Icma.az
close
up
RU
Uşaqlarınıza tərbiyə verməyin...

Uşaqlarınıza tərbiyə verməyin...

Icma.az, Ses qazeti portalına istinadən məlumatı açıqlayır.

...onsuz da sizə oxşayacaqlar

Elçin Bayramlı

Uşaqların düzgün tərbiyə olunması məsələsi daim müzakirə olunur. Təəssüf ki, cəmiyyətimizdə bu sahədəki problem düzəlmək əvəzinə getdikcə pisləşir. Valideynlər indiki uşaqların çətin tərbiyə olunan olduğunu və ipə-sapa yatmadığını deyir. Bir çox psixoloqlar uşaqları qəti şəkildə cəzalandırmamağı təklif edir, digər hissəsi isə tənbeh, cəza olmadan əksər uşaqların tərbiyəyə yiyələnə bilmədiyini deyir. Bəs reallıq necədir? Əvvəlcədən deyim ki, burada qızıl orta tapılmalıdır.

Uşaqları döymək, fiziki cəza vermək, qeyri-sağlam tərbiyə metodudur. Ümumiyyətlə, tərbiyə metodu deyil. Yəni bu əvvəldən tərbiyə verilməməsinin açıq göstəricisidir. Uşaq tərbiyəsi anadan olan kimi başlayır. Valideyn onu normal psixologiyada, normal tərbiyə sistemində böyütməlidir, hər şeyi izah edib, başa salmalıdır ki, sonradan fiziki təzyiqə ehtiyac qalmasın. Ərköyün böyüdülən, nazı iklə çox oynanan uşaqlar sonradan böyük problemə çevrilir.

Çox təəssif ki, son dövrlərdə uşaqları ərköyün böyüdürük. Nə istəsə o saat təşkil edib alırıq və bir dəfə də bunu etməyəndə artıq uşaqda isterika yaranır, ciddi müqavimət göstərir, ağlayır, müxtəlif oyunlar çıxarır. Artıq bundan sonra valideynin onu düzəltmək üçün imkanı qalmır, əl atır fiziki təzyiq göstərməyə. Ona görə də, sistem əvvəlcədən düzgün qurulmalıdır. Bir çox ölkələrdə buna görə uşaqlara fiziki və ya psixoloji zərərə vuran valideynlər cəzalandırılır, hətta, bəzi ölkələrdə uşaq valideyndən alınır, dövlət himayəsinə götürülür, internat məktəblərinə yerləşdirilir.

Artıq belə çıxır ki, bizdə də bununla bağlı xüsusi bir qərara və qanuna ehtiyac olacaq ki, valideynlərin məsuliyyəti artsın. Vaxtında ərköyün böyüdülən, tərbiyə verilməyən uşaqlar böyüyəndə cəmiyyət üçün çox ciddi problemlər yaradır. Onlar psixologiyası pozulmuş, aqressiv, narsist və eqoist uşaqlar olur. Gələcəkdə cinayətkarlığa meyilli olur, başqalarına qarşı fiziki təzyiqə meyilli olur, öz ailəsinə də, dostlarına da belə davranır ümumiyyətlə yekun nəticədə bütün cəmiyyətə zərər vurur. Bu baxımdan, valideynlər bu məsələlərdə diqqətli olmalıdırlar.

Uşaq düzgün tərbiyə olunmalıdır, uşaq ailənin mərkəzinə qoyulmamalıdır ki, ağzından nə çıxdı o saat alınsın, hazır olsun ki, sabah da birini etməyəndə uşaq belə oyunlar çıxartsın, valideyn də onu vurmağa məcbur olsun. Yəni bu artıq vaxtında görülməyən tədbirlərin, vaxtında yerinə yetirilməyən borcların hazır nəticəsidir. Bundan sonra bunu heç cür düzəltmək olmur. Ona görə normal qaydada izah olunmalıdır vəziyyət, başa salınmalıdır, nəyə görə bu qadağan olunur və yaxud nəyə görə bu ona alınmır? Normal qaydada uşaq əvvəldən nə formada tərbiyə olunursa o formada da davam edir. Yəni problem sırf valideynlərin məsuliyyətsizliyindən savadsızlığından, uşaq psixologiyasından heç bir məlumatı olmamasından bağlıdır.

Deməli, məsələyə çox sadə yanaşmaq lazımdır. Uşaqlar tam olaraq eqoist də böyüdülməməlidir eyni zamanda fiziki olaraq zərər vurmamaq lazımdır. Bunların ortasında elə bir qızıl orta tapılmalıdır ki, vaxtında görülən tədbirlər nəticəsində heç buna ehtiyac yaranmasın. Uşaq sağlam, düzgün mühitdə, tərbiyəvi mühitdə böyüsün və belə hallar yaranmasın. Sonradan yaranan problemlərin nəticəsi ilə uğraşmaqdansa, əvvəldən bu məsələni düzgün həll etmək lazımdır. Əvvəllər belə yanaşılırdı, son dövrlərdə həddindən artıq ərköyün uşaqlar böyüdülür. Bu isə bütün ailə üçün də, cəmiyyət üçün də, uşağın özünün psixologiyası üçün də çox ciddi problemdir və burada yeganə günahkar valideynlərdir- uşaqlara düzgün tərbiyə verməməkdə.

Normal valideyn uşağı uşaqlıqdan zəhmətə öyrəşdirməlidir, ona hər ağzından çıxanın anında hazır olmayacağını izah etməlidir, bəzi şeylərin zərərli olduğuna görə onun alınmayacağını başaa salmalıdır, neqativ hərəkətlər etməyin yolverilməz olduğunu deməlidir. Ən əsas uşağını düzgün tərbiyə etmək istəyən valideyn özü bunu öz nümunəsində göstərməlidir. Məşhur bir söz var- uşaqlarınıza tərbiyə verməyin, onsuz da sizə oxşayacaqlar. Bu sözlərdə həqiqət var və əslində deyilmir ki, uşağa tərbiyə verməyin. Deyirir ki, özünüz normal deyilsinizsə, uşağa tərbiyə verə bilməyəcəksiniz və o da sizə oxşayacaq. Bu gün ortadakı uşaqlar bizim inikamızdır, bizim əsərimizdir, bizim güzgümüzdür. Biz necəyiksə, uşaqlar da elə formalaşacaq. Əgər uşağımızın sağlam fərd kimi yetişməsini istəyiriksə, əvvəl özümüz sağlam olmalıyıq. Bunun başqa yolu yoxdur.

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:134
embedMənbə:https://sesqazeti.az
archiveBu xəbər 03 Dekabr 2024 11:49 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see206

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see197

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see192

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see179

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see168

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see154

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see150

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see140

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see133

Tramp etmədi, Orbanın da fikri yoxdur Putinlə bağlı məsələyə reaksiya

22 Oktyabr 2025 12:18see133

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see133

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see130

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see128

Ştutqart la oyundan öncə Fənərbaxça da 4 itki

22 Oktyabr 2025 20:14see128

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see128

İcmal büdcənin gəlirləri 36 mlrd. manata yaxınlaşıb

22 Oktyabr 2025 14:41see127

TRAMP İSRAİLİ HƏDƏLƏDİ “Mən ərəb ölkələrinə söz vermişəm...”

23 Oktyabr 2025 17:40see124

Bürcündən məhrum uşaqlar...

22 Oktyabr 2025 14:41see123

İlk qadın gəmi kapitanı ekranda

23 Oktyabr 2025 10:17see123

Politoloq: 2026 cı ildə sülh sazişinin reallaşması gözlənilir

22 Oktyabr 2025 17:51see122
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri