2025 ci ilin fəlakət PROQNOZU: beləsi olmayıb

Bizim əsrdə heç vaxt elm adamları 2025-ci ildə gözlənilən qədər çox fəlakət proqnozlaşdırmayıblar. Və bu yalnız başlanğıcdır.

Bəşəriyyət güclü daşqınlar, zəlzələlər və sualtı vulkan püskürmələri ilə üzləşə bilər.

Milli.Az-ın xarici KİV-ə istinadla məlumatına görə, alimlər narahatdırlar: planet "qızdırma içindədir". O, bizə gözlənilən pis hava ilə bağlı aydın xəbərdarlıqlar göndərir. Yəqin ki, günəş aktivliyinin artması və insan faktoru da mənfi təsir göstərir.

Mənbə bu il ərzində baş verə biləcək bir sıra qlobal fəlakətlərə işarə edir. Xüsusilə də güclü günəş qasırğaları gözlənilir. 2025-ci ildə günəş aktivliyinin 11 illik dövrü başa çatır. Amma rahatlanmaq üçün hələ tezdir.

Ulduzumuzun başqa bir dövrü var - 22 il davam edən "Hale dövrü". ABŞ Milli Atmosfer Tədqiqatları Mərkəzindən heliofizik Skott Uilyam Makintoşun sözlərinə görə, bu müddət ərzində yer atmosferinin yuxarı qatlarında geomaqnit aktivliyi 50 faiz artacaq. 2024-cü ildə hətta Rusiyanın cənubunda müşahidə olunan auroraları xatırlayırsınız? Bu il onlar daha da parlaq olacaqlar. Peyklər, kosmik gəmilər, rabitə və kommunikasiya ilə bağlı problemlər yarana bilər.

NASA ekspertləri də həyəcan təbili çalırlar: onlar hesab edirlər ki, Günəş 25 illik günəş ləkələrinin aktivliyinin pik həddinə çatıb. Belə dövrlərdə Yer kürəsində vulkanlar aktivləşir. Bütün məlum vulkanik qışlar bu illərdə baş verib. Məsələn, 1816-cı ildə Tambora dağının püskürməsi anormal hava şəraitinə səbəb olub: yayda Bavariyada qar yağıb, ABŞ-da yayda qırxılmış qoyunlar donaraq ölüb. 2025-ci ildə oxşar hadisə baş verərsə, bu, bir neçə ölkənin iqtisadiyyatına ciddi zərbə vura bilər.

Bu gün vulkanoloqlar Alyaskada Ecikumbe, İndoneziyada Anak-Krakatau və Kamçatkada Şeveluça vulkanlarının aktivləşməsini qeyd edirlər. Ancaq ən qorxulusu, Mariana adaları yaxınlığında yerləşən Sakit okeanın ən böyük sualtı vulkanı olan Ahay dağı ərazisində aktivlik əlamətləridir. Onun püskürməsi sahilyanı ərazilərdə dağıdıcı sunamiyə səbəb ola bilər.

Virciniya Politexnik institutundan olan amerikalı iqlimşünaslar Leonard Ohenhen və Manuçehr Şirazi, "El Nino"nun zəifləməsinə baxmayaraq, 2025-ci ilin həddindən artıq isti olacağını proqnozlaşdırırlar. Bu, buzlaqların əriməsinə və Dünya okeanında su səviyyəsinə təsir göstərəcək. Boston, Nyu-York, Atlantik-Siti və Mayami də daxil olmaqla, Amerikanın 32 şəhərinin daşqın təhlükəsi ilə üzləşəcəyi ehtimal edilir. Himalay, Hindistan, Çin və Perudakı xüsusi bölgələr də təhlükə altındadır.

Bundan əlavə, ekspertlər meşə yanğınları sahəsinin artacağını proqnozlaşdırırlar. İsti il ABŞ, İspaniya, Kanada, Fransa və hətta Rusiyadakı bölgələr üçün problemlər yarada bilər.

İyun-noyabr aylarında Atlantik okeanında qasırğalar davam edəcək: elm adamları ən azı 20 güclü qasırğanın olacağını proqnozlaşdırırlar. Onlar ABŞ, Meksika, İspaniya, Çin, Vyetnam və Hindistanda insanların həyatına böyük təsir göstərəcək. Qara dəniz sahilləri və Şimali Qafqazın şəhərləri də risk altındadır. /Lent.az

Milli.Az