Azərbaycanda çay və qəhvəyə olan tələbat rekord həddə çatıb

Media Təhlil Mərkəzinin (MTM) Dövlət Statistika Komitəsinin rəsmi məlumatları əsasında apardığı təhlil göstərir ki, son 5 ildə Azərbaycanda qəhvə, çay, kakao və ədviyyatın pərakəndə satışı ilə bağlı ən yüksək göstərici 2024-cü ildə qeydə alınıb.

“Qafqazinfo” “tehlil.az”a istinadən xəbər verir ki, ötən il Azərbaycanda qəhvə, çay, kakao və ədviyyatın pərakəndə satışı 524,2 milyon manat (524 207 700 manat) təşkil edib. Bu, 2023-cü ilə nisbətən 2,2% və ya 11,2 milyon manat (11 201 200 manat) daha çox olub.

Son 5 ildə azalma yalnız 2021-ci ildə qeydə alınıb ki, buna səbəb “COVID-19” pandemiyası olub.

Məlumat üçün bildirək ki, 2021-ci ildə ölkədə qəhvə, çay, kakao və ədviyyatın pərakəndə satışı 5,9% və ya 21,5 milyon manat (21 490 000 manat) azalaraq 342,1 milyon manat (342 055 400 manat) təşkil edib.

Daha dəqiq desək, ötən il Azərbaycanda qəhvə, çay, kakao və ədviyyatın pərakəndə satışı 524,2 milyon manat (524 207 700 manat) təşkil edib. Bu, 2023-cü ilə nisbətən 2,2% və ya 11,2 milyon manat (11 201 200 manat) daha çox olub.

Son 5 ildə azalma yalnız 2021-ci ildə qeydə alınıb ki, buna səbəb “COVID-19” pandemiyası olub.

Məlumat üçün bildirək ki, 2021-ci ildə ölkədə qəhvə, çay, kakao və ədviyyatın pərakəndə satışı 5,9% və ya 21,5 milyon manat (21 490 000 manat) azalaraq 342,1 milyon manat (342 055 400 manat) təşkil edib.

Şri-Lanka qara çayı ("Seylon çayı" kimi tanınır) dünya üzrə ən keyfiyyətli qara çay növlərindən biri hesab olunur və Azərbaycan bazarında da geniş yayılıb. Məhz bunun nəticəsidir ki, 2024-cü ildə ölkəmizə gətirilən qara çayın 76,16%-ni Şri-Lanka çayı təşkil edib. Onun həcmi 56,98 milyon dollara (56 975 070 dollar) bərabər olub.

Ölkəmizə 8,5 milyon dollar (8 498 610 dollar) həcmində qara çay ixrac edən şimal qonşumuz Rusiya ikinci sırada yer alıb. Rusiyadan gətirilən qara çayın həcmi ümumi qara çay idxalının 11,36%-ni təşkil edib.

Qeyd edək ki, Rusiya özü ixrac edə biləcək həcmdə qara çay istehsal etmir, lakin Hindistan, Şri-Lanka və Keniya kimi ölkələrdən qara çay idxal edib, onları brendləşdirərək digər ölkələrə ixrac edir.

8,6% ilə Hindistan üçüncü sıranı tutub. 2024-cü ildə Azərbaycan Hindistandan 6,44 milyon dollar (6 435 990 dollar) həcmində qara çay idxal edib. Yerdə qalan 2,9 milyon dollar (3,87%) həcmində qara çay isə digər ölkələrdən idxal olunub.

Qara çaydan fərqli olaraq ölkəmizdə yaşıl çaya tələbat daha azdır. Yalnız sağlam həyat tərzinə üstünlük verən insanlar onu faydalı içki kimi qəbul edirlər. Buna baxmayaraq 2024-cü ildə yaşıl çayın idxal həcmi rekord həddə çatıb. Belə ki, 2024-cü ildə Azərbaycan xarici ölkələrdən 1 681,4 min dollar (1 681 360 dollar) həcmində yaşıl çay idxal edib. Bu, əvvəlki ilə nisbətən 28,2% və ya 369,7 min dollar (369 690 dollar) çoxdur.

Yaşıl çay ölkəmizə əsasən Rusiyadan gətirilir. Daha öncə də qeyd etdiyimiz kimi, Rusiya əsasən çayı idxal edib paketləyərək ixrac edən ölkə rolunda çıxış edir. 2024-cü il ərzində Rusiyadan ölkəmizə 613,4 min dollar (613 380 dollar) həcmində yaşıl çay gətirilib ki, bu ümumi yaşıl çay idxalının 36,48%-ni təşkil edir.

İkinci sırada isə yaşıl çayın vətəni sayılan Çin yer alır. Çindən ölkəmizə gətirilən yaşıl çayın payı isə ümumi idxalın 30,05%-ni təşkil edib. Qeyd edək ki, bu 505,2 min dollar (505 180 dollar) dəyərində yaşıl çay deməkdir.

Növbəti üç sırada isə ardıcıl olaraq Şri-Lanka, BƏƏ və Türkiyə yer alıb.

Yaşıl çay ölkəmizə əsasən Rusiyadan gətirilir. Daha öncə də qeyd etdiyimiz kimi, Rusiya əsasən çayı idxal edib paketləyərək ixrac edən ölkə rolunda çıxış edir. 2024-cü il ərzində Rusiyadan ölkəmizə 613,4 min dollar (613 380 dollar) həcmində yaşıl çay gətirilib ki, bu ümumi yaşıl çay idxalının 36,48%-ni təşkil edir.

İkinci sırada isə yaşıl çayın vətəni sayılan Çin yer alır. Çindən ölkəmizə gətirilən yaşıl çayın payı isə ümumi idxalın 30,05%-ni təşkil edib. Qeyd edək ki, bu 505,2 min dollar (505 180 dollar) dəyərində yaşıl çay deməkdir.

Növbəti üç sırada isə ardıcıl olaraq Şri-Lanka, BƏƏ və Türkiyə yer alıb.

Azərbaycanın xarici ölkələrdən idxal etdiyi qəhvə həcmində ilk sıranı ölkəmizin ən böyük ticarət tərəfdaşı olan İtaliya tutur. İtaliya qəhvə yetişdirməsə də, dünya üzrə qəhvə emalı sahəsində lider ölkələrdən sayılır. 2024-cü ildə ölkəmizə İtaliyadan 1,88 milyon dollar (1 875 910 dollar) həcmində qəhvə gətirilib ki, bu da ümumi qəhvə idxalının 30,63%-ni təşkil edir.

İkinci sırada isə dünyanın ən böyük qəhvə istehsalçısı və ixracatçısı olan Braziliya yer alır. Bu ölkədən 2024-cü ildə idxal olunan qəhvə ümumi qəhvə idxalının 16,69%-nə bərabərdir. Pul vahidi ilə desək ölkəmizə Braziliyadan 1,02 milyon dollar (1 022 340 dollar) həcmində qəhvə idxal olunub.

Üçüncü sırada isə qardaş ölkə Türkiyə yer alır. Türkiyədən il ərzində 0,8 milyon dollar (802 720 dollar) həcmində qəhvə idxal olunub ki, bu da ümumi qəhvə idxalının 13,11%-ni təşkil edir.

Qalan 2,42 milyon dollar (2 423 850 dollar) həcmində qəhvə digər ölkələrdən idxal olunub.

Faizlə desək, ümumi idxalın 39,57%-i digər ölkələrin - əsasən, Niderland (326,1 min dollar), Birləşmiş Krallıq (260,8 min dollar), Rusiya (244,0 min dollar), Həbəşistan (221,4 min dollar), BƏƏ (219,1 min dollar), Kanada (208,9 min dollar), Kolumbiya (207,8 min dollar) və Avstraliya (201,0 min dollar) kimi ölkələrin payına düşür.