Günəş sisteminin itirilmiş sirri: Bir ulduz milyardlarla il əvvəl hər şeyi dəyişdi
Elm aləmində həyəcan yaradan yeni bir araşdırma Günəş sisteminin xarici bölgələrindəki sirli orbitlərin və ayların mənşəyi ilə bağlı mühüm ipuçları verib.
Gununsesi.info xarici mediaya istinadən xəbər verir ki, Nature Astronomy jurnalında dərc edilən araşdırmaya görə, Günəşin bir neçə milyard il əvvəl başqa bir ulduzla yaxından qarşılaşdığı ehtimal edilir.
Alimlər bildirdilər ki, bu nəzəriyyə Neptundan kənarda olan göy cisimlərinin qəribə orbitlərini və nəhəng planetlərin müxtəlif tipli peyklərini izah edə bilər.
Trans-Neptun cisimlərinin (NTO) orbitlərinin dairəvi deyil, elliptik olduğu müşahidə edilir. Bu qəribəliyi izah etmək üçün irəli sürülən məşhur nəzəriyyələrdən biri sistemdə hələ kəşf edilməmiş 9-cu planetin varlığını müdafiə edir.
Ancaq yeni simulyasiyalar fərqli bir ehtimal irəli sürdü. Araşdırmalara görə, yaxın keçmişdə Günəşin yaxınlığından keçən bir ulduz bu göy cisimlərinin orbitlərini pozmuş ola bilər.
Elm adamları 3 min fərqli kompüter simulyasiyası ilə müxtəlif kütlələrə malik ulduzların Günəşə yaxın keçməsi ssenarilərini araşdırıblar.
Araşdırmanın nəticələrinə görə, Günəşdən daha yüngül bir ulduzun təxminən 16,5 milyard kilometr məsafədən keçdiyi və xarici planetlərin orbitlərinə təsir etdiyi irəli sürülüb.
Bu məsafə Yerlə Günəş arasındakı məsafədən 110 dəfə, Neptun məsafəsindən isə 4 dəfə çoxdur.
Tədqiqatçılar ulduzun bu keçid zamanı bəzi NNC-ləri ataraq onları Yupiter və Saturnun orbitlərinə göndərdiyini düşünürlər.
Bu obyektlər nəhəng planetlər tərəfindən tutularaq peykə çevrilmiş ola bilər. Bu nəzəriyyə Yupiter və Saturn kimi planetlərin niyə fərqli peyk növlərinə malik olduğunu da izah edə bilər.
Tədqiqatçılar nəzəriyyəni təsdiqləmək üçün daha çox müşahidə məlumatlarına ehtiyac olduğunu bildirirlər. 2025-ci ildə fəaliyyətə başlayacaq Vera C. Rubin Rəsədxanasının trans-Neptun cisimlərini tədqiq edərək, bu sirrin həllinə töhfə verəcəyi gözlənilir.
Orxan Saffari
![see](https://icma.az/template/assets/see.png)