Sabiq deputatdan Kreml və Tehrana sərt reaksiya: Siz kimsiniz və sizə nə?

“08 avqust 2025-ci il tarixi nəinki Azərbaycanın, bütövlükdə Cənubi Qafqazın tarixində yeni bir səhifənin başlanğıc nöqtəsidir. ABŞ-da Ağ Evdə imzalalan sənədlər böyük bir regionda iki yüz illik işğalçılıq, xalqları bir-birinə qırdırmaq, imperiya siyasətinin sonu və yeni mərhələnin - xalqların dinc yanaşı yaşaması, əməkdaşlığı və gələcək inkişaf baxımından önəmli perspektivləri şərtləndirir və təminat verir”.

Bunu Ölkə.az açıqlamasında Milli Məclisin VI çağırış deputatı İltizam Yusifov deyib.

O qeyd edib ki, dünyanın bütün sivil, demokratik ölkələri, böyük güclər, beynəlxalq təşkilatları dünyanın super gücü olan ABŞ-nin iştirakı ilə Azərbaycan və Ermənistan arasında imzalanan sənədləri müsbət hal kimi qəbul edir və iki xalq arasında olan düşmənçiliyə son qoyulmasını alqışlayırlar: “Yalnız iki ölkənin münasibəti bir qədər fəqlidir. Rusiya məsələlərə nisbətən gec reaksiya versə də yenə öz münasibətində qeyri-müəyyənliyi nümayiş etdirir. Amma hesab edirəm ki, 2020-ci ilin 8 noyabrından sonra “Üçtərəfli bəyanayat”ın 9-cu bəndinə əsasən Rusiyanın kifayət qədər vaxtı var idi ki, Azərbaycanı Naxçıvanla birləşdirən Zəngəzur dəhlizini açsın. Bəs niyə etmədi? Hansı niyyətləri bu işə mane oldu? 
İkinci ölkə İrandır. İranın ali lideri Xameneinin müşaviri guya çox ciddi siyasət adamı, diplomat olan Vilayətinin mövqeyi isə tamamilə absurd idi. Onun sözlərinə görə, İran heç bir vaxt bu dəhlizin açılmasına istər Rusiya ilə, istərsə də Rusiyasız imkan verməyəcək və bu yol “əmrikalıların” qəbir yerləri olacaq.

Əvvəla hesab edirəm ki, öz generallarını yataqda ölümə verən, şəhərlərini, insanlarını qoruya bilməyən, bütövlükdə qorumnayan hava məkanına malik molla rejiminin buna nəinki gücü, heç cürəti də çatmaz.

İkincisi, əgər iki suveren ölkə - Azərbaycan və Ermənistan imzalanan Bəyamnamənin 3-cü bəndinə görə regionda və onun qonşuluğunda dövlətlərin suverenliyi, ərazi bütövlüyü və yurisdiksiyasına hörmət əsasında sülhün, sabitliyin və rifahın təşviqi üçün iki ölkə arasında ölkədaxili, ikitərəfli və beynəlxalq nəqliyyatın təmini məqsədilə kommunikasiyaların açılmasının əhəmiyyətini bəyan və təsdiq edirsə, onda siz kimsiniz və bundan sizə nə? 
Azərbaycan sivil, dünyəvi və hüquqi dövlətdir. Bizim ölkədə din dövlətdən ayrıdır. Biz coğrafi olaraq müsəlman ölkəsiyik. Amma İran isə teokratik dövlətdir. Yəni dini dövlət. Din İranın dövlət siyasətinin əsasını təşkil edir. Müasir dövrdə İran dini baxışları geopolitikaya inteqrasiya edərək bütün dini dəyərləri yalnız fars-molla rejiminin ayaqda qalmasına çalışır. Bizim də kor-koranə, savadsız, islam dininin dəyərlərini anlamayan “iranbaş”larımız da bu gün İranın qərəzli mövqeyinə heç bir münasibət bildirmirlər. Bizim milli kimliyimiz dini kimliyimizdən əvvəl və üstündür. Biz əvvəl özümüzü tanımalıyıq, sonra dini kimliyimiz gəlir. Yaxın vaxtlarda İran, əsasən də Təbriz bombalananda da heç bir “iranbaşın” səsi çıxmadı. Amma Azərbaycan dövləti iki dəfə bu məsələni aidiyyəti dövlətə bəyan etdi. İsrailin bombardmanı zamanı bütün dini liderlər qaçıb gizləndiyi dönəmdə bütün dünya yalnız bir legitim Pezeşkian hakimiyyətini tanıdı. Amma həqiqət xətrinə mütləq deməliyəm ki, Pezişkian və hətta oğlu da məsələlərə düzgün qiymət verdilər. Əsas məqam odur ki, regiona sülh gəldi. Yəni bəyan edildi ki, artıq müharibə olmayacaq”.

Sabiq deputat əlavə edib ki, ikinci məqam dəhlizin və o cümlədən bütövlükdə regionun təhlükəsizliyi məsələsidir: “Hesab edirəm ki, dəhlizə, yəni “Beynəlxalq Sülh və Rifah naminə Tramp Marşrutu”nun (TRIPP) ABŞ tərəfindən idarə edilməsi ən düzgün seçimdir. Belə ki, əgər dəhlizə Rusiya nəzarət etsəydi, iki yüz illik Azərbaycan-Ermənistan münaqişəsinin müəllifi kimi təxribatların olması mütləq idi. Əgər dəhlizə Ermənistan nəzarət etsəydi, İran və Rusiya təxribatları qarşısında aciz qalardı və məsuliyyət birbaşa Ermənistan üzərində qalardı. Deməli, ən düzgün variant ABŞ seçimidir.
Gürcüstan sabiq prezidenti Mixeil Saakaşvilinin narahatlığı seçkilər öncəsi başa düşüləndir. Amma narahat olmağa dəyməz. Gürcüstanla olan bütün layihələr işlək vəziyyətdədir və bu əməkdaşlığın daha da genişlənməsi, tranzit, ticarət dövriyyələrinin yalnız artırılması nəzərdə tutulur. Azərbaycanın apardığı siyasət heç kimə rəqib olmaq yox, yalnız ikitərəfli qarşılıqlı fayda əsasında qurulur.

Bir də Zəngəzurdan keçən, bizim Naxçıvan yolu dediyimiz bu dəhliz “Beynəlxalq Sülh və Rifah naminə Tramp Marşrutu” (TRIPP) adlanır. Hesab edirəm ki, bu marşrut adı kimi bütün ölkələr üçün faydalı olacaqdır və regiona sülh və inkişaf gətirəcəkdir”.

Mürtəza