“RUSİYA BÖHRANI LOKALLAŞDIRMAQ İSTƏYİR” “Kirienkonun rəhbərliyi ilə yaradılan şəbəkə ifşa olunub”

“Azərbaycanla Rusiya arasında yenidən alovlanan böhran çoxsaylı informasiya axını fonunda öz mahiyyətini və kontekstlərini itirməyə başlayıb”.

“AzPolitika” bildirir ki, bunu politoloq Fərhad Məmmədov iki ölkə arasında yaşanan gərginliyin səbəblərini şərh edərkən deyib.

Onun fikrincə, bu böhranı anlamaq üçün ayrı-ayrı istiqamətlər üzrə kontekstləri sistemləşdirmək lazımdır. Ekspertin sözlərinə görə, Azərbaycan - Rusiya münasibətlərindəki gərginlik tamamilə daxili və ikitərəfli xarakter daşıyır: “Bu böhranın nə xarici təşəbbüskarı, nə də sponsoru var. Xarici oyunçuların vəziyyətdən necə istifadə etməsi isə ancaq törəmə nəticədir”.

Fərhad Məmmədov qeyd edib ki, böhranın əsas başlanğıc səbəbi ötən ilin dekabrında Rusiya Silahlı Qüvvələrinin Azərbaycan mülki təyyarəsini vurması ilə bağlı Moskvanın qeyri-müəyyən mövqe sərgiləməsidir. Bu hadisədən sonra iki ölkə arasında yüksək səviyyəli dialoq dayanıb, münasibətlərdə isə ziddiyyətli addımlar müşahidə olunmağa başlayıb. O bildirib ki, Rusiya Azərbaycanla bağlı paralel şəkildə iki taktika həyata keçirir - bir tərəfdən təzyiq göstərir, digər tərəfdən isə danışıqlar aparmağa çalışır, lakin Kreml bu yanaşmalar arasında aydın mövqe ortaya qoya bilməyib. “Nəticədə, qarşılıqlı etimad itdi və Yekaterinburqda baş verən hadisələr böhranın daha da dərinləşməsi üçün yeni təkan oldu”, - deyə politoloq vurğulayıb.

Fərhad Məmmədovun fikrincə, hazırda Rusiya böhranı yalnız Yekaterinburq insidenti ilə məhdudlaşdırmaq istəyir, Azərbaycan isə məsələni daha geniş - təyyarənin vurulması kontekstində qiymətləndirir. “İndiyə qədər atılan addımlar böhranı lokallaşdırmağa imkan vermir, çünki bu halda yeni bir təkan nöqtəsi qaçılmaz olacaq”, - deyə o əlavə edib.

Politoloq bildirib ki, Rusiya eyni anda həm Azərbaycan, həm də Ermənistanla münasibətlərdə gərginlik yaşayır. Bu, strateji infrastrukturun itirilməsi ilə müşayiət olunur: “Azərbaycanda artıq “Rossotrudniçestvo” və “Sputnik”-in fəaliyyəti dayanıb. Ermənistanda isə Elektrik Şəbəkələri milliləşdirilib”.

F.Məmmədov qeyd edib ki, həm Azərbaycan, həm də Ermənistan Rusiya ilə ikitərəfli münasibətlərdə nisbi muxtariyyətlərini qorumağa çalışırlar. Hazırda Kreml yalnız Ermənistan ərazisində kommunikasiya xətlərinin açılması prosesində iştirak etməyə çalışır, lakin bu istiqamətdə də danışıqlar irəliləmir.

O, əlavə edib ki, Ermənistanda Paşinyana qarşı alternativ layihə yaratmaq cəhdləri uğursuzluğa düçar olub: “Rusiya Prezident Administrasiyasının rəhbərinin müavini Sergey Kirienkonun rəhbərliyi ilə yaradılan şəbəkə ifşa olunub, iştirakçılar həbs edilib”.

Politoloq vurğulayıb ki, Rusiya Ermənistan daxilində inqilabi dəyişikliyə nail olsa belə, Bakı passiv qalmayacaq və mümkün revanş təhlükəsinin qarşısını almaq üçün qabaqlayıcı addımlar atacağını bildirib: “Bu baxımdan Moskva ilə Bakı arasında ciddi ziddiyyətlər mövcuddur”.

Fərhad Məmmədov bildirib ki, Rusiya daxilində Azərbaycana qarşı ritorika və hərəkətlər əsasən Kirienkonun kurasiyasında formalaşır. “Rusiya Dövlət Dumasının deputatı Sergey Mironovun Baş Prokurorluğa müraciəti və “Food City” bazarı ilə bağlı antiazərbaycan kampaniyası bu dairələrdən qaynaqlanır”, - deyə o qeyd edib.

Onun fikrincə, Kirienkonun həm Ermənistanda, həm də Azərbaycana qarşı planlarının reallaşmaması bölgədə yeni münaqişə təhlükəsinin qarşısını ala bilər: “Hələlik onun, yəni “Kinder Sürpriz”in planları baş tutmur…”

Ekspertə görə, Rusiya daxilindəki böhran əsasən antimiqrant siyasətinin sərtləşməsi ilə bağlıdır: “Cəmiyyətə aşılanır ki, miqrantlar işləyir, pul qazanır, amma Rusiya uğrunda vuruşmurlar. Bu sadə tezisi isə elə sadə adamlar deyil, Kirienko, Bastrıkin və FTX kimi qurumlar yönləndirir”.

Fərhad Məmmədovun sözlərinə görə, bu yanaşma Rusiyanın qonşu ölkələrlə bütün perimetr üzrə problemlər yaşamasına gətirib çıxarır, nəticədə bu məsələlər artıq Rusiya XİN və prezidentinin müdaxiləsi ilə həll olunmalı vəziyyətə gəlir.

Politoloq əlavə edib ki, bu kampaniya Moskvadakı və regionlardakı elita qrupları üçün də mülkiyyət bölgüsündə yeni imkanlar yaradıb.

Fərhad Məmmədov qeyd edib ki, Azərbaycan üçün Rusiya ilə münasibətlər vacibdir, lakin Bakı açıq şəkildə nümayiş etdirir ki, ölkənin daxili dinamikaları və təhlükəsizliyi hər şeydən önəmlidir. Onun sözlərinə görə, ölkə daxilində Rusiyanın təsir alətləri artıq minimuma enib, yəni Bakı açıq şəkildə Rusiya təsirindən çıxma siyasətini davam etdirir.

Rasim Əliyev

“AzPolitika.info”