Icma.az
close
up
RU
Dişlər haqqında

Dişlər haqqında

Saglamolun saytından verilən məlumata görə, Icma.az xəbər verir.

Dişlər – həzm sisteminin vacib hissələrindən biridir. Bütün mədə-bağırsaq sistemi orqanlarının sağlamlığı dişlərin sağlamlığından çox asılıdır. Hətta 1 dişin olmaması həzm sisteminə çox mənfi təsir edir.

Məhz buna görə dişlərə düzgün qulluq etmək, onları qorumaq, vaxtında müalicə etmək və tələbat yarandığı halda mütləq protezləşdirmək lazımdır.

Diş - görünən tac (yuxarı) hissəsindən və çənə sümüklərindəki xüsusi yuvalarda gizlənən kök hissədən ibarətdir. Ön dişlərin bir kökü, ağız boşluğunun arxa hissəsinə doğru yerləşən dişlərin isə iki və ya üç kökü olur. Dişin əsas hissəsini bərk, sümük tərkibli maddə olan dentin təşkil edir. Dentin ağrını hiss etmək xüsusiyyətinə malikdir. Dentin qatı qoruyucu vəzifə daşıyan emal təbəqəsi ilə örtülmüş olur. Emal təbəqəsi möhkəm toxumadan ibarət olub, ağrını hiss etmək qabiliyyətinə malik deyil. Diş kökləri sement qatı ilə örtülmüşdür ki, bu da onların çənədəki diş yuvasında saxlanmasını təmin edir.

Dişin mərkəzi hissəsi (diş tacından diş köklərinin sonunadək) həssas və yumşaq toxuma olan pulpa ilə dolmuşdur. Diş kökünün sonunda çox kiçik bir dəlik vardır ki, bu dəlikdən pulpa toxumasına sinir lifləri və qan damarları daxil olur.

Normada insanın hər çənəsində 16 ədəd, ümumilikdə isə 32 ədəd diş olur. Bu, yalnız 4 ağıl dişi də (hər iki çənənin sonunda 2 kənar diş olmaqla) çıxdığı halda baş verir. Ağıl dişləri, adətən, 18-25 yaş hədlərində, bəzi hallarda isə daha geç çıxır. Hal-hazırda insanların ¼ hissəsində ağıl dişləri ya, ümumiyyətlə, çıxmır, ya hamısı çıxmır, ya da dişlər yalnız uzunluğunun yarı ölçüsünə qədər çıxır. Alimlər bunu sivilizasiyanın inkişafı nəticəsində hazırkı insanların öz uzaq, hətta çox uzaq olmayan əcdadlarına nisbətən qidaları xeyli dərəcədə az çeynəmələri ilə izah edirlər. Buna görə də orqanizm öz ehtiyatlarını qənaət edərək ona lazım olmayan ağıl dişlərinin çıxmasını, sadəcə olaraq “ləğv edir”.

Gülümsəmə zamanı ön və ya frontal dişlər görünür. Bunlara kəsici dişlər (onların ümumi sayı 8 olub hər çənədə 4 sayda olmaqla yerləşirlər) və köpək dişləri (ümumi sayı 4 ədəd olmaqla, hər çənədə 2 sayda - sağda və solda yerləşirlər) aiddir. Kəsici dişlər qida parçasını dişləyir və ya kəsir, köpək dişləri isə onu yeyilən qidadan qoparmağa kömək edirlər. Kökləri digər dişlərdən uzun olduğu üçün köpək dişləri daha çox davamlı hesab olunur. Köpək dişlərindən sonra yan dişlər – premolyar və molyar dişlər başlayır.

8 ədəd olan premolyar və 12 ədəd olan molyar dişlər (bütün ağıl dişləri çıxdığı halda) qidanın parçalanması, xırdalanması, üyüdülməsi və çeynənməsi proseslərinə cavabdehlik daşıyırlar.

Saglamolun.Az


Ən son xəbərləri və yenilikləri almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:92
embedMənbə:https://saglamolun.az
archiveBu xəbər 04 Noyabr 2024 21:36 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see206

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see201

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see192

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see184

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see168

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see154

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see153

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see140

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see137

Tramp etmədi, Orbanın da fikri yoxdur Putinlə bağlı məsələyə reaksiya

22 Oktyabr 2025 12:18see133

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see133

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see130

Ştutqart la oyundan öncə Fənərbaxça da 4 itki

22 Oktyabr 2025 20:14see128

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see128

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see128

İcmal büdcənin gəlirləri 36 mlrd. manata yaxınlaşıb

22 Oktyabr 2025 14:41see127

TRAMP İSRAİLİ HƏDƏLƏDİ “Mən ərəb ölkələrinə söz vermişəm...”

23 Oktyabr 2025 17:40see125

Bürcündən məhrum uşaqlar...

22 Oktyabr 2025 14:41see124

İlk qadın gəmi kapitanı ekranda

23 Oktyabr 2025 10:17see124

Politoloq: 2026 cı ildə sülh sazişinin reallaşması gözlənilir

22 Oktyabr 2025 17:51see124
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri