“Böyük Qayıdış” Azərbaycanın sosial, iqtisadi və siyasi gücünü möhkəmləndirir POLİTOLOQ ŞƏRH ETDİ

“Böyük Qayıdış” proqramı Azərbaycanın son illərdə həyata keçirdiyi ən mühüm dövlət strategiyalarından biridir və onun mahiyyəti yalnız məcburi köçkünlərin öz doğma torpaqlarına qayıtması ilə məhdudlaşmır. Bu proqram, əslində, müharibədən sonrakı dövrdə ölkənin sosial, iqtisadi və siyasi inkişaf modelini müəyyənləşdirən kompleks bir yenidənqurma planıdır. “Böyük Qayıdış” Azərbaycanın milli birliyinin bərpası, ədalətin təmin olunması və regionda yeni geosiyasi reallığın formalaşması baxımından strateji əhəmiyyət daşıyır". Bu sözləri SİA-ya açıqlamasında politoloq Rəşad Bayramov deyib.

Onun sözlərinə görə, sosial baxımdan bu proqram uzun illər məcburi köçkün həyatı yaşamış on minlərlə insanın həyatında yeni bir mərhələ açır. Artıq ilk mərhələdə bir neçə yaşayış məntəqəsində müasir tələblərə cavab verən evlər, məktəblər, səhiyyə ocaqları və sosial infrastruktur obyektləri inşa olunub: "Qayıdan ailələr üçün dayanıqlı yaşayış şəraiti və məşğulluq imkanlarının yaradılması əsas prioritet kimi müəyyən edilib. Dövlət bu istiqamətdə həm iş yerlərinin yaradılması, həm də sosial xidmətlərin göstərilməsi ilə bağlı ardıcıl addımlar atır. Bununla yanaşı, psixoloji adaptasiya və sosial inteqrasiya məsələləri də diqqət mərkəzindədir. İqtisadi baxımdan “Böyük Qayıdış” proqramı işğaldan azad edilmiş ərazilərin ölkənin ümumi iqtisadi sisteminə inteqrasiyasını sürətləndirir. Bu bölgələrdə həyata keçirilən infrastruktur layihələri - yolların, elektrik xətlərinin, su təchizatı sistemlərinin və sənaye zonalarının bərpası - təkcə yerli iqtisadiyyata deyil, bütövlükdə Azərbaycanın iqtisadi potensialına əlavə güc verir. Azad edilmiş ərazilərdə kənd təsərrüfatı, turizm və bərpa olunan enerji sektorunun inkişafı üçün böyük imkanlar mövcuddur. Bu baxımdan “yaşıl enerji zonası” konsepsiyası həm ekoloji, həm də iqtisadi dayanıqlılıq baxımından strateji əhəmiyyət daşıyır.

Siyasi cəhətdən isə “Böyük Qayıdış” Azərbaycanın dövlət suverenliyinin tam bərpasını və ərazi bütövlüyünün möhkəmləndirilməsini simvolizə edir. Bu proqram həm də ölkə daxilində milli həmrəyliyi gücləndirən mühüm amildir. Cəmiyyətin bütün təbəqələrinin bu prosesə mənəvi dəstək göstərməsi Azərbaycanın daxili sabitliyinin möhkəmlənməsinə və milli birliyin dərinləşməsinə xidmət edir. Bundan əlavə, beynəlxalq səviyyədə bu layihə Azərbaycanın münaqişədən sonrakı dövrdə sülh, bərpa və inkişaf yönümlü siyasət yürütməsinin göstəricisidir. Təhlükəsizlik aspektindən yanaşdıqda, qayıdış prosesi yalnız sosial-iqtisadi deyil, həm də strateji əhəmiyyət daşıyır. Azad edilmiş ərazilərdə infrastrukturun bərpası ilə yanaşı, orada təhlükəsizlik sistemləri qurulur, sərhəd nəzarəti gücləndirilir və minalardan təmizləmə işləri sürətlə aparılır. Bu, regionda sabitliyin qorunması və gələcəkdə mümkün təxribatların qarşısının alınması üçün vacibdir. Azərbaycan Ordusunun həmin ərazilərdə apardığı hərbi mühəndislik işləri və nəzarət mexanizmləri bu baxımdan xüsusi əhəmiyyət kəsb edir.

Region miqyasında isə “Böyük Qayıdış” Cənubi Qafqazda yeni geosiyasi reallıq yaradır. Azərbaycanın işğaldan azad edilmiş ərazilərdə apardığı yenidənqurma işləri və sülh təşəbbüsləri regionda iqtisadi əməkdaşlığın və nəqliyyat əlaqələrinin genişlənməsinə şərait yaradır. Bu, təkcə Azərbaycanın deyil, həm də qonşu dövlətlərin maraqlarına xidmət edir. Yeni kommunikasiya xətləri, nəqliyyat dəhlizləri və iqtisadi layihələr bölgəni qarşılıqlı asılılıq və əməkdaşlıq məkanına çevirə bilər. Lakin bunun üçün Ermənistanın da konstruktiv mövqe tutması vacibdi. “Böyük Qayıdış” proqramı Azərbaycanın gələcəyinə yönəlmiş strateji layihədir. O, təkcə məcburi köçkünlərin vətənə dönüşü deyil, həm də bütöv Azərbaycanın yenidən qurulması və inkişafı deməkdir. Bu prosesin uğuru həm dövlətin ardıcıl siyasətindən, həm də cəmiyyətin birliyindən asılıdır. Əgər proqram planlaşdırıldığı kimi davam edərsə, yaxın illərdə bu ərazilər təkcə bərpa olunmuş torpaqlar deyil, həm də yeni həyatın, yeni iqtisadi potensialın və milli qürurun rəmzinə çevriləcək".