Icma.az
close
up
RU
Bəzi Mərkəzi Asiya dövlətlərinə anlayışla yanaşmaq lazımdır Fərid Şəfiyev

Bəzi Mərkəzi Asiya dövlətlərinə anlayışla yanaşmaq lazımdır Fərid Şəfiyev

Icma.az xəbər verir, 525.az saytına əsaslanaraq.

"Son günlər həm Azərbaycanda, həm də Türkiyədə bir sıra Mərkəzi Asiya ölkələrinin Avropa İttifaqı (Aİ) ilə imzaladığı əməkdaşlıq bəyannaməsi və Şimali Kiprə münasibətdə atılan bəzi addımlarla bağlı qızğın və mütəmadi emosional müzakirələr aparılır".

525.az xəbər verir ki, bu barədə Beynəlxalq Münasibətlərin Təhlili Mərkəzinin (BMTM) İdarə Heyətinin sədri Fərid Şəfiyevin mövzu ilə bağlı şərhində deyilir.

“Qeyd edək ki, Türk Dövlətləri Təşkilatı (TDT) bu günə qədər yüksək səviyyəli görüşlərdən tutmuş beynəlxalq təşkilatın yaradılmasına qədər uzun yol keçib. Bu, mühüm təkamüldür. Xüsusilə TDT üzvlərinin içində olduğu mürəkkəb geosiyasi mühiti nəzərə alsaq, bu yolda hələ də öhdəsindən gəlinməli çox sayda problemlər mövcuddur.

Bu baxımdan, əldə edilmiş mühüm irəliləyişləri, hazırda təşkilata üzv ölkələrin müxtəlif şəhərlərində fəaliyyət göstərən TDT institutlarının yaradılmasını qeyd etmək lazımdır”, - F.Şəfiyev vurğulayıb.

Əlavə edib ki, TDT-nin hər hansı ölkə və ya bloka qarşı yönəlmədiyinə baxmayaraq, onun inkişafı bəzi regional oyunçuların narahatlığına səbəb olur:

“Xatırlatmaq yerinə düşər ki, ötən illər ərzində TDT Türkiyənin Suriyadakı antiterror əməliyyatları, Azərbaycanın ərazi bütövlüyünün bərpası, Şuşa bəyannaməsi və bir çox başqa məsələlərdə dəfələrlə dəstək ifadə edib. Təşkilat çərçivəsində iqtisadi, siyasi, humanitar və hərbi əlaqələr inkişaf edir. Lakin bununla yanaşı, ölkələrin hələ 100% eyni gündəliyə sahib ola bilməyəcəyini nəzərə almaq lazımdır.  Azərbaycan və Türkiyənin mövqeləri maksimum yaxınlıq dərəcəsində olmasına və bu əlaqələrin getdikcə genişlənməsinə baxmayaraq, hər iki ölkənin gündəliyi 100 % üst-üstə düşmür.

Eyni şəkildə, Mərkəzi Asiyanın ölkələri arasında bəzi fikir müxtəliflikləri mövcuddur. Ümumən hədəflər idealist olsa belə, yol realist yanaşmadan keçir. Məsələn, Yaxın Şərqdə və Asiyada olan bəzi etnik problemlərə və münaqişələrə yanaşmalar fərqlidir və bu, realist nöqteyi-nəzərdən anlaşılandır”.

BMTM-nin rəhbəri söyləyib ki, hal-hazırda azad olunmuş Qarabağda Azərbaycana yardım edən ölkələr TDT-nin üzvləridir və təhsil müəssisələri inşa ediblər:

“Təbii ki, bir sıra Mərkəzi Asiya ölkələrinin atdığı bəzi addımlar təəssüf doğurur, amma burada emosiyalara qapılmaq lazım deyil. Təmkin nümayiş etdirmək və uzunmüddətli iş aparmaq lazımdır. Beynəlxalq hüquq məsələsi, Təhlükəsizlik Şurasının qətnamələri, sərhədlər - bunların hamısı həssas məsələlərdir. Mərkəzi Asiya ölkələrinin torpaqlarına da bəzi ərazi iddiaları mövcuddur”.

O vurğulaylb ki, Azərbaycan qlobal və regional aktorların təsirini məhdudlaşdıraraq öz müstəqilliyini möhkəmləndirməkdə mühüm irəliləyiş əldə edib, lakin buna nail olmaq üçün uzun yol gedib. Azərbaycan Respublikasının Prezidenti aprelin 9-da ADA və BMTM-in təşkil etdiyi konfransda çıxışı zamanı bir çox əsas məsələlərlə bağlı prinsipial mövqeyini ortaya qoydu.

“Mərkəzi Asiyada vəziyyət mürəkkəbdir, bununla belə inteqrasiya prosesi stabil qaydada davam edir. Bu səbəbdən, çətin geosiyasi şərtlərdə fəaliyyət göstərməli olan bəzi Mərkəzi Asiya dövlətlərinə anlayışla yanaşmaq lazımdır. Zənnimcə, Türkiyədə də bunu anlamalıdırlar.

Ötən həftə Antalya Diplomatiya Forumunda türkiyəli həmkarlarımla təmaslarım onu ​​deməyə əsas verir ki, onlar vəziyyətin mürəkkəbliyini anlayırlar. Yeri gəlmişkən qeyd edim ki, Türkiyədə türk birliyi mövzusu bəzən kənardan - həm Qərbdən, həm də Şərqdən maliyyə alan qüvvələr tərəfindən qaralama kampaniyası ilə üzləşir. Hətta bir sıra hallarda, məsələn, Yaxın Şərq və Ermənistanla sərhədin açılması məsələləri ilə bağlı Azərbaycan bəzi şərhçilərin hücum hədəfinə çevrilir. Ona görə də burada müvafiq fəaliyyəti davam etdirmək lazımdır. Bundan başqa, Azərbaycanda da ictimai, media və elm sahələrində qarşılıqlı fəaliyyətin keyfiyyəti, daha dəqiq desək, əks-təbliğata qarşı mübarizə gücləndirilməlidir.

Bununla yanaşı, TDT-nin institusional inkişafı davam etdirilməlidir. Hazırda hətta Avropa İttifaqında yanaşmalar fərqlidir və qurum zaman-zaman müxtəlif böhranlarla üzləşib, məsələn bir üzvünün – Birləşmiş Krallığın Aİ-ni tərk etməsi kimi. Ümumən isə dünyada yeni nizamın formalaşmasının şahidiyik”, - BMTM-nin sədri əlavə edib.  

Onun sözlərinə görə, Azərbaycan üçün prioritetlər aydındır və istənilən böhranlı məsələni keçmişdə həll etməyə nail olub. Bundan sonra da diplomatik müstəvidə, o cümlədən Türkiyə ilə birlikdə çağırışların həll edilməsi gündəliyimizin vacib məsələsi olacaq. 

Pərvanə Sultanova

Hadisənin gedişatını izləmək üçün Icma.az saytında ən son yeniliklərə baxın.
seeBaxış sayı:77
embedMənbə:https://525.az
archiveBu xəbər 16 Aprel 2025 10:53 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

TƏCİLİ: Metroya giriş bağlandı Nə baş verir?

19 Oktyabr 2025 04:03see232

Pezeşkian bu türk ölkəsinə səfər edəcək

19 Oktyabr 2025 02:00see221

Stəndapçı: “Uill Smit bacarmasa, Yannik Sinner rolunu oynamağa hazıram” FOTO

18 Oktyabr 2025 03:13see211

Trampdan sonra Vens də İsrailə gedir

18 Oktyabr 2025 16:58see170

ChatGPT yə verilməsi qadağan edilən 8 sual SİYAHI

18 Oktyabr 2025 02:52see166

Gürcüstandan çıxarılan Azərbaycan vətəndaşlarının sayı açıqlanıb

18 Oktyabr 2025 20:59see158

Pəncərələri qış rejiminə necə keçirtmək olar?

18 Oktyabr 2025 04:47see156

“Xocalı Balı” ilk dəfə bal yarmarkasında alıcılara təqdim olunub REPORTAJ

18 Oktyabr 2025 14:09see145

İlham Əliyevdən Xəzəryanı ölkələrə ÇAĞIRIŞ

18 Oktyabr 2025 10:48see144

Bakı metrosunda mübahisəli durum: gediş haqqı yenə dəyişəcək?

18 Oktyabr 2025 07:33see137

Çin polisinin ağıllı köməkçiləri: Təhlükəsizliyi robot itlər qoruyacaqlar

18 Oktyabr 2025 06:32see136

“Borussiya” yenə uduzdu

18 Oktyabr 2025 03:34see135

Tanınmış logistika şirkəti iflas etdi

18 Oktyabr 2025 03:04see134

Neftinin qiyməti 1 dollar ucuzlaşdı

18 Oktyabr 2025 10:51see133

Prezident ailəsi Vatikan bağlarında Fotolar Video

18 Oktyabr 2025 04:14see132

Dabaq xəstəliyi Qaxda da təsərrüfat sahiblərini çıxılmaz vəziyyətə saldı

18 Oktyabr 2025 01:37see131

Abakar Abakarov İstanbulda ölü tapıldı

18 Oktyabr 2025 19:41see128

Qızıl altı min dollara qədər bahalaşa bilər

18 Oktyabr 2025 15:58see126

Almaniya XİN rəhbəri: “Eurofighter”lərin Türkiyəyə göndərilməsinə müsbət baxırıq

18 Oktyabr 2025 06:28see122

Netanyahudan Rəfah keçid məntəqəsinin açılması barədə məlumata REAKSİYA

19 Oktyabr 2025 00:16see119
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri