Icma.az
close
up
RU
Özəl pensiya fondlarının mənfi və müsbət tərəfləri ARAŞDIRMA

Özəl pensiya fondlarının mənfi və müsbət tərəfləri ARAŞDIRMA

Icma.az xəbər verir, Sherg.az saytına əsaslanaraq.

Azərbaycanda özəl pensiya fondlarının yaradılmasına başlanılacaq.

Bu barədə “APA-Economics”in sorğusuna cavab olaraq Dövlət Sosial Müdafiə Fondundan bildirilib.

Qeyd edilib ki, “Qeyri-dövlət pensiya fondları haqqında” Qanun layihəsi hazırlanıb və razılaşdırılması üçün aidiyəti qurumlara təqdim olunub.

Müvafiq qurumlarla müzakirələrin nəticəsində özəl pensiya fondlarının fəaliyyətinin hüquqi, iqtisadi və maliyyə əsaslarının formalaşdırılması, həmin fondların fəaliyyətinə nəzarət mexanizmlərinin müəyyənləşdirilməsi məqsədilə layihənin təkmilləşdirilməsi üçün aidiyyəti qurumların nümayəndələri ilə birlikdə iş aparılır.


Tanınmış iqtisadçı-ekspert Razi Abbasbəyli “Sherg.az”a söyləyib ki, özəl pensiya fondları dövlətdən kənar olaraq ayrı-ayrı investorlar tərəfindən formalaşdırılmış fondlardır: 


“Bu fondlarda vətəndaşlar könüllü şəkildə pensiya yığımları həyata keçirirlər. Nəticə etibarilə də həmin fondlar əllərində olan vəsaitləri maliyyə bazarlarında investisiya halında yatırım edirlər. Beləliklə də vətəndaşların pensiya kapitalı aktiv bir maliyyə vasitəsinə çevrilir və səhm formasında daim dövriyyədə olur, gəlirlər gətirir. Bu səbəbdən də özəl pensiya fondları daha çox gəlir vəd edir. Eyni zamanda, razılaşdırmaya əsasən onlar öz pensiyalarını istənilən vaxt çıxara bilərlər və yaxud da istənilən vaxt həmin gəlirləri dividend halında dövrlər üzrə bölməklə razılaşdırılmış qaydada əldə edə bilərlər. Bunun bir sıra üstünlükləri var. Müsbət tərəfləri ondan ibarətdir ki, dünyanın bir çox ölkələrində özəl pensiya fondlarındakı toplanan vəsaitlər fond birjalarında, maliyyə bazarlarında investisiya halında daim aktiv vəsait kimi dövriyyədə olur və gəlirlər gətirir. Nəticə etibarilə də burada həmin özəl pensiya fondunda vəsaiti olan vətəndaşlar gəlir əldə edirlər. Mənfi tərəfi isə ondan ibarətdir ki, bu sahə kifayət qədər riskli bir sahədir. Özəl pensiya fondlarına daxilolmalar az ola bilər. Maliyyə bazarlarında baş verə biləcək gözlənilməz hadisələr, eyni zamanda risklər həmin fondların yığımlarında və mövcud investisiyalarının gəlirlərinə mənfi təsir göstərə bilər. Bu zaman özəl pensiya fondlarında pensiya kapitalı olan vətəndaşların da gəlirləri aşağı düşə və gözlənilən, proqnozlaşdırılan gəlirlərin ödənilməsində çətinliklər yarana bilər. Özəl pensiya fondlarının idarə etməsi üçün də əlavə vəsaitlər tələb olunur. Bu vəsaitlərin çatışmazlığı nəticə etibarilə də özəl fondların fəaliyyətinə təsir göstərir”. 


Ekspertin sözlərinə görə dünyanın bir sıra ölkələrində özəl pensiya fondları var: 

“Məsələn, Amerika Birləşmiş Ştatlarında 401K özəl pensiya fondu kifayət qədər məşhurdur. Hətta bizim qardaş Türkiyədə Bireysəl Əməklilik Sistemi (BES) deyə özəl pensiya fondu fəaliyyət göstərir. Bu fonda dövlət tərəfindən bir sıra dəstək proqramları həyata keçirilir. Amma əsasən BES demək olar ki, müstəqil bir fond kimi fəaliyyət göstərir və kifayət qədər də effektiv nəticələrə nail olunur. Yəni pensiya yaşına çatan insanların gəlirləri dövlətin pensiya fondunda olan vətəndaşlarla müqayisədə daha çox olur. Azərbaycanda bunun effektiv olub olmayacağını demək kifayət qədər çətindir. Çünki burada birinci növbədə qanunvericilik bazası, şəffaflıq, sərt qanunlar, bir sıra nəzarət mexanizmləri olmalıdır. Bunlar olmadıqda sui istifadə halları baş verə bilər. Bir müddətdən sonra həmin özəl pensiya fondları iflasa uğraya bilərlər. İkinci bir tərəfdən isə Azərbaycanda fond bazarları, fond birjaları, qiymətli kağızlar bazarı mövcud olmalıdır.  Bu da hələki Azərbaycanda arzuolunan səviyyədə inkişaf etməyib. Yəni həm fond bazarlarının mövcud olmaması, həm qanunvericiliklə bağlı lazımi tədbirlərin həyata keçirilməsi, nəzarət mexanizmləri, dünya təcrübəsinin öyrənilməsi baxımından düşünürəm ki, görüləcək işlər hələ çoxdur. Bu yolu keçmək üçün də xüsusilə mövcud baza və fond bazarları, investisiya yatırımları etmək üçün həmin özəl pensiya fondlarının miqyas etibarilə böyük bir imkanları olmalıdır. Azərbaycanda hələ ki, biz bu halları görmürük”.

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:150
embedMənbə:https://sherg.az
archiveBu xəbər 10 Dekabr 2024 14:31 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see206

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see201

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see192

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see184

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see168

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see154

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see154

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see140

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see137

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see133

Tramp etmədi, Orbanın da fikri yoxdur Putinlə bağlı məsələyə reaksiya

22 Oktyabr 2025 12:18see133

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see130

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see128

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see128

Ştutqart la oyundan öncə Fənərbaxça da 4 itki

22 Oktyabr 2025 20:14see128

İcmal büdcənin gəlirləri 36 mlrd. manata yaxınlaşıb

22 Oktyabr 2025 14:41see127

TRAMP İSRAİLİ HƏDƏLƏDİ “Mən ərəb ölkələrinə söz vermişəm...”

23 Oktyabr 2025 17:40see125

İlk qadın gəmi kapitanı ekranda

23 Oktyabr 2025 10:17see124

Bürcündən məhrum uşaqlar...

22 Oktyabr 2025 14:41see124

Politoloq: 2026 cı ildə sülh sazişinin reallaşması gözlənilir

22 Oktyabr 2025 17:51see124
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri