Icma.az
close
up
RU
Özəl pensiya fondlarının mənfi və müsbət tərəfləri ARAŞDIRMA

Özəl pensiya fondlarının mənfi və müsbət tərəfləri ARAŞDIRMA

Icma.az xəbər verir, Sherg.az saytına əsaslanaraq.

Azərbaycanda özəl pensiya fondlarının yaradılmasına başlanılacaq.

Bu barədə “APA-Economics”in sorğusuna cavab olaraq Dövlət Sosial Müdafiə Fondundan bildirilib.

Qeyd edilib ki, “Qeyri-dövlət pensiya fondları haqqında” Qanun layihəsi hazırlanıb və razılaşdırılması üçün aidiyəti qurumlara təqdim olunub.

Müvafiq qurumlarla müzakirələrin nəticəsində özəl pensiya fondlarının fəaliyyətinin hüquqi, iqtisadi və maliyyə əsaslarının formalaşdırılması, həmin fondların fəaliyyətinə nəzarət mexanizmlərinin müəyyənləşdirilməsi məqsədilə layihənin təkmilləşdirilməsi üçün aidiyyəti qurumların nümayəndələri ilə birlikdə iş aparılır.


Tanınmış iqtisadçı-ekspert Razi Abbasbəyli “Sherg.az”a söyləyib ki, özəl pensiya fondları dövlətdən kənar olaraq ayrı-ayrı investorlar tərəfindən formalaşdırılmış fondlardır: 


“Bu fondlarda vətəndaşlar könüllü şəkildə pensiya yığımları həyata keçirirlər. Nəticə etibarilə də həmin fondlar əllərində olan vəsaitləri maliyyə bazarlarında investisiya halında yatırım edirlər. Beləliklə də vətəndaşların pensiya kapitalı aktiv bir maliyyə vasitəsinə çevrilir və səhm formasında daim dövriyyədə olur, gəlirlər gətirir. Bu səbəbdən də özəl pensiya fondları daha çox gəlir vəd edir. Eyni zamanda, razılaşdırmaya əsasən onlar öz pensiyalarını istənilən vaxt çıxara bilərlər və yaxud da istənilən vaxt həmin gəlirləri dividend halında dövrlər üzrə bölməklə razılaşdırılmış qaydada əldə edə bilərlər. Bunun bir sıra üstünlükləri var. Müsbət tərəfləri ondan ibarətdir ki, dünyanın bir çox ölkələrində özəl pensiya fondlarındakı toplanan vəsaitlər fond birjalarında, maliyyə bazarlarında investisiya halında daim aktiv vəsait kimi dövriyyədə olur və gəlirlər gətirir. Nəticə etibarilə də burada həmin özəl pensiya fondunda vəsaiti olan vətəndaşlar gəlir əldə edirlər. Mənfi tərəfi isə ondan ibarətdir ki, bu sahə kifayət qədər riskli bir sahədir. Özəl pensiya fondlarına daxilolmalar az ola bilər. Maliyyə bazarlarında baş verə biləcək gözlənilməz hadisələr, eyni zamanda risklər həmin fondların yığımlarında və mövcud investisiyalarının gəlirlərinə mənfi təsir göstərə bilər. Bu zaman özəl pensiya fondlarında pensiya kapitalı olan vətəndaşların da gəlirləri aşağı düşə və gözlənilən, proqnozlaşdırılan gəlirlərin ödənilməsində çətinliklər yarana bilər. Özəl pensiya fondlarının idarə etməsi üçün də əlavə vəsaitlər tələb olunur. Bu vəsaitlərin çatışmazlığı nəticə etibarilə də özəl fondların fəaliyyətinə təsir göstərir”. 


Ekspertin sözlərinə görə dünyanın bir sıra ölkələrində özəl pensiya fondları var: 

“Məsələn, Amerika Birləşmiş Ştatlarında 401K özəl pensiya fondu kifayət qədər məşhurdur. Hətta bizim qardaş Türkiyədə Bireysəl Əməklilik Sistemi (BES) deyə özəl pensiya fondu fəaliyyət göstərir. Bu fonda dövlət tərəfindən bir sıra dəstək proqramları həyata keçirilir. Amma əsasən BES demək olar ki, müstəqil bir fond kimi fəaliyyət göstərir və kifayət qədər də effektiv nəticələrə nail olunur. Yəni pensiya yaşına çatan insanların gəlirləri dövlətin pensiya fondunda olan vətəndaşlarla müqayisədə daha çox olur. Azərbaycanda bunun effektiv olub olmayacağını demək kifayət qədər çətindir. Çünki burada birinci növbədə qanunvericilik bazası, şəffaflıq, sərt qanunlar, bir sıra nəzarət mexanizmləri olmalıdır. Bunlar olmadıqda sui istifadə halları baş verə bilər. Bir müddətdən sonra həmin özəl pensiya fondları iflasa uğraya bilərlər. İkinci bir tərəfdən isə Azərbaycanda fond bazarları, fond birjaları, qiymətli kağızlar bazarı mövcud olmalıdır.  Bu da hələki Azərbaycanda arzuolunan səviyyədə inkişaf etməyib. Yəni həm fond bazarlarının mövcud olmaması, həm qanunvericiliklə bağlı lazımi tədbirlərin həyata keçirilməsi, nəzarət mexanizmləri, dünya təcrübəsinin öyrənilməsi baxımından düşünürəm ki, görüləcək işlər hələ çoxdur. Bu yolu keçmək üçün də xüsusilə mövcud baza və fond bazarları, investisiya yatırımları etmək üçün həmin özəl pensiya fondlarının miqyas etibarilə böyük bir imkanları olmalıdır. Azərbaycanda hələ ki, biz bu halları görmürük”.

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:146
embedMənbə:https://sherg.az
archiveBu xəbər 10 Dekabr 2024 14:31 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see328

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see248

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see237

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see215

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see195

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see190

“Azərkosmos” peyk istehsalına hazırlaşır kosmik sənayenin inkişafında yeni mərhələ

21 Oktyabr 2025 19:12see185

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see176

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see176

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see167

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see166

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see157

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see157

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see136

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see132

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see132

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see130

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see128

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see127

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see127
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri