Icma.az
close
up
RU
Siqaret çəkməyənlər də ağciyər xərçəngi olur: Xəstəlikdən qorunmağın YOLLARI VAR

Siqaret çəkməyənlər də ağciyər xərçəngi olur: Xəstəlikdən qorunmağın YOLLARI VAR

Icma.az, Bakivaxti saytına istinadən bildirir.

İnsanlarda ağciyər xərçəngi halları artıb. Bunun əsas səbəblərindən biri hava çirkliliyiduir.

Bakıvaxtı.az xəbər verir ki, bu barədə Dünya Səhiyyə Təşkilatının xərçəng araşdırma agentliyi məlumat yayıb.

Qeyd olunur ki, siqaret çəkməyənlər arasında ağciyər xərçəngi xərçəngə bağlı ölümlər sırasında beşinci yerdədir. Xüsusilə adenokarsinom tipi həm kişilərdə, həm də qadınlarda ən çox rast gəlinən növdür.

2022-ci ildə hava çirkliliyinə məruz qalma səbəbindən 200 minə yaxın adenokarsinom halı qeydə alınıb. Bu halların böyük hissəsi Çin də daxil olmaqla, Şərqi Asiyada müşahidə olunub.

Mütəxəssislər siqaret istifadəsinin azalması ilə siqaret çəkməyənlərdə ağciyər xərçəngi hallarının artdığını vurğulayır. Xüsusilə Böyük Britaniya və ABŞ-da bu tendensiya nəzərə çarpır.

Qadınlar arasında ağciyər xərçəngi sürətlə yayılmaqdadır. 2023-cü ildə Böyük Britaniyada qadınlarda bu xəstəliyin yayılma göstəricisi kişiləri ötüb.

Alimlər hava çirkliliyinin adenokarsinom riskini artırdığını bildirərək, tütün və hava çirkliliyi ilə mübarizənin vacibliyini vurğulayırlar.

Mövzu ilə bağlı Bakıvaxtı.az-a açıqlama verən cərrah mammoloq-onkoloq Afət Cabbarova bildirib ki, bu, yalnız siqaretə bağlı deyil, ağciyər xərçənginin siqaretdən asılı olmayan formaları da var. Bütün dünya təbabəti, onkologiya elmi bu sahəni, xərçəng xəstəliyinin niyə bu qədər surətlə artmasının niyəsini illərdir axtarır, lakin dəqiq bir cavab yoxdur:

“Müəyyən təsiredici amillər var ki, bunlardan biri də siqaretdir, ancaq əsasən genetik amillər daha üstündür. Bununla yanaşı, havanın çirklənməsi, hava tullantı qazlarının və digər sənaye məhsullarının çoxluğu da geniş yayılmış təsiredici amillərdən biridir”.

Müsahibimiz xərçəng xəstəliyindən qorunmağın yollarından da bəhs edib:

"Xərçəng xəstələrinin 1/3-nin qarşısı alına bilir, geri qalanı isə vaxtında aşkarlandıqda effektiv müalicə oluna bilir. Baxmayaraq ki, xərçəngin yaranmasında genetika kim bəzi risk faktorları kontrolumuzda deyil, lakin bilməliyik ki, bizim bir çox davranışlarımız və həyat tərzimiz xərçəngi əhəmiyyətli dərəcədə azalda bilər. Siqaret istifadəsini dayandırmaq, spirtli içkini azaltmaq, kifayət qədər gün işığında qalmaq və aktiv həyat tərzi keçirmək kimi fərqli yollarla sağlamlığımızın qayğısına qala bilərik”.

Afət Cabbarova: Bəzi xərçəng növləri var ki, inkişaf riskini müntəzəm fiziki fəaliyyətlə azalda bilərik

Həkim qeyd edib ki, sağlam qidalanma xərçəngin qarşısı alına bilən risk faktorları arasında ən önəmlisidir:

“Son iyirmi ildə həm dünyada, həm də ölkəmizdə yemək vərdişləri xeyli dəyişib. Sənayeləşmə və gərgin iş həyatı təəssüf ki, hamımızı sürətli yaşamağa məcbur edir. İndi evdə yemək hazırlamaq əvəzinə supermarketlərdən hazır qidalar almaq praktik görünür. Beləliklə, həddindən artıq yağ, həddindən artıq şəkər və əlavələr olan məhsullara məruz qalırıq. Bu işlənmiş qidaların tərkibindəki əlavələr bədənə iltihablı təsir göstərə bilər”.

Fiziki cəhətdən aktiv həyat tərzi sürməyin faydaları da saysız-hesabsızdır. A.Cabbarova bildirib ki, müntəzəm fiziki fəaliyyət ürəyi gücləndirir, infarkt riskini azaldır, əzələ və sümük kütləsini qoruyur, beyin sağlamlığını və inkişafını dəstəkləyir, psixi sağlamlığı qoruyur, müsbət düşünmək və stresslə mübarizə qabiliyyətini artırır. Bu xüsusiyyətlər arasında fiziki fəaliyyətin xərçəngə qarşı qoruyucu təsirini də saymaq olar.

“Bəzi xərçəng növləri var ki, onların inkişaf riskini, xüsusən də müntəzəm fiziki fəaliyyətlə azalda bilərik. Bu xərçənglər arasında döş, uşaqlıq yolu, kolon, qaraciyər və böyrək xərçənglərini saya bilərik. Buna görə də, mümkün qədər aktiv həyat sürmək, səhiyyə orqanlarının tövsiyələrinə uyğun olaraq həftədə ən az 150 dəqiqə müntəzəm idman və idmanla məşğul olmaq sağlamlığın qorunmasında roy oynayan vacib əlamətlərdən biridir", - deyə Afət Cabbarova qeyd edib.

Nuriyyə Musayeva

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:81
embedMənbə:https://bakivaxti.az
archiveBu xəbər 04 Fevral 2025 13:02 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see237

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see226

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see172

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see166

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see157

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see150

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see146

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see139

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see137

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see135

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see135

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see134

Yəmən sahillərində tanker partladı: 24 ekipaj üzvü...

19 Oktyabr 2025 01:17see124

Almaniya XİN rəhbəri: “Eurofighter”lərin Türkiyəyə göndərilməsinə müsbət baxırıq

18 Oktyabr 2025 06:28see124

Azərbaycanın “AI 92” markalı benzini idxal və ixrac etdiyi ölkələr SİYAHI

18 Oktyabr 2025 17:24see123

Yer kürəsində oktyabr ayının üçüncü maqnit qasırğası başlayıb

19 Oktyabr 2025 04:50see121

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see121

Əməliyyat otaqlarında niyə yalnız yaşıl və mavi geyimlərə icazə verilir?

19 Oktyabr 2025 04:05see120

Həkimlər soyuq mövsümdə immuniteti gücləndirməyin yollarını açıqlayıblar

19 Oktyabr 2025 07:43see120

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see120
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri