Professor: Fransız ideologiyası bu gün də Əlcəzairin tarixi imicinə təsir göstərməkdə davam edir

Bakı, 3 iyun, AZƏRTAC

Mən uzun illərdir ki, Şimali Afrika və digər regionlarda miqrasiya ilə bağlı müxtəlif akademik və ictimai nəşrlərin məsləhətçisi olmuşam. Lakin son dövrlərdə üzərində çalışdığım bəzi nəşrlərdə rast gəldiyim təsvirlər məni ciddi şəkildə təəccübləndirdi. Bu təsvirlər arasında xüsusilə bir ifadə diqqətimi çəkdi: “İrəliləməyən Afrika, böhran içində olan Afrika”. Bu cür ifadələr təkcə qərəzli deyil, həm də postkoloniya dövrü Afrika dövlətlərinin müstəqillik və identiklik uğrunda mübarizəsinə qarşı laqeyd bir yanaşmanı əks etdirir. Bu gün belə, biz sanki “müstəqil bir ölkə”də yaşayırıq, amma əslində heç vaxt tam müstəqillik qazandığımız hiss olunmur. “Müstəqil ölkə” ifadəsi, sanki real bir varlıqdan çox, bir məqsəd, bir arzu kimi qalır.

AZƏRTAC xəbər verir ki, bu sözləri Əlcəzair Universitetinin elmi-tədqiqat işləri üzrə rəhbəri professor Chakib Benhafri Bakıda keçirilən “İmperial quruluş: müstəmləkəçilik ideologiyaları və reallıqlar” mövzusunda beynəlxalq elmi konfransın açılışında çıxışı zamanı söyləyib.

Bu müşahidələrin bir-biri ilə zəncirvari şəkildə əlaqəli olduğunu bildirən professor deyib: “Bugünkü internet məkanında və kütləvi informasiya vasitələrində, xüsusilə fransız televiziya kanallarında, Afrikaya dair müsbət imiclərə nadir hallarda rast gəlinir. Həmçinin Əlcəzairlə bağlı media təsvirlərinin ideoloji kökləri nəzərəçarpacaq dərəcədə özünü göstərir. Məsələn, bəzi siyasi fiqurlar tərəfindən səsləndirilmiş fikirlər buna nümunə ola bilər - Əlcəzairin əsl tarixi yoxdur. Əlcəzair bir millət olaraq heç vaxt mövcud olmayıb. Əlcəzairi Fransa yaradıb və əslində yenidən sahiblənib”. Bu fikir açıq şəkildə Qollist yanaşmanın davamıdır. Şarl de Qollun Əlcəzairlə bağlı sərgilədiyi mövqe, bu gün Fransa Prezidenti Emmanuel Makronun proqramlarında da açıq şəkildə təzahür edir. Bu yanaşma keçmiş koloniyalara baxışın hələ də dəyişmədiyini göstərir. Tarix və kollektiv yaddaş hələ də bəzi dairələr tərəfindən manipulyasiya edilir”.

Bugünkü dünyada bu cür düşüncələrin ifşasının və tənqidinin vacib olduğuna diqqət çəkən Chakib Benhafri əlavə edib ki, bu, təkcə akademik məsələ deyil, həm də beynəlxalq münasibətlər, tarixi ədalət və qlobal cəmiyyətin gələcəyi ilə bağlı məsuliyyətli mövqedir.