Qadının yaşı uşağın cinsiyyətinə təsir edir ALİMLƏRDƏN AÇIQLAMA

Alimlər valideynlərin hansı genetik xüsusiyyətlərinin uşağın cinsinə təsir etdiyini müəyyən ediblər. Yeni bir araşdırmaya əsasən, uşağın doğularkən cinsiyyəti əvvəllər düşünüldüyü kimi tamamilə təsadüfi müəyyən olunmur, əksinə müəyyən bioloji meyllərlə bağlı ola bilər. Belə qənaətə Harvard İctimai Səhiyyə Məktəbinin alimləri gəliblər, lakin elmi ictimaiyyətdə bəzi mütəxəssislər bu nəticələrə skeptik yanaşırlar.

Lent.az bu barədə xarici mediaya istinadən xəbər verir.

Geniş yayılmış bir fikirə görə, uşağın oğlan və ya qız olma ehtimalı təxminən 50-yə 50-dir, sanki pul atmaq kimidir. Bu fikir, spermanın meyoz prosesi zamanı eyni ehtimalla X və ya Y xromosomu daşıması əsasında formalaşıb.

Lakin bu nəzəriyyə tam olaraq reallığı əks etdirmir. Əvvəla, hətta pul atarkən belə nəticə həmişə dəqiq 50-yə 50 olmur. İkincisi, uşağın cinsiyyətinin müəyyən olunması X və Y xromosomlarının sadəcə birləşməsindən daha mürəkkəb bir prosesdir.

Üstəlik, yalnız bir cinsin yalnız qızların və ya yalnız oğlanların doğulduğu ailələrin çoxsaylı sənədləşdirilmiş halları mövcuddur ki, bu da əlavə bioloji faktorların olduğunu göstərir.

Yeni araşdırmanın nəticələri uşağın cinsiyyətinin yalnız təsadüf olmadığını təsdiqləyir. Alimlər ABŞ-da tibb bacılarının sağlamlığı ilə bağlı genişmiqyaslı və uzunmüddətli araşdırmada iştirak etmiş 58 007 qadının məlumatlarını təhlil ediblər və müəyyən ediblər ki, yalnız bir cinsdən uşaqları olan ailələr, oğlan və qız ehtimallarının bərabər olduğu statistikalardan daha çox rast gəlinir.

Tədqiqatçılar hesab edirlər ki, uşağın cinsiyyətinə müəyyən bioloji və demoqrafik amillər təsir göstərə bilər. Onlardan biri kimi, ananın ilk hamiləlikdə yaşı qeyd olunur. Yaş artdıqca yalnız bir cinsdən uşaqların doğulma ehtimalı artır.

Daha bir vacib məqam ümumi doğum sayıdır: Toplanan məlumatlara əsasən, üç və daha çox uşağı olan qadınlarda bütün uşaqların bir cinsdən olması, təsadüfi bölgü ilə izah edilə bilməyəcək qədər tez-tez rast gəlinir.

Alimlər bəzi qadınların genomlarını təhlil edərək, müəyyən genetik faktorların uşağın cinsiyyətinə təsir edib-etmədiyini öyrənməyə çalışıblar. Nəticədə onlar müəyyən genetik variantları aşkarlayıblar ki, bu variantlar yalnız bir cinsdən olan uşaqların doğulması ilə əlaqələndirilir, xüsusilə də CYP2U1 genində.

Bununla yanaşı, NSUN6 genindəki bir variant yalnız qızların doğulması ilə əlaqələndirildiyi halda, TSHZ1 genindəki bir variant isə yalnız oğlanların doğulması ilə əlaqələndirilib.

Alimlər qeyd edirlər ki, bəzi davranış faktorları, məsələn, hər iki cinsdən uşaq doğulana qədər uşaq sahibi olmağa davam etmək kimi səbəblər nəticələrə təsir göstərə bilər. Buna baxmayaraq, əsas nəticələr sabit qalır. Tədqiqat müəllifləri araşdırmanın bəzi məhdudiyyətlərini də etiraf edirlə, xüsusilə də nümunənin nisbətən kiçik və kifayət qədər müxtəlif olmaması kimi amilləri, eləcə də digər mütəxəssislər bu məlumatların interpretasiyasında ehtiyatlı olmağa çağırırlar.