Bizə yalan reytinq lazımdırmı? QƏRBİ KASPİ UNİVERSİTETİNİN REYTİNQLƏRDƏ YER TUTMAQ SİYASƏTİ

Stanford Universitetinin açıqladığı “dünyanın ən nüfuzlu alimlərin 2%-i” siyahısında Azərbaycan üzrə 41 tədqiqatçının adı çəkilməsi ilk baxışdan qürur doğurur. Amma bu məlumatlara dərindən baxanda ortaya çox ciddi manipulyasiya və etik problem çıxır. Siyahıda bəzi universitetlərin adları çoxlu sayda “alim”lə təmsil olunur, lakin həmin şəxslər nə o universitetdə işləyirlər, nə də Azərbaycanda yaşayırlar.

Xüsusilə bəzi özəl ali məktəblərin – Xəzər Universiteti və Qərbi Kaspi Universitetinin siyahıda yer alan “tədqiqatçıları”na baxanda görürsən ki, onların adlarının əksəriyyəti nə azərbaycanlıdır, nə də həmin universitetlə faktiki əlaqəsi var. Onların hər biri ya ABŞ-da, ya Avropada, ya da Asiyanın elmi mərkəzlərində çalışan alimlərdir. Sadəcə öz elmi məqalələrində “affiliation” bölməsində bu universitetlərin adlarını yazıblar. Əslində bu, həmin universitetlərin xarici tədqiqatçılara pul ödəyib öz adlarını “affiliation”da göstərmək praktikasının nəticəsidir.

Yəni faktiki olaraq Azərbaycandakı həmin universitetlərdə bu alimlər yoxdur, onlarla tələbə görüşü də mümkün deyil, heç bir laboratoriyada işləmirlər, elmi mühitlə əlaqələri yoxdur. Sadəcə bir sənəddə ad çəkilib, nəticədə universitet reytinqdə “araşdırma mərkəzi” kimi görünür. Amma bu, kağız üzərində olan, saxta bir görüntüdür. Belə yalan və manipulyativ “reyting”lər ölkənin elmi nüfuzuna zərbə vurur, real tədqiqatla məşğul olan yerli alimlərin əməyini kölgədə qoyur.

Əsl sual budur: bizə belə yalan reytinq lazımdırmı? Universitetin məqsədi rəqəmləri şişirtmək, adını beynəlxalq siyahılarda göstərmək deyil, elmi mühit formalaşdırmaq, real tədqiqat aparmaq, gənc alimlər yetişdirmək olmalıdır. Akademik dürüstlük və şəffaflıq olmadan heç bir reytinqin mənası yoxdur. Azərbaycanın elmi adını belə yalan göstəricilərlə deyil, real araşdırmalarla yüksəltmək lazımdır.

Kamran Əsədov

Gununsesi.info