Icma.az
close
up
RU
Alimlər təhlükəsiz və dayanıqlı kənd təsərrüfatı perspektivləri sahəsində yeniliyə nail olublar TƏDQİQAT AZƏRTAC

Alimlər təhlükəsiz və dayanıqlı kənd təsərrüfatı perspektivləri sahəsində yeniliyə nail olublar TƏDQİQAT AZƏRTAC

Icma.az, Azertag saytından verilən məlumata əsaslanaraq xəbər yayır.

Bakı, 26 dekabr, AZƏRTAC

Tədqiqatçılar daha təhlükəsiz və dayanıqlı kənd təsərrüfatı perspektivləri üçün kartof və pomidor bitkilərində zəhərli birləşmələrin (SGA) sintezini məhdudlaşdıran innovativ metod hazırlayıblar. Bu tədqiqat qida tullantılarının azaldılması və ekstremal mühitlərdə məhsul təsərrüfatının inkişaf etdirilməsi sahəsində mühüm irəliləyişləri əhatə edir.

AZƏRTAC “Science” jurnalına istinadla xəbər verir ki, tədqiqatın rəhbəri, molekulyar biokimyaçı Adam Jozviak məsələ ilə bağlı məlumat verib. Bildirib ki, SGA birləşmələri, bitkiləri həşəratlardan qorumaq üçün vacib olsa da, onların bəzi hissələrinin yeyilməsini təhlükəli edir: “Biz artıq biosintetik yolu aşkar etmişik. Bu biliklə yalnız yarpaqlarda toksin istehsal edən, lakin yeyilməli hissələri təhlükəsiz qalan bitkilər yetişdirmək mümkündür”.

Araşdırma nəticələrinə əsasən, SGA sintezində mühüm rol oynayan “GAME15” adlı zülalın genetik mexanizmi müəyyən edilib. Bu zülal, zəhərli birləşmələrin səmərəli sintezini təmin etməklə yanaşı, onların digər hüceyrə hissələrinə yayılmasının qarşısını alır. Alimlər GAME15 zülalını manipulyasiya edərək, kartofun yeyilən hissələrində toksin toplanmasını tamamilə aradan qaldırmağı hədəfləyirlər. Tədqiqat göstərir ki, Günəş işığı, hətta məhsul yığıldıqdan sonra belə, kök yumrularında SGA istehsalını artırır. Toksinlərin azaldılması təkcə qida təhlükəsizliyini artırmır, həm də məhsulların daşınması və saxlanmasını asanlaşdırır. Bu texnologiyanın əkinçilikdə istifadəsi geniş perspektivlər vəd edir. Məhdud məkanlarda, məsələn, kosmos missiyalarında və ya şaquli əkinçilik sistemlərində, hər bir bitki hissəsinin yeyilə biləcəyi təsərrüfat modellərinin yaradılmasına imkan yaranır.

A.Jozviak qeyd edib ki, bir bitkinin bütün hissələrinin istifadəyə yararlı olduğu bir sistem yaratmaq, kosmos tədqiqatları üçün xüsusilə əhəmiyyətlidir: “Bu kəşf bizi çox həyəcanlandırır. Kartof kimi məhsulların ömrünü uzatmaqla həm Yer üzündə, həm də onun hüdudlarından kənarda tullantıların azaldılmasına nail olmaq mümkündür”.

Tədqiqat İsrailin Veizman Elm İnstitutu və Yaponiyanın müxtəlif nüfuzlu elm mərkəzləri ilə əməkdaşlıq çərçivəsində aparılıb. Alimlər nəticələrin qida təhlükəsizliyini artırmaqla yanaşı, kənd təsərrüfatının davamlılığına da böyük töhfə verəcəyini vurğulayıblar. Bu yenilik həm fermerlər, həm də istehlakçılar üçün daha təhlükəsiz, uzunmüddətli istifadəyə yararlı məhsulların hazırlanmasını vəd edir. Tədqiqat, həmçinin müasir tələblərə uyğun yeni əkinçilik modellərinin yaradılmasına şərait yaradır.

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:127
embedMənbə:https://azertag.az
archiveBu xəbər 26 Dekabr 2024 05:43 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Bakının bir çox yollarında nəqliyyatın sıxlığı müşahidə olunur SİYAHI

20 Oktyabr 2025 08:25see197

“Bu gün layiq olduğumuz qələbə əldə etdik”

19 Oktyabr 2025 19:14see187

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see163

Rusiya bankları İran akkreditivlərini qəbul etməyə başlayıblar

20 Oktyabr 2025 15:22see159

Xaricdə saxta təhsil: Valideynlər xəbərsiz, tələbələr savadsız EKSPERT RƏYİ

21 Oktyabr 2025 05:43see149

Rəştdən Həştərxana birbaşa uçuşlar başladı

19 Oktyabr 2025 19:10see147

Sarıkökün bu faydalarını çoxları bilmir

20 Oktyabr 2025 07:01see146

Ərdoğandan Şimali Kiprdə keçirilən prezident seçkilərinin ilkin nəticələrinə reaksiya

20 Oktyabr 2025 00:57see139

“Amazon”, “Snapchat” və “Zoom”da problem yarandı

20 Oktyabr 2025 14:39see135

Tramp görüşü zamanı daim Zelenskiyə söyüş söyürdü

19 Oktyabr 2025 23:19see132

İspaniya La Liqası: Real Madrid səfərdən 3 xalla qayıdır

20 Oktyabr 2025 01:12see132

Körpələrdə genetik xəstəliklərin aşkarlanması üçün ölkəyə 300 mindən çox test gətiriləcək

19 Oktyabr 2025 20:14see131

Tbilisidəki son etirazlara görə 14 nəfər saxlanıldı

19 Oktyabr 2025 18:49see131

Naxçıvan məktəblisi “Statistik olimpiada”nın qalibi olub

21 Oktyabr 2025 03:36see130

“Mən ABŞ ı təhlükəyə ata bilmərəm...”

19 Oktyabr 2025 19:18see128

Əməkdar artist Yadigar Muradovun vəziyyəti stabilləşib

19 Oktyabr 2025 18:49see128

İş adamı hava limanında həbs edildi

20 Oktyabr 2025 20:43see128

Səhər yeməyində turşu yeməyin 5 faydası

21 Oktyabr 2025 02:51see127

Rıbin və həyat yoldaşı öləcəkləri halda tək oğul övladlarına təlimatlar tərtib ediblər...

20 Oktyabr 2025 00:18see127

Elmar Məmmədyarovdan açıqlama: “Kimin qarın ağrısı varsa, adımı hallandırır”

19 Oktyabr 2025 21:04see127
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri