Zelenskinin ABŞ planı: Sülhə doğru addım, yoxsa çətin kompromis? ŞƏRH

Ukrayna prezidenti Volodimir Zelenskinin Ukrayna–Rusiya danışıqlarının növbəti mərhələsinin ABŞ-da keçirilə biləcəyi ilə bağlı açıqlaması beynəlxalq ictimaiyyətdə diqqət mərkəzinə çevrilib.

Müharibənin artıq uzun müddətdir davam etdiyi bir vaxtda səslənən bu bəyanat sülh ehtimalları ilə bağlı yeni müzakirələrə yol açıb. Analitiklər mümkün görüşün tərəflərin mövqelərində real dəyişiklik yaradıb-yaratmayacağını və ABŞ-ın vasitəçi rolunun münaqişənin gedişinə təsir edib-etməyəcəyini dəyərləndirirlər.

Bəs bu təmaslar müharibənin taleyini dəyişə, real atəşkəs və ya sülhə aparan yol aça bilərmi? Turkustan.az olaraq bu sualları politoloq Məhəmməd Əsədullazadəyə ünvanladıq.

Məhəmməd Əsədullazadə

Berlində ABŞ, Avropa İttifaqı və Ukrayna arasında danışıqlar aparıldı. Müəyyən razılaşmalar əldə olunsa da, əsas mübahisə doğuran məqam Ukraynanın ərazi güzəştlərinə gedib-getməməsi məsələsidir. Daha sonra danışıqlar ABŞ-ın Florida ştatında, o cümlədən Mayamidə davam etdirildi. ABŞ–Ukrayna danışıqları baş tutsa da, Ukrayna tərəfi üçün konkret və müsbət nəticə əldə olunmadı. Ukrayna artıq ATO formatından imtina edib, kəşfiyyat və təhlükəsizliklə bağlı əsas qərarların isə ABŞ-da verildiyi görünür.

ABŞ hazırda atəşkəsin yenilənməsinə çalışır. Donald Tramp da məhz bunu istəyir və Zelenski ilə görüşlər keçirilir. Bildirilir ki, danışıqlarda bəndlərin təxminən 90 faizi razılaşdırılıb. Hazırda ABŞ Ukraynanı ərazi güzəştlərinə məcbur etməyə çalışır və eyni zamanda Rusiyaya müəyyən hərbi üstünlüklər yaradan addımlar atır. Bu isə Rusiyanın taktiki qələbəsi kimi qiymətləndirilir və Qərb alyansında parçalanmaya səbəb olur. Məhz buna görə Zelenski bu istiqamətdə irəliləmək istəmir.

Məsələnin həlli üçün ortaq bir nöqtəyə gəlinməsi vacibdir. İndiki təmas xətti qorunmaqla atəşkəsin təmin olunması variantı gündəmdədir və Rusiya da buna prinsip etibarilə razıdır. Zelenski çalışır ki, ABŞ-ı atəşkəsə razı salsın və eyni zamanda Vaşinqtonu Rusiyaya təzyiq göstərməyə vadar etsin. Lakin təəssüf ki, ABŞ hələlik Rusiyaya ciddi təzyiq göstərmir. Ərazi güzəşti məsələsi olduqca həssasdır. Avropa İttifaqı və Böyük Britaniya da atəşkəs naminə Donbasın Rusiyaya verilməsinə qarşıdır.

Zelenski bütün bu proseslərdə ABŞ-la münasibətləri korlamamaq üçün ehtiyatlı davranır və danışıqlardan asılı vəziyyətdə qalır. Bu mərhələdə aparılan danışıqlardan ciddi müsbət nəticə gözləmək çətindir. Əgər ABŞ indiki təmas xətti boyunca atəşkəsə razılaşsa və bundan sonra siyasi danışıqlar başlasa, yalnız o halda müəyyən müsbət irəliləyişlər mümkün ola bilər.

Aytən Yaşar/ Turkustan.az

Facebook WhatsApp Telegram Twitter Share