Pekin və Moskva Tehrana dönük çıxıblar?

AzVision.az xəbər verir ki, Amerikanın “The Atlantic” jurnalının yazdığına görə, illərlə ABŞ-yə qarşı antaqonizmə əsaslanan yaxınlaşmaya baxmayaraq, son hadisələr birbaşa hərbi münaqişəyə gəldikdə anti-Qərb ritorikasının belə ittifaqı möhkəmləndirməkdə aciz olduğunu göstərdi.
“İsrailin ilk zərbəsindən sonra Çin İranın suverenliyinin pozulması ilə bağlı rəsmi bəyanatlarla kifayətləndi. Çinin Xarici İşlər naziri Van İ iyunun 14-də israilli həmkarı ilə söhbətində İsrailin hərəkətlərini pisləmədi. Yalnız dörd gün sonra Çinin sədri Si Cinpin gərginliyi azaltmağa çağırdı və Yaxın Şərqdə sabitliyin bərpasında “konstruktiv rol oynamağa” hazır olduğunu bildirdi”, - nəşr xatırladır.
İran parlamenti Hörmüz boğazının bağlanmasına səs verəndə isə, Çinin Xarici İşlər nazirliyinin sözçüsü regionun qlobal ticarət üçün əhəmiyyətini vurğulayaraq, sabitliyin pozulmasının qarşısını almağa çağırıb ki, bu da Tehrana xəbərdarlıq kimi səslənib.
- Sülh dövründə Çin də Rusiya kimi İrandan Qərbə təzyiq vasitəsi kimi istifadə edir. Lakin hərbi eskalasiya və qlobal sabitliyə təhdidlər bu strategiyanı daha az cəlbedici edir. Pekin İranı dəstəkləmək naminə ABŞ və Avropa İttifaqı (Aİ) ilə iqtisadi və diplomatik əlaqələri qurban verməyə hazır deyil”, - jurnal vurğulayır.
Nəşr bildirir ki, Çin İran neftinin təxminən 90 faizini alır və İranın müdafiə sənayesini təmin edir. Lakin Pekin üçün bu, neft idxalının yalnız 10 faizinə bərabərdir. Çinin iqtisadiyyatı İrandan 40 dəfədən çox böyükdür və Pekin Qərblə əhəmiyyətli dərəcədə daha çox ticari əlaqələrə malikdir.
Jurnal Rusiyanın da Tehranın köməyinə gəlmədiyinə diqqət çəkib. Çin mallarından və Çinə neft ixracından asılı olan Moskva, çətin ki, Pekinin ehtiyatlılığından məmnundur. Rusiya iqtisadiyyatı Çininkindən səkkiz dəfə kiçikdir. Həmçinin, Çin Rusiya neftinin ən böyük alıcısı və Ukrayna ilə müharibəni davam etdirmək üçün lazım olan texnologiya tədarükçüsüdür.
Sahil İsgəndərov
AzVision.az