Dünya bu qərardan danışır: Netanyahunu hansı ölkələr həbs edəcək?

Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsi (ICC) İsrailin baş naziri Binyamin Netanyahu və keçmiş müdafiə naziri Yoav Gallantın Qəzzada hərbi cinayət törətdikləri səbəbi ilə həbs qərarı verib.

Gununsesi.info xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, məhkəmənin bəyanatına görə, ittihamlar arasında qətl, qəddarlıq və digər qeyri-insani hərəkətlər var.

Bəs, Netanyahu haqqında verilən həbs qərarına Avropadan və dünyadan reaksiyalar necə oldu?

Hansı ölkələr bu qərarı pisləyib, hansılar onu dəstəkləyib?

Ağılda olan ən vacib sual bu idi: Hansı ölkələr BCM-nin qərarına əməl edəcək və Netanyahunu öz sərhədlərinə addım atacağı təqdirdə həbs edəcək?

Məhkəmənin qərarını “absurd və antisemit” hesab edən İsrailin Baş Nazirlik ofisi deyib:

“Netanyahu İsrail bütün müharibə məqsədlərinə çatana qədər təzyiqlərə boyun əyməyəcək, təslim olmayacaq və geri addım atmayacaq”.

İsrail siyasətçiləri də BCM-nin Netanyahu və Gallantın həbsinə order vermək qərarını pisləyiblər.

İsrail prezidenti İsaak Hersoq həbs qərarı verildikdən sonra “Ədalət üçün qaranlıq gündür. Bəşəriyyət üçün qaranlıq gündür” deyib.

İsrailin bir ildən artıqdır məhv edəcəyinə söz verdiyi HƏMAS-ın bəyanatı da gecikməyib.

Fələstin qrupu Netanyahu və Gallant üçün verilmiş həbs orderlərini alqışlayıb və BCM-ni bütün İsrail liderlərinin məsuliyyətini genişləndirməyə çağırıb.

HƏMAS-ın yüksək rütbəli rəsmisi İzzəddin Əl-Rişk bildirib ki, Netanyahu və Gallantın həbsinə order verilməsi “Fələstin məsələsinin maraqlarına uyğundur”.

Xarici işlər naziri Hakan Fidan özünün X sosial media hesabında BCM-nin İsrailin baş naziri Netanyahu və keçmiş müdafiə naziri Gallant haqqında həbs qərarı ilə bağlı paylaşım edib.

Fidan, “Beynəlxalq Cinayət Məhkəməsinin Netanyahu və Gallant üçün elan etdiyi həbs qərarı ədalətin təsbiti baxımından ümidvericidir” deyib.

O cümlədən Ağ Ev Netanyahu və Gallant haqqında verilən həbs qərarına reaksiya verib.

Ağ Evin Milli Təhlükəsizlik Şurasının sözçüsü BCM-nin qərarını rədd etdiklərini bildirib.

“Birləşmiş Ştatlar Məhkəmənin yüksək rütbəli İsrail rəsmilərinə qarşı həbs qərarı çıxarmaq qərarını əsaslı şəkildə rədd edir”, – ABŞ sözçüsü bildirib.

Qərara qarşı reaksiyalar bununla da bitmir.

Xarici Siyasət rəhbəri Josep Borrell bildirib ki, BCM-nin həbs qərarı siyasi deyil və ona hörmət edilməli, icra edilməlidir.

“Bu qərar məcburi qərardır və Avropa İttifaqının bütün üzvləri də daxil olmaqla məhkəmənin bütün tərəf dövlətləri bu məhkəmə qərarını icra etməyə borcludurlar”, – Borrell bildirib.

Bu arada Kanada qərara əməl edəcəyini bildirib.

Kanadanın Baş naziri Castin Trudeau, “Hər kəsin beynəlxalq hüquqa riayət etməsi həqiqətən vacibdir” deyib.

Son olaraq qeyd edək ki, İtaliya, İrlandiya, Fransa kimi ölkələr də qərarı dəstəkləyib.

Bir neçə dövlətlər isə qərarla bağlı açıqlama verməyib.

Məsələn, Macarıstan.

Xarici İşlər Naziri Peter Szijjarto BCM-nin qərarını pisləyərək, bunu “utanc verici və absurd” adlandırıb.

Böyük Britaniyanın baş naziri Keir Starmerin sözçüsü isə Böyük Britaniyanın BCM-nin müstəqilliyinə hörmət etdiyini bildirib.

Bununla belə, Böyük Britaniyanın həbs qərarına dəstək verib-verməyəcəyinə dair heç bir açıqlama verilməyib.

Fərqli münasibətlərdən biri də Avstriyaya aiddir.

Avstriyanın xarici işlər naziri Aleksandr Şallenberq həbs qərarını anlaşılmaz və gülünc adlandırıb.

Lakin Şallenberqin ofisi onu da bildirdi ki, Roma Statutunun tərəfi olan Avstriya ICC-nin həbsinə dair orderləri icra etməyə borcludur.

Orxan Saffari