525 ci qəzet Azərbaycanda marketinq hələ də inkişaf mərhələsindədir

Müsahibimiz 15 ildən bəri marketinq sahəsində uğurla fəaliyyət göstərən peşəkar marketoloq Sitarə Abdullayevadır. Onunla bu sahəyə gəlişi, xüsusən gənclər tərəfindən daha çox maraq göstərilən marketinqdə uğur qazanmağın sirləri barədə söhbətləşdik.

- Sitarə xanım, marketinq sahəsinə marağınız haradan yarandı və bu sahədə fəaliyyət göstərməyə necə qərar verdiniz?

- Marketinqə marağım insanlar və onların qərarvermə prosesləri ilə bağlı marağımdan qaynaqlanıb. Hər zaman bir məhsulun və ya xidmətin necə uğurla bazara təqdim edildiyini, niyə bəzi brendlərin digərlərindən daha çox diqqət çəkdiyini araşdırmaq mənim üçün maraqlı olub. Peşəkar fəaliyyətimi bu sahədə qurmaq qərarına gəldiyim zaman isə marketinqin həm kreativ, həm də strateji düşüncə tələb edən bir sahə olduğunu anladım və bu, mənim üçün ideal bir uyğunluq oldu.

- Sizcə, hazırda bu sahədəki ən böyük çətinliklər nələrdir və bunların öhdəsindən necə gəlmək olar?

- Hazırda bu sahənin üzləşdiyi ən böyük çətinliklərdən biri müştəri diqqətini cəlb etməyin getdikcə çətinləşməsidir. İnsanlar informasiya bolluğuna məruz qalır və ənənəvi reklam mesajları əvvəlki qədər effektiv olmur. Bundan əlavə, rəqəmsal marketinqdə alqoritmlərin tez-tez dəyişməsi və fərqli platformalarda uğur qazanmaq üçün daim yenilənmək ehtiyacı da çətinliklər arasındadır. Öhdəsindən gəlmək üçün data əsaslı yanaşmalara üstünlük vermək, müştərilərlə daha interaktiv və fərdi səviyyədə əlaqə qurmaq, həmçinin innovativ və kreativ məzmun strategiyaları tətbiq etmək lazımdır.

- Marketinqlə PR-ın fərqi varmı və nələrdir?

- Əlbəttə, marketinq və PR (ictimaiyyətlə əlaqələr) fərqli məqsədlərə xidmət edir. Marketinq birbaşa satış və müştəri cəlb etməyə yönəlib, PR isə brendin ictimai imicini və nüfuzunu formalaşdırır. Marketinq daha çox məhsul və xidmətlərin tanıdılmasına fokuslanır, PR isə təşkilatın və ya şəxsin cəmiyyətlə münasibətlərini inkişaf etdirir.

- Müasir marketinq ənənəvi marketinqdən nə ilə fərqlənir?

- Müasir marketinq daha çox rəqəmsal kanallara əsaslanır və müştəri yönümlüdür. Ənənəvi marketinq isə TV, radio, çap reklamları kimi vasitələrə söykənirdi. İndi isə sosial media, influenser marketinqi, məzmun marketinqi kimi üsullar daha çox önə çıxır. Müasir marketinqin üstünlüyü daha dəqiq hədəfləmə və ROI (investisiya qaytarışı) ölçmək imkanının olmasıdır.

- Sizcə, uğurlu marketoloq olmaq üçün hansı əsas bacarıqlar lazımdır?

- Uğurlu marketoloq olmaq üçün analitik düşüncə, kreativlik, kommunikasiya bacarığı, texnoloji yeniliklərə açıq olmaq və strategiya qurma qabiliyyəti vacibdir. Eyni zamanda, müştəri psixologiyasını anlamaq və rəqəmsal alətləri effektiv istifadə etmək də böyük üstünlükdür.

- Yerli və beynəlxalq bazar arasındakı fərqləri necə dəyərləndirirsiniz? Həmçinin, Azərbaycan bazarında marketinq sahəsində hansı inkişafları görmək istərdiniz?

- Beynəlxalq bazarda daha çox rəqabət və innovasiya var, çünki orada çox müxtəlif auditoriyalar və güclü rəqiblər mövcuddur. Azərbaycan bazarında isə marketinq sahəsi hələ də inkişaf mərhələsindədir və bəzi şirkətlər marketinqin əhəmiyyətini tam anlamayıblar. Lakin son illərdə rəqəmsal marketinqin rolu artıb ki, bu da sevindirici haldır. Mən isə daha çox data əsaslı marketinq strategiyalarının tətbiqini görmək istərdim.

- Uğurlu bir reklam mesajı hazırlamaq üçün hansı əsas prinsiplərə əməl etmək lazımdır? Eləcə də şəxsi təcrübənizdə rəqiblərdən fərqlənmək üçün hansı unikal yanaşmaları tətbiq edirsiniz?

- Effektiv reklam mesajı sadə, cəlbedici və müştəriyə dəyər verən olmalıdır. Brendin fərqləndirici xüsusiyyətlərini ön plana çıxarmaq, vizual və emosional ünsürlərdən istifadə etmək vacibdir. Mən rəqiblərdən fərqlənmək üçün hekayə danışma (storytelling) texnikasından, unikal dizaynlardan və kreativ yanaşmalardan istifadə etməyə üstünlük verirəm.

- Anladığım qədəri ilə, işinizdə kreativliyə çox önəm verirsiniz.

- Bəli, kreativlik çox önəmlidir. Marketinq rəqabətli bir sahədir və burada diqqət çəkmək üçün fərqli yanaşmalara ehtiyac var. Kreativlik olmadan unudulmaz kampaniyalar yaratmaq mümkün deyil.

- Bəs yeni ideyalar üçün nədən ilhamlanırsınız?

- Əsasən bazar araşdırmalarından, sosial media trendlərindən, kitab və podkastlardan, eləcə də gündəlik həyatdan ilham alıram. Həmçinin, fərqli sahələrdə çalışan insanlarla ünsiyyət qurmaq da yeni ideyaların yaranmasına kömək edir.

- Marketinq trendlərini izləmək və yenilikləri tətbiq etmək üçün hansı mənbələrdən istifadə edirsiniz?

- HubSpot, Neil Patel, MarketingProfs, Google Trends kimi platformalardan və sektora aid konfranslardan faydalanıram. Həmçinin, TEDx çıxışları və LinkedIn postları da çox faydalıdır.

- Az büdcə ilə böyük nəticələr əldə etdiyiniz bir kampaniya nümunəsi varmı?

- Bəli, bir dəfə minimal büdcə ilə UGC (istifadəçi tərəfindən yaradılan məzmun) kampaniyası həyata keçirmişdik və bu, brendin tanınmasını xeyli artırdı. İnsanların iştirak etdiyi, onları cəlb edən kampaniyalar həmişə daha effektli olur.

- Sizcə, marketinqin gələcəyi necə olacaq və bu sahədə hansı yeniliklər gözlənilir?

- Süni intellekt və data əsaslı marketinq daha çox ön plana çıxacaq. Personalizasiya və interaktiv məzmun marketinqdə əsas trend olacaq.

- Bu sahədə karyera qurmaq istəyən gənclərə, eləcə də marketinq strategiyalarını təkmilləşdirmək üçün şirkətlərə nə kimi məsləhətlər verərdiniz?

- Gənclər daim öyrənməyə açıq olsunlar, praktiki təcrübə qazansınlar və innovativ düşünməyə çalışsınlar. Marketinq çox dinamik sahədir və burada daim yenilənmək lazımdır. Şirkətlər üçün isə müştəri yönümlü olmaq, datadan istifadə etmək və fərqləndirici dəyərlərə fokuslanmaq vacibdir.

- Gələcəkdə hansı layihələr üzərində işləməyi planlaşdırırsınız?

- Daha çox rəqəmsal strategiyalar üzərində işləməyi və marketinq sahəsində fərqli təlimlər keçirməyi planlaşdırıram. Sonrasını isə gələcək özü göstərəcək.

Şahanə MÜŞFİQ