Hər bir meyvə tərəvəz öz mövsümünə görə kodlaşdırılıb EKSPERT RƏYLƏRİ

İstixana şəraitində və açıq təbiətdə yetişdirilən meyvələrin oxşar və fərqli cəhətləri, eləcə də insan orqanizminə xeyri və zərəri nələrdir? SİA mövzu ilə əlaqədar ekspertlərin fikirlərini öyrənib.

Qida üzrə baş mütəxəssis Ağa Salamov: "Təbiətin öz mövsümündə yetişdirdiyi meyvə və tərəvəzlər insan orqaniziminə daha faydalıdır və daha çox lazımdır. Çünki hər bir meyvə və tərəvəz öz mövsümünə görə kodlaşdırılıb. Məsələn, heyva qış meyvəsidir. Heyvanın bronxlara və öskürəyə faydası çoxdur. Nəzərə alsaq ki, insanlar qışda daha çox xəstələnirlər. İstixanalar məcburiyyət qarşısında olmalıdır. Çünki insanlar artıq meqopolis həyata öyrəşiblər. Hazırda əkinçilik kəndlərdə o qədər də yaxşı deyil. Fərdi təsərrüfatlar aşağı səviyyədədir. Ona görə də milyonlarla insan Bakı şəhərində yaşayır ki, bu insanları da qida ilə təmin etmək lazımdır. Meyvə və tərəvəzlərə ehtiyac var ki, ilboyu istixanalar bunu təmin etməlidirlər. Təbii ki, mövsümündə yetişən meyvə və tərəvəzin faydaları daha çoxdur".

Qida təhlükəsizliyi Hərəkatının rəhbəri, sağlam qidalanma mütəxəssisi Məhsəti Hüseynova: "Meyvə-tərəvəzlər insan orqanizmini vitamin və minerallarla təmin edən, eyni zamanda lifli qida məhsulu hesab olunur. Sağlamlıq üçün çox faydalıdır. Mövsümündə təbii şəkildə yetişdirilən meyvə-tərəvəzlər daha çox faydalıdır. Artıq son dövrlərdə istixana şəraitində də meyvələr yetişdirilir ki, onun üstünlükləri ilə yanaşı zərərləri də var.

İstixana şəraitində yetişdirilən meyvələr iqlimə və fəsillərə bağlı olmadan ilin hər fəslində yetişdirilir. Burada süni istilik və yaxud da rütubət lazımdırsa, bunlar insan tərəfindən tənzimlənərək meyvə-tərəvəzə uyğun şəkildə verilir. Ziyanvericilərə qarşı istifadə olunan pestisitlər, herbisitlər və sürətli böyümə üçün istifadə olunan gübrələr və digər kimyəvi maddələr onun həm dadında, həm tərkibində müəyyən dəyişiklərə gətirib çıxardır. Əgər bu qeyri-peşəkar şəkildə istifadə olunubsa, bu zaman kimyəvi maddələrin miqdarı çox olduğundan meyvələr və tərəvəzlər daha çox toksin maddələr yığır. Antioksidant səviyyəsi istixana şəraitində yetişdirilən meyvə tərəvəzlərdə olmur.

Açıq havada, təbii şəkildə öz mövsümündə yetişən meyvələrin dadı, qoxusu digərlərinə nisbətən daha faydalı olur. Lakin bunların hər biri fərqli ölçüdə, rəngi günün işığına görə bəzi yerləri daha tünd, bəzi yerləri daha açıq olsa da daha faydalıdır. Amma istixana şəraitində olanda hər biri daha gözoxşayan, daha parlaq, eyni ölçüdə, eyni formada olur. Ümumi götürsək, hər biri orqanizmi liflərlə, maye ilə təmin edən qida məhsuludur".

Müəllif: Nuray Paşşanlı