İnsanlar doğulanda yalnız bu 2 şeydən qorxur, digərləri sonradan yaranır
Icma.az, Olke.az saytından verilən məlumata əsaslanaraq xəbər yayır.
İnsanlar 2 əsas qorxu ilə doğulur, digər bütün qorxular sonradan öyrənilir.
Ölkə.Az xarici KİV-ə istinadla xəbər verir ki, psixoloqlar və nevroloqlar razılaşırlar ki, insanlar doğulanda onlarda yıxılmaq və yüksək səs qorxusu olur.
Bu ikisi əsas məqsədə xidmət edir - bizi ən erkən və ən həssas mərhələlərimizdə zərərdən qorumaq.
Ən çox istinad edilən dəlillərdən biri də 1960-cı ildəki “vizual uçurum” təcrübəsidir. Təcrübə zamanı 6-14 aylıq körpələr şəffaf səthi olan platformaya yerləşdirilib. Körpələrin etibar etdikləri dayələri onları nə qədər təşviq etsə də, onlar şüşənin üzərində hərəkət etməyiblər.
Bu, təbii yıxılmaq qorxusunun bizim instinktlərimizdə dərin kök salan bir şey olduğunu göstərir.
Eynilə, yüksək səs qorxusu doğuşdan gəlir. Qəfil, kəskin səslər - metalın cingiltisi və ya partlayan şar kimi - yeni doğulmuş körpənin titrəməsinə, ağlamasına və ya narahatlıq göstərməsinə səbəb ola bilər. Bu reaksiya "akustik həyəcan refleksi" adlanır. Neyroloq Seth Norrholmun fikrincə,bu refleks avtomatikdir və beynin ibtidai sağ qalma sistemlərinə qoşulur. Güclü səslər hamılıqla potensial təhlükə siqnalları kimi şərh olunur, buna görə də hətta dünya təcrübəsi olmayan körpə belə onlara reaksiya verir.
Bu iki qorxu anadangəlmə olsa da, bütün digər qorxular - hörümçəklər, qaranlıq və ya kütlə qarşısında çıxışlar mədəniyyət, tərbiyə və şəxsi təcrübə ilə formalaşır.
İlan və ya hörümçək qorxusu kimi şeylərə gəldikdə, körpələr qorxaraq başlamırlar. Tədqiqatlar göstərir ki, onlar bu canlıları digərlərindən daha tez fərq edə bilərlər, lakin bu, qorxu ilə eyni deyil. Uşaqlar yalnız öyrənilmiş birliklər vasitəsilə - bəlkə də hekayələr, valideyn göstərişləri və ya travmatik təcrübələr - onlardan qorxmağa başlayırlar.
Körpələr işığın olmamasından da qorxmurlar, sadəcə sonradan böyüklərdən eşitdikləri hekayələrdən sonra qaranlığın içərisində gizlənə biləcək varlıqlardan qorxmağa başlayırlar.
Mütəxəssislərin fikrincə, qorxuların çoxu anadangəlmə olmadığı üçün terapiya və ya şüurlu səylə onu azaltmaq və ya tərsinə çevirmək olar.
Billurə Yunus


