Ultrabənövşəyi şüalanmanın Ayda toz hərəkətinə təsiri...

...Rusiya Elmlər Akademiyasının bir sıra institut və universitetlərinin mütəxəssisləri ultrabənövşəyi şüalanmanın Ay torpağı (reqolit) kimi toz hissəciklərinin aktivləşməsinə (həyəcanlanmasına) təsirinin eksperimental tədqiqatını aparıblar.

SİA-nın məlumatına görə, Rusiya Təhsil və Elm Nazirliyinin mətbuat xidməti xəbər verir.

...Müəyyən edilib ki, ultrabənövşəyi şüalanma onların materialından asılı olaraq hissəciklərin aktivləşmə həddini 1,5-3 dəfə azaldır. Tədqiqatın nəticələri Ayın və Günəş sistemindəki digər cisimlərin səthindəki toz hissəciklərinin dinamikasını daha yaxşı anlamağa, həmçinin kosmik texnologiya üçün riskləri azaltmağa kömək edəcək.

Bunu yazan mətbuat xidməti xatırladıb ki, toz hissəciklərinin dinamikasının öyrənilməsi Ayın və digər atmosfersiz kosmik cisimlərin səthindəki prosesləri başa düşmək üçün son dərəcə vacibdir.

Apollon missiyaları tərəfindən qeydə alınan "üfüqün parıltısı" və "toz fəvvarəsi" fenomenləri toz nəqliyyatının öyrənilməsinin vacibliyini təsdiqləyir. Ay tozu həm də kosmik gəmi avadanlığı və astronavtların işi üçün təhlükə yaradır, çünki onun hissəcikləri yüksək aşındırıcıdır və mexanizmlərə və eləcə də həyatı təmin edən sistemlərə zərər verə bilər.

Təcrübələr göstərib ki, ultrabənövşəyi şüalanma hissəciklərin aktivləşmə həddini 1,5-3 dəfə azaldır. Məsələn, silikon dioksid üçün elektrod potensialı 1,2-dən 0,4 kilovolta qədər azalıb. Müəyyən edilmişdir ki, ultrabənövşəyi şüalanma və elektrostatik sahə birləşdirildikdə, hərəkət edən hissəciklərin sayı bəzən azalır.

Əslində bu da əlavə təhlil tələb edir.

Nazlı Almuradova