Seçkilərdə inamlı qələbədən sonra Tramp Putinə hörmətlə yanaşan sonuncu adam olacaq Saakaşvili

"Tramp Putin üçün fövqəladə rahatsız rəqibdir, bu, yorucu müharibəyə qərq olan Rusiya ilə qarşıdurmada ABŞ-ın mövqeyini gücləndirir..."

Rusiyanın Ukraynaya qarşı müharibəsində dəyişikliklər qaçılmazdır, çünki Trampın yeni administrasiyası tezliklə vəzifəsinə başlayacaq.

Moderator.az xəbər verir ki, bu barədə Gürcüstanın sabiq prezidenti Mixail Şaakaşvili "gordonua.com" nəşrindəki bloqunda yazıb.

"Putinin indi etdikləri, o cümlədən nüvə zərbələri ilə təhdidlər, onun Vaşinqton tərəfindən döyüş əməliyyatlarının dayandırılmasına yönələn qaçılmaz təzyiqini gözlədiyindən xəbər verir. 

Bu dəyişikliklər çoxdan yetişib. Baydenin hərbi yardımla bağlı "nəzarət edilən eskalasiya" siyasəti müharibəni uzunmüddətli dalana dirəyib.

Putin yeni seçilmiş prezident Donald Trampla bağlı xülyaya qapılmır. O, bilir ki, Baydendən fərqli olaraq, Tramp əvvəlcədən müəyyən edilmiş "qırmızı xətlərə" bel bağlamayacaq. O, özünü proqnozlaşdırılmayan prezident kimi göstərməyəcək, Moskvaya manevr üçün məkan verəcək. Tramp və onun xarici siyasət komandası Putin üçün xeyli mürəkkəb çağırış olacaq.

Ona görə də biz Putinin güzəştə gedəcəyini və eskalasiya mərhələsindən sonra barışdırıcı siqnallar göndərəcəyini gözləyə bilərik. O, hətta yeni administrasiyaya özünün "xoş məramını" nümayiş etdirmək üçün hansısa formada atəşkəsə razı ola bilər. 

Bu hadisələr fonunda Rusiyanın 1990-cı illərin Gürcüstan və Çeçenistan münaqişələrindən 2014-cü ildən sonra Suriya və Ukrayna münaqişələrinədək atəşkəs sxemini öyrənmək son dərəcə vacibdir. Rusiya tez-tez "atəşkəsdən" qüvvələrini yenidən qruplaşdırmaq, öz düşmənini zəiflətmək və daha güclü hücuma hazırlaşmaq üçün istifadə edir. Hazırkı müharibədə atəşkəsə nail olmaq fövqəladə dərəcədə mürəkkəb olacaq və ABŞ və müttəfiqləri tərəfindən buna ciddi nəzarət tələb ediləcək.

Minsk razılaşmalarının səhvlərini təkrarlamamaq vacibdir. O zaman Almaniya kansleri Angela Merkel başda olmaqla Avropa liderləri razılaşmaya o qədər can atıb ki, təkmil olmayan razılaşma imzalayıb. Bu, sonucda fəlakətə çevrilib, 2022-ci ildəki tammiqyaslı hərbi müdaxilə bunun kulminasiyası olub.

Putin uzunmüddətli atəşkəsə razılaşsa belə, o, heç şübhəsiz, prezident Vladimir Zelenskinin aradan götürülməsi üçün səylərini fəallaşdıracaq. Demokratik hökumətlərin, əlbəttə ki, zamanla dəyişməsinə rəğmən, Ukrayna tipik seçki tsiklində deyil. İndiki şəraitdə Zelenskinin hakimiyyətinin iflası mütləq Ukraynanın müstəqil dövlət kimi iflasına gətirib çıxaracaq.

Rusiyanın hərbi yolla edə bilmədiklərini o, hibrid müharibəsinin köməyilə etməyə cəhd göstərəcək. Burada Gürcüstanın təcrübəsi bir xəbərdarlıq olmalıdır.

Putin 2008-ci ildə Gürcüstana soxuldu. Lakin bizim müqavimətimiz və ABŞ-ın sarsılmaz dəstəyi sayəsində Rusiya qoşunları paytaxtımız yaxınlığında dayandırıldı və onlar bəyan etdikləri məqsədə-məni edam etmək məqsədinə nail ola bilmədi.

Məyusluq hissi keçirən Putin mətbuat konfransında gürcü jurnalistlərindən soruşub: "Sizin növbəti seçkiləriniz nə zaman keçiriləcək?" - və öz hibrid kampaniyasını gücləndirərək mənim administrasiyamı hakimiyyətdən kənarlaşdırmaq üçün öz hibrid müharibəsini gücləndirib. O, təbliğata və sabitliyin pozulmasına xeyli vəsait qoyub. Təəssüf ki, Obama administrasiyası bizim hökumətə özünün "Rusiyanın yenidən yüklənməsi" siyasəti üçün maneə kimi görüb.

Rusiyalı oliqarx, Moskva ilə möhkəm əlaqələri olan milyardçı Bidzina İvanişvili mənim partiyama seçkilərdə meydan oxuyanda, Vaşinqton onun tərəfindən səslərin kütləvi surətdə satın alınmasına və seçkilərdə saxtakarlığa göz yumub.

Biz hakimiyyəti həmişəlik hakimlik etməyə möhkəmlənməyə qərar verən və bununla da növbəti parlament seçkilərində açıq şəkildə dələduzluq edəcək liderə dinc üsulla təhvil verdik. Bu pozuntuların pislənildiyinə rəğmən, Bayden administrasiyası İvanişviliyə qarşı maliyyə sanksiyalarını ləng tətbiq edərək özünə etimadı sarsıdıb.

Amerikalı məmurların sözlərinə görə, bu, rejimi ruhlandırıb və nəticədə o, Gürcüstanın Avropaya inteqrasiyasını sarsıdıb, Çinlə əlaqələr yaradıb, İranla dilxoşluq edib, indi də Rusiya kəşfiyyatı ilə əməkdaşlıq edir.

Bu rusiyayönümlü rejim məni siyasi motivlərlə həbsxanaya salıb, lakin indi məni Rusiyanın hərbi müdaxiləsinə müqavimət göstərdiyimə görə məsuliyyətə cəlb etməyi planlaşdırır. Bu, açıq-aşkar prezident Zelenskini qorxutmağa yönələn addımdır. Bundan başqa, rejim Moskvanın taktikasından ruhlanaraq yadfikirliyin qarşısının alınması üzrə "xarici agentlər haqqında" qanun qəbul edib. 

Əgər Rusiya Ukraynada İvanişviliyə oxşar lider təyin etməyə müvəffəq olarsa, o zaman ölkə Avropaya qarşı gələcək təcavüz üçün start meydançasına çevriləcək. Milyonlarla ukraynalı xaricə qaçıb, Avropa, ABŞ və Kanadanın resurslarını yükləyib. Daha pisi o olar ki, Rusiya döyüşlərdə mətinləşən yüz minlərlə ukraynalını Polşaya, Baltikyanı ölkələrə qarşı və onların hüdudlarından kənarda özünün hərbi səylərinə qoşulmağa vadar etsin.

Bu risklər o demək deyil ki, Ukrayna öz demokratik prosesini dayandırmalıdır. Lakin seçkilər yalnız Rusiyanın müdaxiləsinin qarşısının alınması üçün zəmanətlər qəbul edildikdən sonra keçirilə bilər. 

Sadə həllər yoxdur. Biz Ukraynaya qarşı müharibəni deyil, bütövlükdə ABŞ və Qərbə qarşı müharibəni nəzərdə tutan şər oxu ilə üz-üzəyik. Nəticə etibarı ilə bu, Putinin Trampa qarşı döyüşüdür.

Mən prezident Trampı şəxsən tanıyırıram, o, "Rusiyanın sui-qəsdi" barədə nəzəriyyəni həmişə inkar edib. Tramp xüsusilə seçkilərdə inamlı qələbəsindən sonra Putinə hörmətlə yanaşan sonuncu adam olacaq. Mən həm də Putinlə üz-üzə gəldiyimdən bilirəm ki, Tramp onun üçün fövqəladə rahatsız rəqibdir. Bu, yorucu müharibəyə qərq olan Rusiya ilə qarşıdurmada ABŞ-ın mövqeyini gücləndirir. 

Əgər yeni administrasiya Amerikanın üstünlüyündən tam şəkildə istifadə edə biləcəksə, mən hesab edirəm ki, güc vasitəsilə sülhə nail olmaq gerçəkdən mümkün olacaq".

Müəllif: Mixail Saakaşvili