlər. Beləliklə də vətəndaşların pensiya kapitalı aktiv bir maliyyə vasitəsinə çevrilir və səhm formasında daim dövriyyədə olur, gəlirlər gətirir. Bu səbəbdən də özəl pensiya fondları daha çox gəlir vəd edir. Eyni zamanda, razılaşdırmaya əsasən onlar öz pensiyalarını istənilən vaxt çıxara bilərlər və yaxud da istənilən vaxt həmin gəlirləri dividend halında dövrlər üzrə bölməklə razılaşdırılmış qaydada əldə edə bilərlər. Bunun bir sıra üstünlükləri var. Müsbət tərəfləri ondan ibarətdir ki, dünyanın bir çox ölkələrində özəl pensiya fondlarındakı toplanan vəsaitlər fond birjalarında, maliyyə bazarlarında investisiya halında daim aktiv vəsait kimi dövriyyədə olur və gəlirlər gətirir. Nəticə etibarilə də burada həmin özəl pensiya fondunda vəsaiti olan vətəndaşlar gəlir əldə edirlər. Mənfi tərəfi isə ondan ibarətdir ki, bu sahə kifayət qədər riskli bir sahədir. Özəl pensiya fondlarına daxilolmalar az ola bilər. Maliyyə bazarlarında baş verə biləcək gözlənilməz hadisələr, eyni zamanda risklər həmin fondların yığımlarında və mövcud investisiyalarının gəlirlərinə mənfi təsir göstərə bilər. Bu zaman özəl pensiya fondlarında pensiya kapitalı olan vətəndaşların da gəlirləri aşağı düşə və gözlənilən, proqnozlaşdırılan gəlirlərin ödənilməsində çətinliklər yarana bilər. Özəl pensiya fondlarının idarə etməsi üçün də əlavə vəsaitlər tələb olunur. Bu vəsaitlərin çatışmazlığı nəticə etibarilə də özəl fondların fəaliyyətinə təsir göstərir”. 


Ekspertin sözlərinə görə dünyanın bir sıra ölkələrində özəl pensiya fondları var: 

“Məsələn, Amerika Birləşmiş Ştatlarında 401K özəl pensiya fondu kifayət qədər məşhurdur. Hətta bizim qardaş Türkiyədə Bireysəl Əməklilik Sistemi (BES) deyə özəl pensiya fondu fəaliyyət göstərir. Bu fonda dövlət tərəfindən bir sıra dəstək proqramları həyata keçirilir. Amma əsasən BES demək olar ki, müstəqil bir fond kimi fəaliyyət göstərir və kifayət qədər də effektiv nəticələrə nail olunur. Yəni pensiya yaşına çatan insanların gəlirləri dövlətin pensiya fondunda olan vətəndaşlarla müqayisədə daha çox olur. Azərbaycanda bunun effektiv olub olmayacağını demək kifayət qədər çətindir. Çünki burada birinci növbədə qanunvericilik bazası, şəffaflıq, sərt qanunlar, bir sıra nəzarət mexanizmləri olmalıdır. Bunlar olmadıqda sui istifadə halları baş verə bilər. Bir müddətdən sonra həmin özəl pensiya fondları iflasa uğraya bilərlər. İkinci bir tərəfdən isə Azərbaycanda fond bazarları, fond birjaları, qiymətli kağızlar bazarı mövcud olmalıdır.  Bu da hələki Azərbaycanda arzuolunan səviyyədə inkişaf etməyib. Yəni həm fond bazarlarının mövcud olmaması, həm qanunvericiliklə bağlı lazımi tədbirlərin həyata keçirilməsi, nəzarət mexanizmləri, dünya təcrübəsinin öyrənilməsi baxımından düşünürəm ki, görüləcək işlər hələ çoxdur. Bu yolu keçmək üçün də xüsusilə mövcud baza və fond bazarları, investisiya yatırımları etmək üçün həmin özəl pensiya fondlarının miqyas etibarilə böyük bir imkanları olmalıdır. Azərbaycanda hələ ki, biz bu halları görmürük”.

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:144
embedMənbə:https://sherg.az
archiveBu xəbər 10 Dekabr 2024 14:31 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Rusiya bankları İran akkreditivlərini qəbul etməyə başlayıblar

20 Oktyabr 2025 15:22see212

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see200

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see172

Qazaxıstan və Azərbaycan arasında süni intellekt və İT sahəsində əməkdaşlıq üçün böyük potensial var Nazirliyin İdarə rəhbəri

20 Oktyabr 2025 17:30see165

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see152

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see149

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see143

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see141

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see141

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see139

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see134

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see132

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see130

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see129

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see128

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see127

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see126

Qara zirə yağı: Hər dərdin dərmanı

20 Oktyabr 2025 05:06see126

Zəngilan son beş ildə müasir və böyük əhəmiyyətə malik bölgəyə çevrilib

20 Oktyabr 2025 09:17see122

Türkiyədə Can Holding in rəhbəri həbs olundu

21 Oktyabr 2025 01:36see120
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri