Xetaqurovun yetişməyən məktubları KÖŞƏ
Yanvarın 29-da dünya şöhrətli azərbaycanlı futbol hakimi Tofiq Bəhramovun 100 illik yubileyi idi. 1966-cı ildə keçirilən dünya çempionatında verdiyi qətiyyətli qərar həmyerlimizi bütün dünyaya tanıdıb. İngiltərə ilə Almaniya arasında keçirilən final oyununun 110-cu dəqiqəsində Ceff Herstin zərbəsindən sonra top qapı tirinə dəyib meydana qayıdır. Oyunun baş hakimi, isveçrəli Qottfrid Dinst topun uçuş trayektoriyasını görmədiyindən özünü itirir və bu məqamda nəzərlər azərbaycanlı yan xətt hakimi Tofiq Bəhramova çevrilir. Onun jestləri isə ingilisləri sevincə boğur, almanları qəzəbləndirir. Çünki Bəhramov jestləri ilə topun qapı xəttini keçdiyini bildirir, qolun qeydə alınması üçün mərkəzi işarə edir.
Bütün dünya həmin gündən azərbaycanlı futbol hakiminin qətiyyətini görür, bu hadisədən sonra Tofiq Bəhramov adını dünya futbolunun tarixinə yazdırır. Onun 100 illik yubileyi çox sönük, adına, şöhrətinə layiq olmayan şəkildə keçirildi. Necə ki, heykəlini adını daşıyan stadionun mərkəzi girişindən götürüb, künc-bucaqda gizlədiblər. İndi həmin adamlardan biz Tofiq Bəhramova hansısa qiymət vermələrini necə gözləyə bilərik? Azərbaycanda futbol hakimlərinə rəhbərlik edilməsi illərdi əcnəbilərə tapşırılır. Elə bunun özü həm hakimliyimizin tarixinə, həm də Tofiq Bəhramovun ruhuna hörmətsizlikdi. Necə ki, dahi Anatoli Banişevski bu dünyadan ad-sanına layiq olmayan şəkildə, tənha və unudulmuş şəkildə köçdü. O cür münasibət də Azərbaycan futbolunun digər tanınmış simalarına, ömrünü ölkə futbolu üçün xərcləyənlərə göstərilir.
Şair “sağlığında qiymət verin insanlara” deyib. Təəssüf ki, illər ərzində AFFA Azərbaycan futbolunun dəyərlərinə nə sağlığında, nə də dünyasını dəyişəndən sonra normal münasibət göstərmir, onlara qiymət vermir. Bəlkə də bunu istəmir. Yanvarın ilk günlərində “İdman” TV-də futbolumuzun daha bir əfsanəsi, tanınmış həkim Boris Xetaqurova həsr olunan film nümayiş etdirildi. Gələcək nəsillərin Xetaqurovu tanıması, bu fədakar insanın yaddaşlardan silinməməsi üçün atılmış addımı dəstəkləyirəm. Adam ömrünü azərbaycanlı futbolçuların səhhətinin keşiyində dayanmağa həsr edib. Rəhmətlik Fuad Musayev kimi heç bir iddiası da yoxdu, tək istəyi onun təcrübəsindən ölkə futbolu üçün yararlanmaqdı. Amma 17 ildi ukraynalı Vyaçeslav Xomenkonu milli komandamızın baş həkimi kimi ovcunun içində saxlayan AFFA üçün Xetaqurovun fikirlərinin heç bir önəmi yoxdu. Bu yaxınlarda Xetaqurov Xomenkoya məktub yazıb. Öz xahişini etməyib, iki dəyərli mütəxəssis, azərbaycanlı kadrlar Rahim Məhərrəmovla Faiq Hüseynovun milli komandaya cəlb olunmasını istəyib. Ukraynalı Xomenko Xetaqurova cavabında hər iki mütəxəssisi yaxşı tanıdığını, onların bilik və bacarığına bələd olduğunu bildirib. Amma məktubunun sonunda təəssüflə qeyd edib ki, onların işə götürülməsi milli komandanın baş həkiminin səlahiyyətində deyil.
Xomenko ad çəkməsə də, işarəni hara vurduğu məlum məsələdi. Demək istəyir ki, mən sizin futbolda kənar şəxsəm, problemlərinizi öz aranızda həll edin. Yəni ki, kiməsə iş vermək, etimad göstərmək AFFA-nın səlahiyyətində olan məsələdi. Belə çıxır ki, milli komandada əcnəbi məşqçinin olduğu kimi, hakimlərə gəlmə mütəxəssisin rəhbərlik etdiyi kimi, həkimlərin də əcnəbi olmasında AFFA maraqlıdı. Azərbaycanlı tibb mütəxəssislərinə futbolçuların səhhətinin qayğısına qalmağı etibar etmək olmaz. Halbuki Rahim Məhərrəmov illərdi “Qəbələdə” çalışıb, indi də “Sabah”da işinə davam edir. Neçə-neçə legioner futbolçunun zədəsini sağaldıb. Elə Faiq Hüseynov da onun kimi. Futbolumuzun ən çətin, pulsuz günlərində məhz Faiq bəy Xetaqurovun həkim briqadasına daxil olub, məhdud imkanlarla futbolumuza xidmət edib. Onun peşəkarlığından, bacarığından uzun müddət ərəblər də faydalanıb, bir çox ərəb klublarında çalışan Faiq bəy doğma vətənində etimad görmür. Özü etiraf etməsə də, mən bilirəm ki, illər öncə şəxsən AFFA-ya iş üçün müraciət edib və qəribə cavab alıb:
“Sizin məlumatlarınızı kadr bankına daxil etmişik, müvafiq vakansiya olanda əlaqə saxlayarıq”.
Təsəvvür edirsiz? İllərini bu sahəyə həsr edən tibb mütəxəssislərini AFFA görməzdən gəlir, onları heçə sayır. Əksi olsaydı, Xomenkoya başda yer verənlər azərbaycanlı mütəxəssislərə də hörmət göstərər, onların bilik və bacarığından yararlanardılar. Heç olmasa, aşağı yaş qruplarında bunu etmək mümkün idi. Ola bilsin ki, AFFA-ya rəhbərlik edənlər futboldan bixəbərdilər, əsl mütəxəssisləri tanımırlar. Onlara məsləhət görərdim ki, Xetaqurovun məktublarını oxusunlar, nəticə çıxarsınlar. Elə edin ki, sonra peşman olmayasız. Şair demişkən, sağlığında qiymət verin insanlara!
AMAL