Həm Rusiya, həm də Azərbaycanda müəyyən qara qüvvələr var ki,..

Vadim Əbdürrəhmanov: "İki ölkə arasında münasibətlərin pozulmasını istəyirlər"
Əvvəli 25.08.2025-ci il tarixində
Rusiya Federasiyasının Xantı-Mansiysk Muxtar Vilayətində-Yuqrada fəaliyyət göstərən Azərbaycan Xalqları Assambleyasının sədri Vadim Əbdürrəhmanovun Newscenter.az-a müsahibəsi
-Vadim bəy, Diasporla İş üzrə Dövlət Komitəsində keçirdiyiniz görüşdən gözləntiləriniz nədir? Sizinlə əməkdaşlıq edəcəklərmi?
-Açığı o səmimiyyəti görmədim. Düzdür, sözlərində səmimiyyət hiss olunsa da, lakin gözlərində bunu hiss etmədim. Hər halda gələcək göstərəcək. Bəlkə də mən səhv edirəm. Təki mən səhv edim.
-Qeyd etdiyiniz kimi uzun illər deputat köməkçisi işləmisiniz. Bu illər ərzində orada yaşayan azərbaycanlılara hansısa formada dəstəyiniz olubmu?
-Əlbəttə. Eyni zamanda mən onu da deyirdim ki, mənim üçün bütün millətlər eyni səviyyədə olmalıdır və hər kəsə əlimdən gəldiyi qədər köməklik göstərməliyəm. Mən tək azərbaycanlılar deyil, ümumilikdə müraciət edən hər bir şəxsə köməklik etməyə çalışırdım. Həm siyasi partiya nümayəndəsi, həm də deputat köməkçisi olduğum üçün ancaq Rusiya vətəndaşı olanlara köməklik edə bilərdim. Ancaq buna baxmayaraq Rusiya vətəndaşı olmayan, ora müvəqqəti gələn azərbaycanlılar da kömək üçün müraciət edirdi. Belə insanlar mənə müraciət edəndə onları əvvəlcə diaspor təşkilatlarına yönləndirirdim. Ancaq diaspor təşkilatları onlara köməklik göstərməyəndə mən məcbur olub hansısa formada öz dəstəyimi verirdim. Belə demək mümkünsə bunun üçün qanunu da pozmalı olurdum. Başqa çarə yoxdur. Çünki qanunvericilik Rusiya vətəndaşlığı olmayan şəxslərə köməklik göztərilməsinə icazə vermir. Lakin mən azərbaycanlılarımız üçün Rusiyanın bəzi qanunlarını pozaraq onlara dəstək olmuşam.
-Azərbaycanlıların ictimai-siyasi proseslərə iştirakı, seçkili orqanlarda iştiraka meyilliliyi nə dərəcədədir?
-Həddən artıq zəif. Adi qaydada oturub söhbət edəndə dünyada baş verən proseslərdən elə danışırlar ki, adam məətəl qalır. Ancaq vəziyyət işə gəlib çatanda bunun əksini görürük. Belə demək mümkünsə savadsızlıq var. Yerli idarəetmə orqanı. Yaxud prokurorluqdan, polisdən gələn adi bir məktubu oxuyub başa düşmürlər ki, bundan nə istəyirlər. Gəlib məndən soruşurlar ki, bunu oxu, mənə izah elə. Bizim azərbaycanlılar o gündədir. Sanki 17-18-ci əsrdədirlər. Baxmayaraq ki, bir çoxunun ali təhsili belə var, lakin savadsızlıq hökm sürür. Oradakı azərbaycanlıların demək olar ki, 95 faizi heç bir ictimai işə qoşulmur. Adi toplantılar, Azərbaycanla bağlı keçirilən tədbirlərə getmirlər. Hətta övladının məktəbdə keçirilən valideyn iclasına getməyə maraqlı olmurlar. Ancaq bazara qaçırlar. Onun üçün pul, alver əsasdır. Övladı da orta məktəbi bitirən kimi özüylə bərabər bazara aparır, alverə cəlb edir. Bu belə olmalı deyil. Övladlarımızı oxutdurmalı, onlara ali təhsil verməliyik. Eyni zamanda seçkilərdə iştiraka maraqlı görünmürlər. Yalnız büdcə təşkilatlarında işləyənlər məcburi qaydada seçkilərə gedirlər. Bir növ hər şeyə səhlənkarıq, özümüzü məsuliyətsiz, eyni zamanda kobud aparırıq. Harda yaşamasından asılı olmayaraq qaydalara riayət edən heç kimə heç nə edilmir. Əgər sənin keçmişin kriminal ünsürlərə bağlıdırsa, təbii ki, o zaman cavab verməlisən. Həm Rusiya, həm də Azərbaycanda müəyyən qara qüvvələr var ki, iki ölkə arasında münasibətlərin pozulmasını istəyirlər. Baş vermiş hansısa xırda bir məsələni media vasitəsilə şişirdib ondan ajiotaj yaradırlar. Belə olmalı deyil.
-Azərbaycanlıların ictimai-siyasi proseslərdə passiv olması soydaşlarımızla işin düzgün aparılmamasından irəli gəlmirmi?
-Əlbəttə, sizinlə razıyam. Digər tərəfdən bu həm də televiziyaların cəmiyyətə təqdim etdiyi verilişlər, filmlərlə bağlıdır. Filmlərdə yalnız yüngül həyat tərzi, eyş-işrət, narkotik, alkoqullu içkilər təbliğ olunur. Ona baxan gənc də istər-istəməz yaxşı yaşamaq üçün pul dalınca qaçır. Həmçinin, özünü həmin filmlərdə mənfi obraz olan qəhrəmanlara bənzətməyə çalışır. Digər tərəfdən dediyiniz kimi azərbaycanlılarla düzgün işləməmək də bu məsələdə mühüm rol oynayır. Diaspor rəhbərləri adətən kriminal işlərlə, narkotiklə məşğul olan şəxslərin müdafiəsi ilə məşğul olur. Belə şəxslərin işi çətinə düşəndə diaspor rəhbərləri pul yığıb həmin şəxsi cəza çəkməkdən xilas edirlər. Azərbaycan diaspor təşkilatları Rusiyanın müəyyən qurumlarını da korrupsiyaya öyrədiblər. Lazım olanda polis rəisi, məhkəmə, prokurora pul verib həmin cinayətkarı cəzadan azad edirlər. Ancaq hansısa bir kasıbın işi polisə düşəndə onun dalınca heç kim getmir. Azərbaycan diaspor təşkilatları Rusiyanın müəyyən qurumlarını da korrupsiyaya öyrədiblər. Lazım olanda polis rəisi, məhkəmə, prokurora pul verib həmin cinayətkarı cəzadan azad edirlər.
-Vadim bəy, istər-istəməz Rusiya sizin üçün qərib ölkədir. Heç Azərbaycan yadınız düşürmü və bu zaman təsəllini nə ilə tapırsınız?
-Biz evdə bir qayda olaraq Azərbaycan dilində danışırıq. O toy olmur ki, orada Azərbaycan bayrağı dalğalanmasın, himnimiz səslənməsin və şəhdlərimiz yad edilməsin. Azərbaycanda baş verən bütün xəbərləri izləyirik. Təbii ki, vətənimiz üçün darıxırıq və Azərbaycana tez-tez gəlmək istəyirik.
-Maraqlıdır 44 günlük tarixi Zəfərimizi necə qarşıladınız?
-Məlumat üçün qeyd edim ki, mən Azərbaycanda hərbi xidmətdə olmuşam və Birinci Qarabağ Müharibəsinin iştirakçısı olmuşam. 1996-cı ildə Rusiyaya getmişəm. İkinci Qarabağ Müharibəsində isə bacım uşaqları müharibədə iştirak edib, Şuşaya qədər gediblər. Tarixi zəfərimiz bizdə böyük sevinc, qürur yaşatdı. O hissləri sözlə ifadə etmək mümkün deyil. İkinci Qarabağ Müharibəsinə qədər biz Rusiyada başıaşağı, qəddimiz əzilmiş vəziyyətdə gəzirdik. Birinci Qarabağ Müharibəsindən sonra çoxlarından soruşanda azərbaycanlı deməyə utanırdı. Çünki müharibədə uduzmuşduq, torpaqlarımız işğal edilmişdi. Ancaq İkinci Qarabağ Müharibəsindən sonra biz fəxrlə, qürurla azərbaycanlıyıq deyə bilirik. İndi ermənilər erməni olduqlarını deməyə utanırlar. Onlardan soruşanda haralısan, ya gürcüstanlı, ya da Stavropoldan olduğunu deyirlər. Hətta bir çoxları Sumqayıtdan olduğunu açıq şəkildə ifadə edir. Məlumat üçün onu da qeyd edim ki, İkinci Qarabağ Müharibəsi zamanı Azərbaycana yardım da göndərmişik. Ancaq o yardımların gəlib çatıb-çatmadığını dəqiq deyə bilmərəm.
-Azərbaycanda olduğunuz müddətdə azad edilmiş ərazilərə getdinizmi?
-Xeyr, gedə bilmədim. Düzü, çox istədim gedim, ancaq vaxt baxımından bu arzumu reallaşdırmaq mümkün olmadı. İnşallah, növbəti dəfə gələndə gedəcəm.
Süleyman İsmayılbəyli