İctimai şura cəmiyyətin fəallığına töhfələr verir

Məlum olduğu kimi, ölkəmizdə dövlət və cəmiyyət həyatının müxtəlif sahələrində dövlət siyasətinin hazırlanmasında və həyata keçirilməsində, ümumdövlət və yerli səviyyədə qərarların qəbulunda, yerli icra hakimiyyəti və özünüidarə orqanlarının fəaliyyətinə ictimai nəzarətin təşkilində vətəndaşlar və vətəndaş cəmiyyəti institutları da fəal iştirak edirlər. Bu baxımdan, “İctimai iştirakçılıq haqqında” Azərbaycan Respublikası Qanunu əsasında yaradılmış İctimai Şuralar (İŞ) mühüm rol oynayır.

İdarəetmə orqanları ilə vətəndaş cəmiyyəti arasında körpü səciyyəsi daşıyan, əsasən məşvərətçi və əlaqələndirici qurum kimi çalışan İctimai şuralardan biri də Sumqayıt Şəhər İcra Hakimiyyətinin yanında yaradılıb. Şuranın sədri şəhərin ictimai-siyasi və mədəni həyatında daim fəal iştirakı ilə seçilən həkim, yazıçı-publisist Hümbət Quliyevdir. Onunla söhbətimiz İctimai şuraların mahiyyəti və  rəhbərlik etdiyi qurumun gördüyü işlər barədədir.

– Hümbət müəllim, əvvəlcə bu ictimai fəallıq hərəkatının cəmiyyətin həyatındakı rolundan danışardınız...

– İctimai şuraların yaradılmasından əsas məqsəd vətəndaşların dövlətin idarəedilməsinə geniş cəlbi və icra orqanlarının fəaliyyətinin səmərəliliyinin daha da artırılmasına töhfələr verməkdir. Çalışmaları qanunla tənzimlənən bu şuraların mexanizmləri monitorinqlər, müşahidələr və vətəndaş müraciətlərinin araşdırılıb həlli üçün vasitəçilik ediməsidir. Şuralarda vətəndaş cəmiyyəti institutları, QHT-lər, bələdiyyələr, həmkarlar ittifaqları, kütləvi informasiya vasitələri təmsil olunur. Yəni hədəf kimi vətəndaş potensialının sağlam cəmiyyət üçün səfərbər edilməsi götürülür. Sizin də qeyd etdiyiniz kimi, biz vətəndaş institutları ilə icra orqanları arasında körpü olaraq, bir növ ünsiyyət vasitəçiliyi edir, problemlərin üzə çıxarılıb həll olunmasına çalışır.

– Sizin rəhbərlik etdiyiniz İctimai Şura kimlərdən ibarətdir?

– Gizli səsvermə yolu ilə seçilmiş 15 nəfər üzvümüz var. Hamısı nüfuzlu şəxslərdir. Sədr müavini Məhəmməd Vəliyev, Qafqaz Müsəlmanları İdarəsinin bölgə qazısı Hacı Rauf Sərdarov, AYB Sumqayıt bölməsinin sadri Gülnarə Cəmaləddin, “Qızıl Aypara”nın  regionalal koordinatoru Mətanət Məhərrəmova, şair-publisist Rafiq Oday, Qarabağ Müharibəsi veteranı Çingiz Məmmədov, Mədəniyyət İşçiləri Həmkarlar İttifaqının yerli komitə sədri Şahin Şəfiyev, şairə Xatirə Fərəcli və digərləri tanınmış ziyalılar, həmçinin ictimai fəal gənclərdir. Birgə səylərlə qarşıda duran vəzifələri gerçəkləşdiririk. 

– Hər bir vətəndaş öz müşkülü ilə bağlı sizə müraciət edə bilirmi?

– Yox. Məsələ burasındadır ki, İctimai şuralar sırf şəxsi problemlərlə deyil, adından da göründüyü kimi, məhz ictimai mahiyyət daşıyan məsələlərlə məşğul olur (Şəhid ailələrinin, qazilərin müraciətləri istisna olmaqla). Biz əsasən cəmiyyətin idarəetməyə dəstəyini formalaşdırırıq, toplumun sosial qayğılarına kömək edirik. Buraya hamının istifadə etdiyi ictimai nəqliyyat, su, işıq, qaz təchizatının, yol infrastrukturunun yaxşılaşdırılması və sair daxildir. Maarifləndirmə işimizin məğzi  budur ki, hansısa məmurun nöqsanı, yarıtmaz işi nahaqdan dövlət strukturunun ayağına yazılmasın. İnsanlara səhiyyənin, təhsilin və digər sahələrin mövcud olan və potensial imkanlarını çatdırırıq. Məramımız Sumqayıtın həm işləmək, həm də yaşamaq üçün rahat şəhər olmasıdır. Belə olduqda, şəhərimizin xarici investorlar üçün də cəlbediciliyi artır və son nəticədə yeni iş yerləri yaradılmaqla məşğulluq imkanları da genişlənir.

– Şuranız, son vaxtlarda, konkret olaraq, hansı sahələrə diqqət yetirib?  

– Bir araşdırmamız nəqliyyatın vəziyyətinə aid olub. Könüllülərin də iştirakı ilə şəhərimizdə ictimai nəqliyyat xidmətinin vəziyyəti, avtobusların rahat yollarda hərəkəti imkanları, yay mövsümündə kondisionerlərin işləyib-işləməməsi, kart sisteminin tətbiqi və digər bu kimi amillərə diqqət yetirmiş, əlaqədar qurumlara tövsiyələr vermişik. Nəticə də müsbət olub: indi Sumqayıtda yüzlərlə yeni avtobus alınaraq xəttə buraxılıb, ən ucqar küçələrə belə ictimai nəqliyyat vasitələri rahat gedib çıxır, hərəkət cədvəlinə ciddi riayət olunur və sair.

Səhiyyə sistemi üzrə şəkərli diabet xəstələrinin kütləvi olaraq qlükometrlərlə təminatına nail olmuşuq. Daha bir aktual məsələ – ətraf mühitin təmizliyi üçün atılan addımlardır. Zavodların tullantı sularının bir yerə yığılıb təmizlənməsi, dənizə çirkli su axınının qarşısının alınması bu sıradandır. Artıq bu problemin bir qismi həll edilib. Məsələn, Acıdərə kanalına borular qoyulub, bir sıra yerdə təmizləyici qurğular tikilib və məsələ tezliklə tam həllini tapacaq. 

Ekoloqlarla birlikdə kustar sexlərin havanı çirkləndirməsinin, şadlıq saraylarından səs-küyün həddindən artıq ətrafa yayılmasının qarşısının alınması, mağazalarda qida təhlükəsizliyinə nail olunması (vaxtı keçmiş məhsulların istehsal tarixinin saxtalaşdırılmasının qarşısının alınması), mənəvi dəyərlərin təbliği, narkomaniyaya qarşı ictimai mübarizə də uğurlu işlərimiz sırasındadır. Prioritet istiqamətlər bunlardır.   

– Şuranın bürokratik struktur olma ehtimalı necədir?

– Buna qətiyyən yol vermək olmaz. Biz yoxlamalar keçirmirik, monitorinqlər,  ictimai müşahidələr aparırıq. Bir də ki, ayrı-ayrı sahələr üzrə ixtisaslaşmış  QHT-lərin araşdırma nəticələrinin icra strukturlarına çatdırılmasına dəstək oluruq.  Prinsiplərimiz qanunçuluq, qərəzsizlik, könüllülük, şəffaflıq, plüralizm, bərabərlik və ayrı-seçkiliyə rəvac verilməməsidir. Onu da deyim ki, başda Zakir Fərəcov olmaqla, Sumqayıt şəhər rəhbərliyi müraciətlərimizə çox həssas yanaşır, qaldırdığımız məsələlərə maksimum diqqət yetirir, bizi zəruri olan məlumatlarla təmin edir və təşəbbüslərimizi daim dəstəkləyir. Elə müəyyən müsbət nəticələrə nail olmağımızın bir səbəbi də budur.

– Adını layiqincə doğruldan İctimai Şuranıza davamlı uğurlar arzu edirik!  

Əli NƏCƏFXANLI
XQ