Toyda 51 nəfəri zəhərləyən qida bu imiş? Vətəndaşlara XƏBƏRDARLIQ KONKRET

Bir neçə gün öncə paytaxtdakı şadlıq saraylarından birində kütləvi zəhərlənmə hadisəsi baş verib. Hadisə nəticəsində ümumilikdə 51 nəfər, tədbirdə iştirak edən qonaqlar və ifaçılar tibbi yardım üçün xəstəxanalara müraciət edib. İlkin ehtimallara əsasən, zəhərlənməyə səbəb kimi tədbirdə təqdim olunan salatlar göstərilir.

KONKRET.az xəbər verir ki, restoran və ictimai iaşə obyektlərində salatların təzə olmaması, bir neçə gün əvvəl hazırlanmış və dəfələrlə servis edilmiş yeməklərin təqdim olunması ilə bağlı iddialar vaxtaşırı gündəmə gəlir. Bununla belə, toy, nişan və digər məclislərdə ən çox istehlak olunan təamlar arasında məhz salatlar ön sıradadır. Eyni hal bayram günlərində ev şəraitində də müşahidə olunur. Xüsusilə yeni il və digər ailəvi bayramlarda hazırlanan salatlar soyuducularda günlərlə saxlanılır və təkrar-təkrar istehlak edilir. Bəzən bu müddət bir həftəyə qədər uzanır.

Bəs bu cür təamları hazırlayan zaman nələrə diqqət etmək lazımdır? Mütəxəssislər nə tövsiyə edir?

Qida təhlükəsizliyi hərəkatının rəhbəri, sağlam qidalanma mütəxəssisi Məhsəti Hüseynova Yenisabah.az oxucularına bu barədə vacib məqamları açıqlayıb:

“Ümumiyyətlə, kütləvi zəhərlənmə baş verən hallarda bir sıra məqamlara diqqət etmək lazımdır. Xüsusilə də temperatur rejimi yüksək olduqda bir çox qidaların, xüsusilə də qarışıq tərəvəzlərdən, bişmiş ət məhsullarından, mayonez və xamalardan, yumurtadan istifadə olunursa, bu qidalar daha riskli məhsullar sırasına daxil olur. Hazırlanma prosesi və saxlanma müddəti zamanı təhlükəsizlik qaydalarına diqqət etmək vacibdir.

Mayonez və xama ilə hazırlanan təamlar, xüsusilə paytaxt salatı 48 saata qədər, temperatur rejimi dəyişməmək şərti ilə saxlanıla bilər. Həmin müddətdən sonra o qidaların tərkibində müəyyən dəyişikliklər baş verir. Bu da qida təhlükəsizliyi baxımdan riskləri artırır. Yumurta və mayonez tez xarab olan məhsullardandır. Sözügedən müddət bitdikdə onların tərkibində bakteriyaların yaranması üçün əlverişli şərait ortaya çıxır.

Eyni zamanda, soyuducuda çiy tərəvəzlərdən olan çoban salatı, tərəvəz salatı və digər bu səpkidə olan salatlar 2-3 gün saxlanıla bilsə də, onlar öz təravətini itirir. Çünki doğranıb qarışıq saxlanıldıqdan, müəyyən əlavələr edildikdən sonra hər saat keçdikcə azalmağa başlayır”.

Ekspert bildirib ki, bəzən məclislərdə soyuducuda yer olmadığından salatlar otaq temperaturunda saxlanılır:

“Bu zaman bakteriyaların çoxalma surəti daha da artır ki, bu da məhsulun keyfiyyətini daha da aşağı salır. Bir də bəzi məhsullar bir gün öncədən qalır və onu yenisiylə qarışdırırlar. Bu hal da tərkib dəyişikliyi səbəbilə zəhərlənməyə rəvac verə bilər.

Bir çox hallarda məhsulun qoxusu və dadında dəyişikliklər olsa da, yaxşı görünməsi üçün yeni məhsullarla qarışdırıb gözəl görünməsi üçün suni dadlandırıcılardan istifadə olunur. Bütün bu hallar istehlakçıların aldanmasına gətirib çıxara bilər.

Salat hazırlayan zaman istifadə olunan vasitələr qablar, doğrama taxtası, bıçaq və s. alətlərin yuyulmasına diqqət etmək lazımdır. Həmçinin, mayonez və xama qatılan salatlar nə vaxt istehlak olunacaqsa, ondan bir az əvvəl bu əlavələr ona qatılmalıdır. Belə olduqda daha çox saxlama müddəti yaranır. Saxlama temperaturu isə müsbət 4 dərəcə yaxud daha aşağı olmalıdır”.

M.Hüseynova vurğulayıb ki, salatlar 1, ən yaxşı halda 2 gün ərzində yeyilib-bitirilməlidir:

“Çünki vaxt keçdikcə qida dəyəri aşağı düşür. Bu hal immun sistemi aşağı olan insanlarda, uşaq və yaşlılarda zəhərlənmələrə səbəb olur. İmmunniteti güclü olan şəxslərdə isə mədə-bağırsaq funksiyasının pozulmasına gətirib çıxarır”.