Tramp qalib gələrsə, Ukraynanın daha çox torpaq və insan itkisinə məruz qalmaması üçün addımlar ata bilər ŞƏRH

Xəbər verdiyimiz kimi, bu gün ABŞ-da 60-cı prezident seçkiləri keçirilir. Demokratlar Partiyasının namizədi, vitse-prezident Kamala Harris və Respublikaçıların nümayəndəsi, ABŞ-ın keçmiş prezidenti Donald Tramp ABŞ prezidentliyi uğrunda mübarizə aparır.

Bu seçkidəı prezidentlə birlikdə ABŞ-ın vitse-prezidenti də seçiləcək.

Bu vəzifəyə Demokratların namizədi Minnesota qubernatoru Tim Valz, Respublikaçılar Partiyasının namizədi isə Ohayo senatoru J.D.Vensdir.

Vurğulayaq ki, ABŞ-da 244 milyon seçici var. Florida Universitetinin məlumatına görə, noyabrın əvvəlinə qədər 75 milyondan çox ABŞ vətəndaşı vaxtından əvvəl səs verib.

Məlumata görə, 78 milyondan çox amerikalı seçici vaxtından əvvəl səs verib. Seçkidə qalib gəlmək üçün bir namizəd ən azı 270 seçici səsini almalıdır.

Seçkilərin nəticəsi hələlik məlum olmasa da, qalibin kim olacağı ilə bağlı müxtəlif fikirlər var.

Gununsesi.info -ya açıqlamasında Milli Məclisinin deputatı, politoloq Elçin Mirzəbəyli mövzunu şərh edib.

“Seçkilərin nəticələrini öncədən proqnozlaşdırmaq çox çətin olsa da, ölkə faktiki olaraq həm də kifayət qədər sərt şəkildə qütbləşib və bu qütbləşmə də təkcə siyasi müstəvidə deyil. Bu baxımdan, seçkilərin həm də Birləşmiş Ştatların gələcəyi, unitarlığı baxımından mühim əhəmiyyətə malikdir.

Respublikaçıların namizədi qalib gələcəyi təqdirdə, həm daxili, həm də qlobal miqyasdakı qütbləşmənin indiki qədər dərinləşməyəcəyi, prosesin qismən də olsa sabitləşəcəyi, ən azı proqnozlaşdırılmasının mümkün olacağını düşünürəm.

Harrisin qələbəsinin isə onun Baydenin xarici siyasət kursunu davam etdirməyəcəyi barədə bütün iddialarına baxmayaraq, qlobal ziddiyyətləri daha da dərinləşdirəcəyi, hətta geriyə dönüşü olmayan bir məcraya yönəldəcəyi qənaətindəyəm.

Harrisin nə fərdi baxış bucağı, nə də bir siyasətçi olaraq obrazı barışdırıcı deyil. Bayden adminstarsiyasındakı rolu namizəd olanadək nəzərə çarpmayan bu siyasətçinin, həm də prezident seçiləcəyi təqdirdə daha çox özünü təsdiqə can atacağını düşünürəm ki, bu da ABŞ daxilindəki ziddiyyətləri dərinləşdirəcək.

Trampın qalib gəlmək şansı var, amma ABŞ-ın seçki sisteminin kifayət qədər ziddiyyətli və həm də ədalətsiz olduğunu nəzərə alsaq, nəticə fərqli də ola bilər. Seçkinin nəticələrinin ABŞ-ın daxilindəki qütbləşməni dayandıra biləcəyinə inanmıram. Respublikaçıların namizədi qalib gələrsə, proses müəyyən zamana kimi səngiyə bilər. Lakin məsələ Trampın və komandasının bu vaxtdan necə istifadə edəcəyi ilə bağlıdır.

Seçkinin nəticələrinin Rusiya-Ukrayna müharibəsinə təsirinə gəldikdə isə, burada da yekun həlldən söhbət gedə bilməz. Hazırda demokratların Ukraynada baş verənlərə yanaşması onu göstərir ki, Bayden və komandası rəsmi Kiyevin məğlubuyyətlə barışması üçün bütün mümkün vasitələrdən istifadə edirlər. Tramp hakimiyyətə gələcəyi təqdirdə bu prosesi daha sürətləndirə və Ukraynanın daha çox torpaq və insan itkisinə məruz qalmaması üçün müəyyən addımlar ata bilər. Harris seçilərsə, Ukraynanın daha çox torpaq və insan itkisinə məruz qalması ehtimalı daha çoxdur. Demokratlar Ukraynaya reallıqla barış deməyəcəklər, lakin Kiyevin buna məcbur olması üçün əllərindən gələni edəcəklər.
Trampın qələbəsi Yaxın Şərqdəki proseslərə də öz təsirini göstərə bilər. Hesab edirəm ki, bu təsirin necə olacağını müəyyənləşdirmək hazırda çox çətindir.