Paşinyan peşman olub: İrəvan yenidən Rusiyaya meyllənir

İrəvan Avropa İttifaqına (Aİ) üzv olmaq öhdəliyini elan etdikdən və Brüsseldən lazımi dəstəyi ala bilmədikdən sonra Ermənistan və Rusiya hakimiyyəti ikitərəfli əlaqələri gücləndirib. Yaxın vaxtlarda ölkəyə Rusiya Xarici İşlər Nazirliyinin rəhbərliyi və Federasiya Şurasının sədri Valentina Matviyenkonun səfəri nəzərdə tutulub. Bir gün əvvəl Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan Moskvada Qələbə bayramı şənliyində iştirak edib.
Reyting.az xəbər verir ki, bu barədə “Nezavisimaya qazeta” yazıb.
Rusiya nəşrinin təhlilində qeyd olunur:
Rusiyanın diplomatiya rəhbərinin yaxın vaxtlarda İrəvana səfəri gözlənilir, - bunu Ermənistan Xarici İşlər Nazirliyinin mətbuat katibi Ani Badalyan bildirib. Səfərin dəqiq tarixi hələlik açıqlanmayıb.
Eyni zamanda, Moskva bildirir ki, respublikanı qardaş hesab etməkdə davam edir və ikitərəfli münasibətləri reallığa uyğunlaşdırmağa hazırdır, amma əsas odur ki, əvvəllər qoyulmuş təməli qorumaq üçün hər kəsin siyasi iradəsi var.
Bundan başqa, Federasiya Şurasının sədri Valentina Matviyenkonun iyunda Ermənistana yollanacağı gözlənilir. Moskvada izah edildiyi kimi, səfər ikitərəfli münasibətlərə yeni təkan vermək üçün lazımdır.
Bundan başqa, Ermənistanın baş naziri Nikol Paşinyan da Moskvada Qələbə bayramı şənliyində iştirak edib. Respublika başçısı qərarını belə tədbirlər çərçivəsində keçirilən ikitərəfli görüşlərin əhəmiyyəti ilə izah edib. O, həmçinin vurğulayıb ki, İrəvan balanslaşdırılmış xarici siyasət aparır, bu siyasət bəzi tərəfdaşlarla digərlərinin hesabına münasibətləri inkişaf etdirməyi nəzərdə tutmur.
Yeri gəlmişkən, 2024-cü ildə Paşinyan mayın 9-u Moskvaya yollanmayıb.
İstisna etmək olmaz ki, Paşinyan bu dəfə Azərbaycan prezidenti İlham Əliyevə faşizm üzərində Böyük Ümumi Qələbə bəhanəsi ilə sülh müqaviləsi imzalamağı təklif etmək üçün onunla görüşə ümid edib. Xüsusən də, baş nazir bayram münasibətilə müraciətində bəyan edib ki, 80 il əvvəl olduğu kimi, ermənilər də Cənubi Qafqazın sülh və firavan gələcəyinə töhfə vermək imkanına malikdirlər.
"Ermənistan və Azərbaycan arasında sülh və dövlətlərarası münasibətlərin qurulması haqqında Saziş layihəsi razılaşdırılıb, imzalanmasını gözləyir və biz bu yolla gedəcəyik. Regionumuz sülh və firavan yaşamaq haqqı qazanıb və belə də olmalıdır. Bütün daxili və xarici təxribatlara baxmayaraq, Ermənistan Respublikası ilə müharibə olmayacaq və sülh olacaq", - Paşinyan bildirib.
Lakin Əliyevlə görüşmək mümkün olmayıb. Azərbaycan prezidenti son anda atası Heydər Əliyevin doğum günü ilə bağlı mayın 10-na bayram tədbirləri planlaşdırdığından, Moskvaya gələ bilməyəcəyini deyib.
Necə olursa-olsun, Ermənistan-Rusiya münasibətləri üzərində qismən İkinci Qarabağ müharibəsi və İrəvanın Avropa istəkləri ilə bağlı yaranan buludların dağılmağa başladığını söyləmək hələ tezdir. Məsələn, Paşinyanın Moskvaya səfərindən əvvəl Ermənistan parlamentinin spikeri Alen Simonyan Rusiyanı ölkəsinə qarşı hibrid müharibədə ittiham etmişdi. O, xüsusilə Ermənistanın ikinci prezidenti Robert Köçəryanı “Rusiya casusu” adlandırıb.
"Ermənistana qarşı hibrid müharibə aparılır ki, bu da zaman-zaman daha da şiddətlənir. Məsələn, Rusiya kanallarında, müxtəlif şərhçilər və çox vaxt təəssüf ki, erməni soyadlı şəxslər vasitəsilə Ermənistanda hakimiyyəti dəyişməyə cəhd edəndə, mitinq anonsları verəndə və s.”, - Simonyan vurğulayıb.
O bəyan edib ki, belə sabitliyin pozulmasına “kənardan çoxlu pul xərclənir”, o cümlədən “şimal qonşumuzdan”.
Onu da unutmaq olmaz ki, mart ayında Ermənistan parlamenti respublikanın Avropa İttifaqına inteqrasiyası haqqında qanun layihəsinə səs verib. Aprelin əvvəlində ölkə prezidenti Vahan Xaçaturyan sənədi imzalayıb. Rusiya hakimiyyəti bu qərarı tənqid edib. Hökumət qeyd edib ki, qanun deklarativ xarakter daşısa və indiki mərhələdə konkret hərəkətləri nəzərdə tutmasa da, gələcəkdə Ermənistanın Avropaya inteqrasiyası qaçılmaz olaraq Avrasiya İqtisadi İttifaqı (Aİİ) ilə ziddiyyət təşkil edəcək.
Politoloq Arşaluys Mqdesyan NG-yə bildirib ki, Ermənistan hakimiyyəti balanslaşdırılmış xarici siyasət həyata keçirdiyini bəyan edib. Ekspertin nöqteyi-nəzərindən belə qənaətə gəliblər ki, Aİ və NATO nəinki Ermənistanın, hətta Ukraynanın da öz sıralarına qoşulmasını gözləmir.
"ABŞ-da baş verən hadisələr fonunda hər iki təşkilat köklü transformasiya və özünü yenidən kəşfetmə dövrünü yaşayır. Qlobal xaos və qeyri-müəyyənlik şəraitində haradasa sabitlik adasının olmasını gözləmək qəribədir ki, orada sizin üçün yer hazırlanmışdır. Üstəlik, Ermənistan təbii sərvətlərlə zəngin deyil və bu şəraitdə qonşusu ilə münaqişələrə hazırdır. Aİ ilə, lakin bunu Rusiya və digər xarici siyasət sahələri ilə münasibətlərə xələl gətirməyəcək şəkildə edəcəyik ki, biz Ermənistanın İkinci Qarabağ müharibəsindən sonra düşdüyü təhlükəsizlik boşluğu problemini birlikdə həll etməli olan alternativləri genişləndirməkdən danışırıq”, - deyən Mqdesyanın sözlərinə görə, bu, o demək deyil ki, İrəvan Moskva ilə mövcud problemləri həll etməyə hazırdır. Daha doğrusu, söhbət tərəflərin onlara toxunmamaq və belə ziddiyyətlərin olmadığı sahələrdə əməkdaşlığı inkişaf etdirmək barədə razılığa gəlməsindən gedir.
Y. QACAR