Ayda trilyon dollarlıq mineral kəşfi “Helium 3” qlobal iqtisadiyyatı sarsıda bilər

Ayın səthində yeni bir resurs yarışı başlayıb.

Belə ki, ABŞ-də yerləşən mədən startapı "Interlune", Ayın səthində yüksək iqtisadi dəyərə malik helium-3 izotoplarını aşkar etdiyini açıqlayıb. Heliumun sabit izotopu olan Helium-3, nüvə sintez reaktorlarında təmiz enerji istehsalı və soyutma kvant kompüterləri kimi sahələrdə istifadə edilə bilər.

Yer üzündə olduqca nadir olan bu resurs, Ayın qorunmayan səthinə daim təsir edən günəş küləyinin sayəsində daha yüksək konsentrasiyalarda tapılır. Alimlərin fikrincə, helium-3 həm enerji müstəqilliyi, həm də kosmik iqtisadiyyatın gələcəyi üçün strateji bir materialdır.

"Interlune", Ay səthində helium-3 hasilatını iqtisadi cəhətdən sərfəli etmək istəyir. Lakin çətinliklər əhəmiyyətlidir. Şirkət hədəf miqdarda izotop toplamaq üçün milyonlarla ton Ay torpağı (regolit) qazmalı ola bilər.

"Forbes"-in istinad etdiyi məlumatlara görə, Aya lazımi qazıntı avadanlıqlarının gətirilməsi astronomik xərclərə səbəb olacaq. Buna görə də, investorlar layihəni yüksək riskli, lakin potensial olaraq trilyon dollarlıq bir müəssisə kimi görürlər.

İslamabadda yerləşən Aviasiya və Təhlükəsizlik Tədqiqatları Mərkəzindən Mustafa Bilal bildirib ki, "Helium-3-dən əlavə, Aydakı su buzu da içməli su, oksigen və raket yanacağı istehsalı üçün vacib bir mənbədir" və bu da mədən fəaliyyətlərinin geosiyasi əhəmiyyətini vurğulayır.

İnsanları Ay səthinə geri göndərməyi hədəfləyən iki supergüc olaraq ABŞ və Çin 2028 və 2030-cu illərə hazırlaşırlar. Bilala görə, Ayda nüvə enerjisi infrastrukturu quran ilk ölkə "təhlükəsizlik səbəblərinə görə faktiki olaraq qadağan olunmuş zona yarada" və bütün digər ay fəaliyyətləri üçün hüquqi presedent yarada bilər.

"AzPolitika.info"