İnsanın təbiət lə ucalan səsi... Qaval daşından çıxan səs ya siqnal olun, ya da musiqiyə çevrilib Video

Qaval daşı Azərbaycanın Qobustan Milli Tarix-Bədii Qoruğunda tapılan "təbii" musiqi alətidir. Qədim insanların digər daşlarla vuraraq səs çıxarmaq üçün istifadə etdikləri nağara bənzər bir daşdır. Adı türkcə "qaval" - nağara və "daş" sözlərindən gəlir.

Daş üç hissədən ibarətdir: bunlardan ikisi dayaq rolunu oynayır, üçüncüsü, yuxarı hissəsi isə nağaranın vurulduğu lövhədir. Daşın müxtəlif hissələrinə vurulduqda fərqli səslər yaranır. Lövhə nə qədər böyükdürsə, səs bir o qədər yüksək və aşağı olur.

Tarixi mənbələrə görə, qədim insanlar qaval daşından siqnal vermək və ya rituallara musiqi müşayiəti etmək üçün istifadə olunub.

Qeyd edək ki, Qobustan Təbiət Qoruğunda iki qaval daşı var. Bu daşlardan biri Çingizdağ dağının ətəyində, digəri isə Böyükdaş dağındadır.

Qobustan Milli Tarix-Bədii Qoruğunda olduğumuz zaman biz də Qavaldaşla musiqi ifa etməyə cəhd etdik. Görünür, qədim dövrlərdə yaşayan insanlar bu daşlarla ritimləri tutmağı bacarıblar. Ya da daşlardan çıxan səslər elə onların musiqisi olub. Bu gün Qobustana gələn hər bir turist qaval daş üzərində musiqi ifa etməyə cəhd edir. Çünki bunun özü həm də maraqlı bir təcrübədir.

İradə Cəlil, Bizimyol.info