Icma.az
close
up
RU
Alimlər təhlükəsiz və dayanıqlı kənd təsərrüfatı perspektivləri sahəsində yeniliyə nail olublar TƏDQİQAT AZƏRTAC

Alimlər təhlükəsiz və dayanıqlı kənd təsərrüfatı perspektivləri sahəsində yeniliyə nail olublar TƏDQİQAT AZƏRTAC

Icma.az, Azertag saytından verilən məlumata əsaslanaraq xəbər yayır.

Bakı, 26 dekabr, AZƏRTAC

Tədqiqatçılar daha təhlükəsiz və dayanıqlı kənd təsərrüfatı perspektivləri üçün kartof və pomidor bitkilərində zəhərli birləşmələrin (SGA) sintezini məhdudlaşdıran innovativ metod hazırlayıblar. Bu tədqiqat qida tullantılarının azaldılması və ekstremal mühitlərdə məhsul təsərrüfatının inkişaf etdirilməsi sahəsində mühüm irəliləyişləri əhatə edir.

AZƏRTAC “Science” jurnalına istinadla xəbər verir ki, tədqiqatın rəhbəri, molekulyar biokimyaçı Adam Jozviak məsələ ilə bağlı məlumat verib. Bildirib ki, SGA birləşmələri, bitkiləri həşəratlardan qorumaq üçün vacib olsa da, onların bəzi hissələrinin yeyilməsini təhlükəli edir: “Biz artıq biosintetik yolu aşkar etmişik. Bu biliklə yalnız yarpaqlarda toksin istehsal edən, lakin yeyilməli hissələri təhlükəsiz qalan bitkilər yetişdirmək mümkündür”.

Araşdırma nəticələrinə əsasən, SGA sintezində mühüm rol oynayan “GAME15” adlı zülalın genetik mexanizmi müəyyən edilib. Bu zülal, zəhərli birləşmələrin səmərəli sintezini təmin etməklə yanaşı, onların digər hüceyrə hissələrinə yayılmasının qarşısını alır. Alimlər GAME15 zülalını manipulyasiya edərək, kartofun yeyilən hissələrində toksin toplanmasını tamamilə aradan qaldırmağı hədəfləyirlər. Tədqiqat göstərir ki, Günəş işığı, hətta məhsul yığıldıqdan sonra belə, kök yumrularında SGA istehsalını artırır. Toksinlərin azaldılması təkcə qida təhlükəsizliyini artırmır, həm də məhsulların daşınması və saxlanmasını asanlaşdırır. Bu texnologiyanın əkinçilikdə istifadəsi geniş perspektivlər vəd edir. Məhdud məkanlarda, məsələn, kosmos missiyalarında və ya şaquli əkinçilik sistemlərində, hər bir bitki hissəsinin yeyilə biləcəyi təsərrüfat modellərinin yaradılmasına imkan yaranır.

A.Jozviak qeyd edib ki, bir bitkinin bütün hissələrinin istifadəyə yararlı olduğu bir sistem yaratmaq, kosmos tədqiqatları üçün xüsusilə əhəmiyyətlidir: “Bu kəşf bizi çox həyəcanlandırır. Kartof kimi məhsulların ömrünü uzatmaqla həm Yer üzündə, həm də onun hüdudlarından kənarda tullantıların azaldılmasına nail olmaq mümkündür”.

Tədqiqat İsrailin Veizman Elm İnstitutu və Yaponiyanın müxtəlif nüfuzlu elm mərkəzləri ilə əməkdaşlıq çərçivəsində aparılıb. Alimlər nəticələrin qida təhlükəsizliyini artırmaqla yanaşı, kənd təsərrüfatının davamlılığına da böyük töhfə verəcəyini vurğulayıblar. Bu yenilik həm fermerlər, həm də istehlakçılar üçün daha təhlükəsiz, uzunmüddətli istifadəyə yararlı məhsulların hazırlanmasını vəd edir. Tədqiqat, həmçinin müasir tələblərə uyğun yeni əkinçilik modellərinin yaradılmasına şərait yaradır.

Daha ətraflı məlumat və yeniliklər üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:128
embedMənbə:https://azertag.az
archiveBu xəbər 26 Dekabr 2024 05:43 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

“Landmark” bu dəfə Sahil Bababyevin idarəçiliyinə keçdi

21 Oktyabr 2025 11:26see335

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see248

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see237

AZAL da yarıtmaz idarəçilik, yoxsa... Təyyarələrdə yaranan problemlər nəylə bağlıdır? (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 09:20see215

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see195

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see190

“Azərkosmos” peyk istehsalına hazırlaşır kosmik sənayenin inkişafında yeni mərhələ

21 Oktyabr 2025 19:12see189

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see176

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see176

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see167

Azərbaycan ötən ay genişzolaqlı internetin orta sürətinə görə Cənubi Qafqazda liderliyini saxlayıb

21 Oktyabr 2025 13:54see166

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see157

“Həyatın mənası yaşla necə dəyişir? Yeni tədqiqat

21 Oktyabr 2025 15:52see157

Atletiko ya can verməyən Qarabağ Atletik in də öhdəsindən gələ bilər

21 Oktyabr 2025 17:36see136

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see133

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see132

Daha 8 məsələ parlamentin plenar iclasına tövsiyə edilib

21 Oktyabr 2025 17:38see130

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see129

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see127

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see127
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri