Tramp NASA nın bu missiyalarını dayandırmaq üçün hərəkətə keçir

Tramp administrasiyası alimlər, siyasətçilər və fermerlər üçün mühüm məlumat mənbəyini kəsə biləcək güclü istixana qazı və bitki sağlamlığını izləyən iki NASA missiyasını dayandırmaq istiqamətində addımlar atır.

AZXEBER.COM xəbər verir ki, ABŞ Prezidenti Donald Trampın 2026-cı maliyyə ili üçün büdcə təklifi karbon qazının harada buraxıldığını və udulduğunu, həmçinin bitkilərin nə dərəcədə yaxşı böyüdüyünü dəqiq göstərən Orbiting Carbon Observatories (OCO) layihələrinə vəsait ayırmır.

NASA çərşənbə günü göndərdiyi elektron məktubda bildirib ki, bu missiyalar "əsas tapşırıq müddətini tamamlayıb" və "Prezidentin gündəliyi və büdcə prioritetlərinə uyğunlaşdırmaq" üçün dayandırılır.

"Lakin bu missiyalar - biri 2014-cü ildə buraxılmış sərbəst hərəkət edən peyk, digəri isə 2019-cu ildə Beynəlxalq Kosmik Stansiyaya qoşulmuş cihaz - hazırda dünyada mövcud və ya planlaşdırılan digər bütün sistemlərdən daha həssas və dəqiqdir və onların "milli sərvət" kimi qorunması vacibdir", - deyə layihənin yaradıcılarından, təqaüddə olan NASA alimi Devid Krisp bildirib.

Onlar alimlərə, məsələn, Amazon meşəsinin udduğundan daha çox karbon qazı buraxdığını, Kanada, Rusiya və əriməkdə olan daimi donuşluq ərazilərindəki boreal meşələrin isə buraxdıqlarından daha çox karbon qazı udduğunu kəşf etməyə kömək edib.

Həmçinin, bu cihazlar bitkilərdə fotosintezin "işığını" aşkar edə bilir ki, bu da quraqlığın monitorinqində və aclıq, iğtişaş, hətta qıtlıq kimi böhranlara səbəb ola biləcək ərzaq çatışmazlıqlarını əvvəlcədən proqnozlaşdırmaqda əhəmiyyətlidir.

"Bu, həqiqətən çox vacibdir," - deyə Krisp əlavə edib.

"Biz sürətlə dəyişən planetimiz haqqında çox şey öyrənirik".

Michigan Universitetinin iqlim alimi Conatan Overpek isə qərarı "son dərəcə qısamüddətli düşüncə" adlandırıb:

"Bu peyklərin təqdim etdiyi müşahidələr... planetdə, o cümlədən ABŞ-də artan iqlim dəyişikliyi təsirlərini idarə etmək üçün kritik əhəmiyyət daşıyır".

Ümidlər Konqresə yönəlir

Krisp və digərləri missiyalara maliyyənin qorunması üçün Konqresin səs verəcəyinə ümid edirlər. Missiyalar 30 sentyabra qədər maliyyələşir.