Icma.az
close
up
RU
Professor: Həsən bəy Zərdabi xalqı düşünməyə, öyrənməyə, maariflənməyə səsləyirdi

Professor: Həsən bəy Zərdabi xalqı düşünməyə, öyrənməyə, maariflənməyə səsləyirdi

Azertag saytından verilən məlumata görə, Icma.az xəbər verir.

Bakı, 30 may, AZƏRTAC

XIX əsrin sonu, XX əsrin əvvəllərində Azərbaycan xalqı həm çar Rusiyasının istibdadı ilə mübarizə aparır, həm də təhsilə, maarifə, Avropa tipli məktəblərə can atırdı. Bu maarifçilik hərəkatı xalqın öz gücünə, ziyalılarının əzminə və xeyriyyəçilərinin dəstəyinə söykənirdi.

Bu fikirləri AZƏRTAC-a açıqlamasında AMEA Nizami Gəncəvi adına Ədəbiyyat İnstitutunun Mətbuat tarixi və jurnalistika şöbəsinin müdiri filologiya elmləri doktoru, professor Vüqar Əhməd söyləyib. O bildirib ki, 1875-ci il iyulun 22-də ilk sayı nəşr olunan “Əkinçi”nin ideya rəhbəri və naşiri Həsən bəy Zərdabi mətbuat vasitəsilə xalqın maariflənəcəyinə inanırdı. O yazırdı ki, “Əkinçi” xalqı oyatmalı, onun gözünü açmalı, tənbəllikdən, cəhalətdən xilas etməlidir. O dövrdə bir çox müsəlman qəzetləri yalnız varlılara, oxumuş zümrəyə xitab edirdi. “Əkinçi” isə xalqın öz dilində, sadə və anlaşıqlı üslubda yazılırdı. Həsən bəy Zərdabi təkcə mətbuatla deyil, həm də təhsillə məşğul idi. O, ilk dünyəvi məktəblərin yaradılmasında iştirak edib, müəllim kimi fəaliyyət göstərib və məktəb rəhbəri olub. Bu baxımdan, o, maarifçilik ideyalarının həm nəzəri, həm də praktiki daşıyıcısı idi.

O dövrdə xalqın maariflənməsində xeyriyyəçi ziyalıların rolundan danışan professor bildirib ki, 1883-cü ildə Hacı Zeynalabdin Tağıyev öz vəsaiti hesabına qız məktəbi açmış, 1896-cı ildə isə Bakı Qızlar Məktəbinin yeni binasını inşa etdirmişdi.1887-ci ildə rus-müsəlman məktəbi fəaliyyətə başladı. Burada həm rus, həm də azərbaycanlı müəllimlər dərs deyirdi. Tağıyev xaricdə təhsil almaq üçün tələbələrə təqaüdlər verir, kitabların nəşrinə, teatr tamaşalarına, milli mətbuata və xeyriyyə cəmiyyətlərinə dəstək olurdu.

Alim vurğulayıb ki, “Əkinçi”dən sonra “Ziya”, “Ziyayi-Qafqaziyyə”, “Kəşkül”, “Tərbiyə”, “Məktəb” kimi qəzet və jurnallar da maarifçilik ideyalarını davam etdirdi. Xüsusilə “Molla Nəsrəddin” jurnalı həm xalqı güldürür, həm də güldürərək düşündürürdü. Bu nəşrlər həm təhsilin yayılmasına, həm də milli oyanışa ciddi təsir göstərdi.

“Həsən bəy Zərdabi xalqı düşünməyə, öyrənməyə, maariflənməyə səsləyirdi. Onun ideyaları bu gün də aktuallığını saxlayır. Maarifçilik hərəkatının təməlində duran bu insanlar – Həsən bəy Zərdabi, Hacı Zeynalabdin Tağıyev və başqaları millətin yaddaşında və tarixi inkişafında öz əbədi yerini alıblar”, - deyə V.Əhməd əlavə edib.

Ən son yeniliklər və məlumatlar üçün Icma.az saytını izləyin, biz hadisənin gedişatını izləyirik və ən aktual məlumatları təqdim edirik.
seeBaxış sayı:91
embedMənbə:https://azertag.az
archiveBu xəbər 30 May 2025 14:29 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Rusiya bankları İran akkreditivlərini qəbul etməyə başlayıblar

20 Oktyabr 2025 15:22see212

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see200

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see172

Qazaxıstan və Azərbaycan arasında süni intellekt və İT sahəsində əməkdaşlıq üçün böyük potensial var Nazirliyin İdarə rəhbəri

20 Oktyabr 2025 17:30see165

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see152

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see149

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see143

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see141

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see141

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see139

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see134

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see132

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see131

Oyundan sonra duş qəbul edə bilmədilər Atletiko dan UEFA ya şikayət

21 Oktyabr 2025 00:12see129

Bunları yesəniz gec YAŞLANACAQSINIZ

21 Oktyabr 2025 02:37see128

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see127

Qara zirə yağı: Hər dərdin dərmanı

20 Oktyabr 2025 05:06see126

Fransada tornado nəticəsində 1 nəfər ölüb, xəsarət alanlar var

21 Oktyabr 2025 03:34see126

Zəngilan son beş ildə müasir və böyük əhəmiyyətə malik bölgəyə çevrilib

20 Oktyabr 2025 09:17see122

Türkiyədə Can Holding in rəhbəri həbs olundu

21 Oktyabr 2025 01:36see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri