Deputatlar tətildən yeni təkliflərlə qayıdır: pensiya islahatı, ali təhsil və qonorarlar...

Sabah Milli Məclisin deputatlarının tətil müddəti başa çatır. Milli Məclisin Daxili Nizamnaməsinə uyğun olaraq, deputatlar payız sessiyasına hazırlıq məqsədilə komitə iclaslarına başlayacaqlar. 

Payız sessiyası sentyabrın 30-da başlanır və dekabrın 30-dək davam edir. Sessiya çərçivəsində plenar iclasların keçirilməsi, bir sıra qanun layihələrinin müzakirəsi və qəbul olunması nəzərdə tutulur. Hər yeni sessiya cəmiyyətin gündəmində dayanan məsələlərin qanunvericilik müstəvisində əksini tapması baxımından xüsusi əhəmiyyət daşıyır.

Modern.az deputatlarıa əlaqə saxlayaraq onların yeni sessiya üçün irəli sürməyi planlaşdırdıqları qanun layihələri barədə sorğu keçirib. 

Milli Məclisin deputatı Elnarə Akimova:

Parlamentin yeni sessiyasında Azərbaycan ədəbiyyatının inkişafı və milli mədəniyyətimizin gələcək nəsillərə ötürülməsi istiqamətində bir sıra qanunvericilik təşəbbüsləri barədə təkliflərimi səsləndirməyi düşünürəm. Yazıçılara ədalətli qonorar sistemi formalaşdırılmalıdır. Hər bir qələm adamı öz zəkasının qarşılığını almalıdır ki, gələcəkdə uğurlu əsərlər meydana qoysun. Bunun üçün əsas amil dövlət dəstəyi və yaradıcılığın stimullaşdırılmasıdır. “Ədəbi yaradıcılığın inkişafı haqqında” ayrıca qanunun qəbul olunması, yazıçıların sosial müdafiəsini gücləndirən mexanizmlərin işlənməsi zəruridir. Eyni zamanda, dövlət tərəfindən ədəbi müsabiqələr və qrant proqramları həyata keçirilməli, gənc qələm sahiblərinə geniş imkanlar yaradılmalıdır.
Daha bir təklifim təhsil və milli ədəbi irs ola bilər. “Ali təhsil haqqında” qanuna dəyişikliklərlə məktəb və universitet proqramlarında klassik və müasir Azərbaycan yazıçılarının əsərlərinə daha geniş yer verilməli, milli ədəbiyyat nümunələrinin elektron arxivi yaradılmalıdır. Bununla yanaşı, “Milli Ədəbiyyat Fondu”nun təsis olunması da təkliflər sırasındadır.
Oxu mədəniyyətinin inkişafı və kitabxana şəbəkəsinin gücləndirilməsi lazımdır. Region kitabxanalarının fəaliyyətinin genişləndirilməsi üçün hüquqi baza yaradılmalı, uşaqlar və gənclər arasında oxu vərdişlərini artırmaq məqsədilə “Oxu mədəniyyəti haqqında” qanun qəbul edilməlidir.
Nəhayət, Azərbaycan ədəbiyyatının beynəlxalq aləmdə təbliği başlıca məqsədimiz olmalıdır. Dövlət dəstəyi ilə tərcümə layihələri həyata keçirilməli, yazıçılarımızın xarici ədəbi festivallarda iştirakı üçün hüquqi və maliyyə mexanizmləri təsbit olunmalıdır. Ədəbiyyatın inkişafı millətin inkişafı deməkdir. Bu təşəbbüslərin həyata keçirilməsi həm milli-mənəvi irsimizin qorunmasına, həm də Azərbaycan ədəbiyyatının dünya miqyasında tanıdılmasına böyük töhfə verəcəkdir. 

Vüqar Bayramov:

Milli Məclisin komitə və plenar iclasında mütamadi olaraq qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi ilə bağlı təkliflərimizi təqdim etməyə çalışırıq, məqsəd müasir çağırışların və cənab Prezident tərəfindən müəyyənləşdirilmiş strategiyaya uyğun olaraq hüquqi bazanın təkmilləşdirilməsidir.

Təbii ki, mən İqtisadi siyasət, sənaye və sahibkarlıq və Əmək və sosial siyasət komitələrində təmsil olunduğum üçün təkliflərim əsasən iqtisadiyyat və sosial siyasət sahələri ilə bağlı olacaq. Sosial sahədə xüsusilə pensiya sistemində islahatların daha da dərinləşməsi istiqamətində - həm əmək məcəlləsi ilə bağlı, həm də əmək pensiyaları haqqında qanunlarla bağlı təkliflərimi irəli sürməyi düşünürəm. Eyni zamanda iqtisadi sahədə qanunvericilik sahəsinin təkmilləşdirilməsi prioritet olaraq qalmaqdadır.

Həm "Büdcə sistemi haqqında" Qanun, eyni zamanda bir neçə ilə əvvəl qəbul edilən "Dövlət satınalmalar haqqında" qanun və Rəqabət Məcəlləsinin təsirlərin qiymətləndirilməsi ilə bağlı təkliflərimizi irəli sürməyi düşünürük. Bütövlükdə iqtisadi və sosial siyasət sahəsində qanunvericiliyin təkmilləşdirilməsi və bu sahədə hüquqi bazanın daha da möhkəmlənməsinə töhfə vermək niyyətindəyik. Düşünürəm ki, payız sessiyasında Azərbaycanın mövcud strategiyasına uyğun olaraq Milli Məclsin fəaliyyəti davam etdiriləcək. 

Müşfiq Məmmədli:

Parlament fəaliyyətində ölkəmizdə yeni yaradılmış, xüsusilə publik hüquqi şəxslərin yeni idarəetmə mexanizminin yaradılması ilə dövlət sisteminin effektivliyini və şəffaflığını tənzimləyəcək qanunvericilik təkliflərinin irəli sürülməsi mühümdür, bu istiqamətdə hakimiyyət partiyasını təmsil edən deputat kimi təkliflərimi irəli sürməyi düşünürəm. İkinci məsələ səhiyyədə həyata keçirilən islahatlar və xüsusilə də regionlarda səhiyyə sisteminin paytaxt Bakıdakı və digər iri şəhərlərdə olduğu səviyyəyə çatdırılması, tibb işçilərinin hər baxımdan bu sahəyə cəlb olunması, özəl və dövlət xəstəxanalarının qarşılıqlı fəaliyyəti və bu istiqamətdə sərhədlərin müəyyənləşməsi yönündə qanunvericilik təkliflərinin olması mühümdür. Bu istiqamətlərdə təkliflər irəli sürməyi düşünürəm və xüsusilə təhsil və səhiyyədə professional birliklər və professional birliklərdə qeyri-formal təhsil prosesinin aparılması, bunun tibbdə protokolların hazırlanmasında rolu və xüsusilə də bu birliklərdə müxtəlif tibb işçilərinin faydalı olması mühümdür. Professional birliklər haqqında qanunvericiliyin təkminləşməsi istiqamətində təkliflərimi verəcəyəm, məncə, bu istiqamətlər də prioritet istiqamətlərdən biridir. 

Mehriban Vəliyeva:

Parlamentin yeni sessiyası ərəfəsində qanunvericilik təşəbbüslərini müəyyən edərkən, dövlət idarəçiliyinin səmərəliliyini artırmaq və vətəndaş cəmiyyətinin inkişafına töhfə vermək əsas hədəfimiz olacaq. Əmək münasibətləri, sosial müdafiə və səhiyyə ilə bağlı normativ aktların müasir tələblərə uyğunlaşdırılması, sosial təminat mexanizmlərinin şəffaf və ədalətli şəkildə icrası diqqət mərkəzində olacaq.
İkinci istiqamət kimi təhsil və elm sahəsini qeyd etmək istərdim. Gənclərin rəqəmsal bacarıqlarının artırılması, innovasiya və süni intellekt texnologiyalarının tətbiqinə dair hüquqi bazanın gücləndirilməsi üzrə təşəbbüslərin irəli sürülməsi zəruri hesab olunur. Distant təhsil və onun tanınması qanunvericilik baxımdan tənzimlənməlidir, "Ali təhsil haqqında" qanuna yenidən baxılması və qəbul olunması, təhsil pillələri və səviyyələrinin təkmilləşdirilməsi və bununla bağlı qanunda dəyişiklik edilməsi haqda təklif də müzakirə oluna bilər. Publik hüquqi şəxsə keçmiş təhsil müəssisələrinin idarə olunması və maliyyəşdirilməsinin hüquqi bazası yenilənməlidir. Gənclərin elm sahəsində məhsuldarlığının artırılması mexanizmləri və qanunvericilik təkliflərini  də müzakirə etmək  yaxşı olardı.
Üçüncü prioritet iqtisadiyyat və sahibkarlığın dəstəklənməsi ilə bağlıdır. Qanunvericiliyin sadələşdirilməsi, investisiya mühitinin yaxşılaşdırılması, kiçik və orta sahibkarların fəaliyyətinə stimullaşdırıcı mexanizmlərin tətbiqi mühüm əhəmiyyət daşıyır.
Eyni zamanda, ekologiya və yaşıl enerjinin inkişafı məsələləri getdikcə daha çox aktuallıq qazanır. İqlim dəyişmələri ilə bağlı öhdəliklərimizi nəzərə alaraq, alternativ enerji, tullantıların idarə olunması və ətraf mühitin qorunması istiqamətində yeni qanunların hazırlanması vacibdir.

Komitə sədri Tahir Rzayev:

Dünyada baş verən hadisələr ölkənin milli təhlükəsizliyinin, müdafiə qüvvələrinin artırılmasının zərurətə çevirir. Bu istiqamətdə bir çox qanunlara dəyişiklik edilib və hesab edirəm ki, sözügedən sahədə qanun təkminləşdirilməsi indinin özündə də çox vacibdir. Sosial sahələrdə sanballı qanunlar, əsasnamələr qəbul edilib. Sözsüz ki, sessiya müddətində məsələlər diqqət mərkəzində saxlanılacaq, insanların rifah vəziyyətinin yaxşılaşdırılması, sosial vəziyyətinin daha da gücləndirilməsi istiqamətində qanunlara dəyişiklik edilməsi və yenilərin hazırlanması gözləniləndir. Ölkədə dinc quruculuq, inkişaf gedir. Regionların sosial-iqtisadi inkişafına dair dövlət proqramı uğurla həyata keçirilib, əlbəttə ki, bu istiqamətdə də bəzi qanunvericilik aktlarına əlavə dəyişikliklər edilməsi günün tələbidir. Ən əsası işğaldan azad edilən ərazilərdə görülən işlərin diqqət mərkəzində saxlanılması, bu işlərin sürətləndirilməsi üçün yeni qanunvericilik aktlarının qəbul edilməsi bu istiqamətlərdə müəyyən təşəbbüslər irəli sürəcəyik. Digər mühüm sahələr – iqtisadi, aqrar sektor, ekoloji problemlər də Milli Məclisin gündəmindədir və komitələrin iclaslarında da müzakirə edilir, dinləmələr keçirilir. Bu dinləmələr ümumiləşdirilib gələcəkdə qanun formasına düşə və Milli Məclisin gündəminə çıxarıla bilər. 

Ceyhun Məmmədov

Bu sessiyada prioritet məsələlərdən biri “Ali Təhsil haqqında” Qanun olmalıdır. Bu qanunun qəbul edilməsinə çox ciddi ehtiyac var. Qanunun qüvvəyə minməsi artıq zərurətə çevrilib, çünki onun qəbul edilməsi ali təhsil müəssələri üçün də olduqca önəmlidir. Bu gün təhsildə bir sıra çağırışlar var ki, onların yerinə yetirilməsi üçün bu qanuna ehtiyac var. Eyni zamanda digər sahələrlə bağlı qanunlar da zaman-zaman gündəmə gəlir, onlarla da bağlı mövqeyimizi bildirəcəyik.