Icma.az
close
up
RU
Riyaziyyat elminin parlaq siması Hüseyn Hüseynov

Riyaziyyat elminin parlaq siması Hüseyn Hüseynov

Icma.az xəbər verir, Redaktor.az saytına əsaslanaraq.

Professor Hüseyn Hüseynov Azərbaycan elminin gur işıqlı siması, həyatını riyaziyyatın sonsuz yollarına həsr etmiş böyük bir alim idi. O, yalnız sayların sirrini çözən elm adamı deyil, eyni zamanda düşüncənin dərin qatlarında yol tapan fikir öndəri, elmi sevən bir ürək sahibi idi.

Hüseyn Hüseynovun ömür yolu 17 iyul 1951-ci ildə Azərbaycanın səfalı bölgələrindən olan Ağsu rayonunun I Qaraqaşlı kəndində başladı. Uşaqlıqdan zəka və müdriklik çaları görünən Hüseyn müəllim, həyatını elmin işığı ilə nurlandırmağa qərar verdi. 1973-cü ildə Bakı Dövlət Universitetinin Mexanika-Riyaziyyat fakültəsini uğurla bitirərək, bu qərarını gerçəyə çevirdi.

Zəhməti və fitri istedadı onu Sovetlər dönəmində elmin beşiyi sayılan Moskvaya apardı. 1976-cı ildə Moskva Dövlət Universitetinin aspiranturasını bitirib fizika-riyaziyyat elmləri namizədi adını aldı. Vətəninə dönən gənc alim, 1977-1980-ci illərdə Azərbaycan Elmlər Akademiyasının Riyaziyyat və Mexanika İnstitutunda funksiyonal analiz sahəsində elmi fəaliyyətini davam etdirdi.

Lakin Hüseyn müəllimin elmi axtarışları sərhəd tanımırdı. 1980-1982-ci illərdə yenidən Moskvada elmi tədqiqatlarını davam etdirdi və 1990-cı ildə fizika-riyaziyyat elmləri doktoru adını aldı. 1982-1992-ci illərdə Elmlər Akademiyasında Operatorların Spektral Teoriyası şöbəsinə rəhbərlik etdi. Bu illər ərzində qazandığı uğurlar ona 1986-cı ildə dosent, 1992-ci ildə isə professor elmi adlarını gətirdi.

1993-cü ildən etibarən o, elmi bayrağını qardaş Türkiyədə dalğalandırmağa başladı. TÜBİTAK proqramı çərçivəsində Türkiyəyə dəvət aldı, öncə Ege Universitetində, daha sonra Atılım Universitetində çalışdı. Sadəcə müəllim deyildi tələbələrinə elmə olan sevgisini ötürən bir elçi idi. Onun yetişdirdiyi alimlər sırasında Nüket Aykut, Ferihe Atalan, İlkay Yaslan, Bəxtiyar Orunov, Filiz Aras, Şerife Faydaoğlu və İsmail Yaslan kimi adlar bu gün də elmi işıqlı yollarla addımlayır.

Hüseyn müəllimin elmi fəaliyyəti təkcə auditoriyalarla məhdudlaşmırdı. 1997-1999-cu illərdə “Periodik Əmsallı Fərq Tənliklərinin Qərarlığı Problemi”, 2007–2008-ci illərdə isə “Hermitik Olmayan Diskrit Schrödinger Tənliyi Üçün Özdeyər Problemi və Tədbiqləri” adlı TÜBİTAK layihələrinə rəhbərlik etdi. Atılım Universitetində həm də senat və idarə heyətinin üzvü olaraq mühüm qərarların verilməsində söz sahibi idi.

Onun elmi dünyası dərin və sərhədsiz idi. Otomorfik funksiyaların spektral teoriyası, Riemann manifoldlarının geometriyası, lineer və qeyri-lineer funksiyonal analiz, diferensial operatorların spektral problemləri, Korteweg-de Vries tipli tənliklər, zaman şkalası nəzəriyyəsi və xüsusilə Sturm-Liouville operatorları sahəsindəki tədqiqatları ilə o, dünya elminin parlaq simasına çevrildi.

100-dən çox elmi məqalənin müəllifi olan Prof. Dr. Hüseyn Hüseynovun əsərlərinə 2000-dən artıq istinad edilmişdi. Bu rəqəmlər onun elmdə qoyduğu izlərin susmayan səsləridir.

Elm qədər ailəyə də bağlı olan Hüseyn müəllim, iki oğul atası idi. Həyat yoldaşı ilə birlikdə sadə, lakin dərin mənalı bir ömür paylaşmışdı.

20 mart 2015-ci ildə bu dahi insan fiziki olaraq aramızdan ayrılsa da, onun elmi irsi, düşüncə mirası və yetişdirdiyi tələbələr vasitəsilə yaşayır.

Vəfatından sonra isə 2016-cı ildə "İnternational Society of Difference Equations" cəmiyyətinin prezidenti məşhur Amerikan riyaziyyatçısı, professor Martin Bohnerin təşəbbüsü və aktiv iştirakı ilə Türkiyədə professor Hüseyn Hüseynovun 65 illik xatirəsinə həsr olunmuş İCAMA 2016 Beynəlxalq Konfransı keçirilir.

Hər bir tənlikdə, hər bir elmi ideyada, hər bir dərsdə onun izi var. O, riyaziyyatın sətirlərinə həkk olunmuş bir imza, elmin yaddaşında əbədiyaşar bir ad olaraq qalacaq.

Aytəkin TOFİQQIZI

Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:68
embedMənbə:https://redaktor.az
archiveBu xəbər 17 İyul 2025 14:25 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see169

Məhkəmədə Ermənistan vətəndaşlarının cinayət xarakterli məlumatlar tədqiq olunub FOTO

17 Oktyabr 2025 20:37see149

“Ağır çantalar uşaqlarda onurğa əyriliyinə gətirib çıxarır” EKSPERT DANIŞDI

17 Oktyabr 2025 11:50see139

Kreml Tramp Putin danışıqlarını dəyərləndirib

16 Oktyabr 2025 23:31see137

Tramp Putinə təzyiqləri artırmağa hazırdır Britaniyalı ekspert

16 Oktyabr 2025 18:31see135

Bakıda bal yarmarkası fəaliyyətə başlayır

17 Oktyabr 2025 13:46see134

Yanacaqdoldurma məntəqələri benzini qatqılarla kəsməyə başlayıb...

16 Oktyabr 2025 18:26see133

“Trampla 2 saatlıq danışıq zamanı Putin Moskvanın sülhün əldə edilməsində maraqlı olduğunu vurğulayıb” Uşakov

16 Oktyabr 2025 23:19see131

Tramp: Hazırda Rusiyaya qarşı yeni sanksiyaların tətbiqi üçün ən münasib vaxt deyil

17 Oktyabr 2025 03:21see129

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see127

Finlandiyalı aktyor İsa Məsih obrazını canlandıracaq...

16 Oktyabr 2025 22:45see127

Tramp: ABŞ Tomahawk raketlərinin ehtiyatlarını tükədə bilməz

17 Oktyabr 2025 01:09see126

Orban Putin Tramp görüşü barədə: Biz hazırıq!

17 Oktyabr 2025 04:35see126

Məhkəmədə həmin məlumatlar da tədqiq olundu Fotolar

17 Oktyabr 2025 20:42see123

Səhiyyə Nazirliyində İsrailin ölkəmizdəki səfiri ilə görüş keçirildi FOTO

16 Oktyabr 2025 16:50see122

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see120

DNT testi bütün həyatını dəyişdi: Uşağının əsl atası məlum oldu

17 Oktyabr 2025 14:24see119

Rusiya 4 bölgə üzərində 23 Ukrayna PUA sını vurub

17 Oktyabr 2025 04:22see119

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see118

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see116
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri