Siqaret çəkməyənlər arasında ağciyər xərçəngi artıb

Siqaret çəkməyənlər arasında ağciyər xərçəngi artıb

Ağciyər xərçəngi diaqnozu qoyulan siqaret çəkməyənlərin nisbəti bütün dünyada artmaqda davam edir. AzPost bildirir ki, Beynəlxalq Xərçəng Araşdırmaları Agentliyinin (IARC) məlumatına görə, bu prosesdə havanın çirklənməsi mühüm rol oynayır. “Guardian” xəbər verir ki, heç vaxt siqaret çəkməyən insanlarda ağciyər xərçəngi dünyada xərçəngdən ölüm hallarının beşinci səbəbidir.

“Lancet Respiratory Medicine” jurnalında dərc edilən bir araşdırmaya görə, 2022-ci ildə təxminən 200.000 ağciyər adenokarsinoması hadisəsi havanın çirklənməsinə məruz qalma ilə əlaqələndirilib. Ən yüksək xəstələnmə nisbətləri Şərqi Asiyada, xüsusən də Çində qeydə alınır. Ağciyər xərçənginin ən çox görülən alt növü olan adenokarsinoma, heç vaxt siqaret çəkməyən insanlarda 70%-ə qədərini təşkil edir.

Tədqiqatın aparıcı müəllifi və IARC-nin Xərçəngə Nəzarət Bölməsinin rəhbəri Dr. Freddie Bray bildirib ki, Böyük Britaniya və ABŞ kimi ölkələrdə siqaret çəkmə nisbətinin azalması siqaret çəkməyənlər arasında ağciyər xərçəngi nisbətinin artmasına səbəb olub. O, həmçinin qeyd edib ki, xüsusilə siqaretin əsas risk faktoru olmadığı əhali qruplarında xəstəliyin artmasının səbəblərini anlamaq üçün əlavə araşdırmalara ehtiyac var.

Ağciyər xərçəngi xərçəng ölümünün əsas səbəblərindən biri olaraq qalır. 2022-ci ildə 2,5 milyon insanda bu diaqnoz qoyulub. Eyni zamanda, son onilliklər ərzində xəstələnmənin alt tiplər üzrə strukturu əhəmiyyətli dərəcədə dəyişib. Adenokarsinoma 2022-ci ildə kişilərdə 45,6%, qadınlarda isə 59,7% olmaqla, dominant alt tip olub.

Müqayisə üçün qeyd edək ki, 2020-ci ildə bu rəqəmlər müvafiq olaraq 39,0% və 57,1% olub.

Mütəxəssislər deyirlər ki, siqaret istehsalı və siqaret çəkmə tərzində dəyişikliklər, eləcə də havanın çirklənməsinin artması xəstəlik meyllərinə təsir edib. Kişilər arasında ağciyər xərçəngi nisbətləri azalsa da, qadınlar arasında artmaqda davam edir.

2022-ci ildə 1,6 milyon kişi və 900 min qadında ağciyər xərçəngi diaqnozu qoyulub. Məsələn, Böyük Britaniyada ağciyər xərçəngi diaqnozu qoyulan qadınların sayı ilk dəfə kişilərin sayını ötüb.