Azərbaycan Suriya münasibətləri: Enerji əməkdaşlığı İran və Rusiyanı qıcıqlandırdı ŞƏRH

“Azərbaycanın Suriya ilə əlaqələrinin genişlənməsi, enerji və başqa sahələrdəki mübadilələri heç bir ölkənin maraqlarına zidd deyil. Bu, həm Rusiya və İranın iştirakı ilə dağıdılmış Suriyanın bərpası üçün vacibdir həm də Azərbaycanın inkişafı üçün əhəmiyyətlidir”.

Bu fikirləri Gununsesi.info-ya açıqlamasında siyasi şərhçi Tural İrfan bildirib:

“İran və Rusiyanın Suriyada öz maraqları olub və bu maraqların Azərbaycanın əleyhinə yönəldiyi də gizli deyildi. Xüsusilə İran, sabiq Suriya rejimi vasitəsilə oradakı erməni və kürd terrorçu qruplaşmalarını dəstəkləməklə, həm Türkiyəyə, həm də Azərbaycana təzyiq və təhdid yaratmağa çalışırdı. Buna baxmayaraq, hazırda Azərbaycanla Suriya arasında yüksələn xətt üzrə münasibətlərin inkişafı müşahidə olunur. Ölkəmizin təhlükəsizliyinin təmin olunması, Suriyadan yenidən xarici təsirlərlə formalaşa biləcək təhdidlərin qarşısının alınması baxımından əldə edilən razılaşmalar mühüm əhəmiyyət daşıyır

Suriya Prezidenti Əhməd Hüseyn Əl Şaraanın Bakıya səfəri, Azərbaycanın Türkiyə ilə birgə bu ölkənin enerji təminatında iştirakı İran və Rusiya mediasında geniş müzakirə olunur, müxtəlif əsassız ittihamlarla müşayiət edilir. Bu məsələnin Rusiya mediasında da yer alması, İranla birgə planların varlığını ehtimal etməyə əsas verir. Bakıda əldə olunan razılaşmaları Rusiya və İran öz maraqlarına təhlükə kimi qiymətləndirsə də, bu yanaşma yanlışdır. Azərbaycan heç bir tərəfə təhdid yaratmır, sadəcə, əvvəllər Suriya vasitəsilə ölkəmizə yönələn təhlükələri yeni hakimiyyətlə münasibətlər qurmaqla neytrallaşdırır.

Eyni zamanda, müxtəlif sahələrdə əməkdaşlığın inkişafı da labüddür. İran və Rusiya, bu razılaşmanı Türkiyənin Azərbaycanın dəstəyi ilə Yaxın Şərqi öz geostrateji baxışlarına uyğun yenidən formatlaşdırması kimi qiymətləndirirlər. Əgər bu belədirsə, onda regionun müharibə və xaos içindən çıxaraq sabitliyə və rifaha doğru addımlamasından narahatlıq doğurması anlaşılan deyil”.

Siyasi şərhçi qeyd edib ki, Türkiyə Yaxın Şərqi öz geostrateji baxışlarına uyğun şəkildə formatlaşdırmaq üçün əsas vasitə kimi mavi yanacaqdan istifadə edir:

“Ancaq bu layihələr və planlar ölkələrin inkişafına xidmət edir və Rusiya ilə İranın təhlükə yaradan strategiyalarından fərqlənir. Əgər Ankara–Bakı–Dəməşq enerji alyansı İranı Suriyanın qaz bazarından sıxışdırıb çıxara bilərsə, bu da təbiidir. Eyni zamanda, Rusiya müharibədən sonrakı Suriyada əsas oyunçu statusunu itirmək riski ilə üzləşirsə, bu da onun yanlış xarici siyasətinin nəticəsidir.

Suriya ilə neft və qaz sahəsində memorandumun imzalanması, şübhəsiz ki, həm ölkələrimizin maraqlarına, həm də Yaxın Şərqdə sabitliyin bərpası məqsədinə uyğundur. Türkiyənin Suriyanı xilas etməsi bölgədə balansı onun xeyrinə dəyişdirdi və təbii olaraq, ən yaxın müttəfiqi kimi Azərbaycan da bu prosesdən bəhrələnəcək. Artıq yeni əlaqələr qurulur, münasibətlərin inkişafı sürətlənir.

Bu isə Türkiyəni Yaxın Şərqdə həm qüdrətli, həm də ədalətli siyasət yürüdən bir dövlət kimi önə çıxarır. İran və Rusiyanın indiyədək yürüdüyü Yaxın Şərq siyasətinin tənəzzülü, onların yalnız öz maraqlarını üstün tutmaları, məhz bu cür yeni reallığın formalaşmasına səbəb olub. Azərbaycan və Türkiyənin Suriya ilə əməkdaşlığı inkişaf etdikcə bu əlaqələrin faydası və yaxınlığı daha aydın görünəcək”.

Şəbnəm Rəhimova

Gununsesi.info