Türkiyədə məşhurların saxlanılması: Azərbaycanda məşhur şəxslərə oxşar “tutulma dalğası” gözlənilirmi?

Son günlər Türkiyədə İstanbul Baş Prokurorluğu tərəfindən aparılan genişmiqyaslı narkotik istintaqı çərçivəsində bir sıra tanınmış simaların saxlanılması ictimaiyyətin diqqətini cəlb edib. Məşhurların adının bu cür cinayət işlərində hallanması cəmiyyətdə ciddi rezonans doğurmaqla yanaşı, qonşu ölkələrdə də oxşar proseslərin mümkünlüyü ilə bağlı suallar yaradıb. Xüsusilə Azərbaycanda “belə bir tutulma dalğası baş verə bilərmi?” sualı aktuallaşıb.Azərbaycanda narkotiklə mübarizə hansı səviyyədədir?

Azərbaycanda narkotik vasitələrin qanunsuz dövriyyəsinə qarşı mübarizə hüquq-mühafizə orqanlarının əsas prioritetlərindən biridir. Daxili İşlər Nazirliyi, Dövlət Təhlükəsizliyi Xidməti və Baş Prokurorluq tərəfindən mütəmadi olaraq narkotik şəbəkələri ifşa olunur, sosial media üzərindən satış və təbliğat aparan şəxslər saxlanılır, transmilli narkotik kanallarına qarşı əməliyyatlar keçirilir.

Rəsmi statistikalar da göstərir ki, son illər narkotiklə bağlı cinayət işlərinin sayı və ifşa olunan şəbəkələrin miqyası artmaqdadır.

Məşhur olmaq toxunulmazlıq deməkdirmi?

Qanunvericiliyə əsasən, Azərbaycanda heç bir şəxs istər məşhur sənətçi, istər bloqer, istərsə də ictimai fiqur toxunulmaz deyil. Əgər konkret sübutlar və faktlar mövcuddursa, hüquq-mühafizə orqanları həmin şəxs barəsində cinayət işi başlada bilər. Lakin Azərbaycanda bu cür hallar adətən kütləvi və səs-küylü “əməliyyat dalğası” şəklində deyil, daha çox mərhələli və lokal şəkildə, istintaq sirrinin qorunması prinsipi əsasında aparılır. Bu səbəbdən tanınmış şəxslərlə bağlı saxlanmalar bəzən ictimaiyyətə yalnız məhkəmə mərhələsində məlum olur.

Türkiyə ilə Azərbaycanın yanaşması niyə fərqlidir?

Türkiyədə aparılan istintaqlarda prokurorluqlar və media daha açıq mövqe sərgiləyir. Məşhurların saxlanılması cəmiyyətə açıq mesaj kimi təqdim olunur: “statusundan asılı olmayaraq hər kəs qanun qarşısında cavabdehdir”. Azərbaycanda hüquq-mühafizə orqanları ictimai panika yaratmamağa, istintaq bitmədən adların açıqlanmamasına, prosesin şou xarakteri almamasına üstünlük verir. Bu fərq hüquqi mexanizmlərdən çox, tətbiq olunan ictimai və kommunikasiya yanaşmalarından qaynaqlanır.

Azərbaycanda oxşar proses mümkündürmü?

Ekspertlərin fikrincə, Azərbaycanda da narkotiklə bağlı ciddi sübutlar aşkarlanarsa, məşhur və ya tanınmamış olmasından asılı olmayaraq, hər kəs istintaqa cəlb edilə bilər. Sadəcə bu, Türkiyədəki kimi geniş mediaya çıxan “dalğa” formasında deyil, daha çox səssiz və mərhələli şəkildə həyata keçirilə bilər.

Türkiyədə baş verən hadisələr göstərir ki, narkotiklə mübarizədə məşhurluq anlayışı arxa plana keçir. Azərbaycanda da qanun qarşısında bərabərlik prinsipi qüvvədədir və real faktlar olduğu halda istənilən şəxsin saxlanılması mümkündür. Fərq yalnız prosesin təqdimat forması və ictimaiyyətə açıqlanma səviyyəsindədir. Bu da bir daha göstərir ki, narkotiklə mübarizə təkcə hüquqi deyil, həm də ictimai məsuliyyət məsələsidir.

Leyla Mirzə, Bizimyol.info