Icma.az
close
up
RU
İslamda orqan bağışlamaq savabdır, yoxsa günah? İlahiyyatçıdan açıqlama

İslamda orqan bağışlamaq savabdır, yoxsa günah? İlahiyyatçıdan açıqlama

Icma.az xəbər verir, Moderator.az saytına əsaslanaraq.

Bu gün tibbin inkişafı sayəsində orqan transplantasiyası minlərlə insanın həyatını xilas edir. Lakin bu proses çox zaman təkcə tibbi deyil, həm də hüquqi və dini baxımdan ciddi müzakirələrə səbəb olur. Dünyada bəzi ölkələrdə vətəndaşların orqanlarını ölümündən sonra bağışlaması avtomatik qəbul edilir, bəzi yerlərdə isə bu, yalnız şəxsən razılıq verildikdə mümkündür. 

•  İcazəli ölkələr: İspaniya, Belçika, Fransa, Avstriya kimi ölkələrdə vətəndaşlar xüsusi şəkildə imtina etmədikcə orqan donorları sayılırlar (opt-out sistemi).

•  Məhdud icazəli ölkələr: ABŞ, Böyük Britaniya, Türkiyə kimi ölkələrdə isə yalnız şəxsin sağlığında icazə verməsi ilə mümkündür (opt-in sistemi).

•  Qadağan olunan və ya ciddi məhdudiyyət qoyulan ölkələr: Misal üçün, Səudiyyə Ərəbistanı, İran və bəzi digər ölkələrdə dini və hüquqi çərçivələrə görə orqan bağışlanmasına müəyyən məhdudiyyətlər var.

İslamda insanın ölümündən sonra orqanlarını bağışlaması necə qiymətləndirilir?Ölümündən sonra orqanlarını bağışlamaq istəyən bir müsəlman bunu şəriətə uyğun şəkildə necə edə bilər?

Bu barədə Moderator.az-a danışan ilahiyyatçı Tural İrfan qeyd edir  ki, Quranın vəhy məntiqinə və islami meyarlara görə bir insanı yaşatmaq yaxud yaşamasına vəsilə olmaq bütün insanlığı yaşatmaq deməkdir:

“Bir insanı da öldürmək yaxud ölümünə şərait yaratmaq bütün bəşəriyyəti öldürmək deməkdir. Ona görə vəfat etmiş insanın ya sağlığında, öz vəsiyyətinə ya da varislərinin izninə əsasən orqanları başqa insana köçürülə bilər. Xurafatçı və mühafizəkar təriqətlərin fikri önəmli deyil, əsas Qurandır.

Böyük filosof, tibb alimi İbn Sina öz zamanında meyitləri yarıb təcrübə apararkən onu kafir adlandırıb, hətta öldürmək də istəyiblər. Amma o gizli şəkildə bunu edərək insan anatomiyasını, orqan köçürülmə imkanlarını təcrübə edib, öyrənib. Bu gün də vaxtilə ona kafir deyən müsəlmanlar onun  həmin təcrübədən qazandığı tibbi biliklərdən istifadə edirlər. Demək elmin və tibbin düşməni din yox, cəhalət və cahillərdir”.

İlahiyyatçı diqqətə çatdırıb ki, sağlam orqanlarını ehtiyacı olan xəstələrə bağışlamaq istəyən müsəlmanlar sağlığında vəsiyyət etməli, bunu rəsmiləşdirməlidir:

“ Əgər buna fürsət olmayıbsa onların varisi, oğlu, qızı, nəvəsi bununla bağlı icazə verə bilər. Orqan transplantasiyası haram deyil, sadəcə onu icazəsiz, meyiti təhqir etmək niyyəti ilə götürmək qadağan və haramdır. Tutaq ki, Uhud savaşında Peyğəmbərin əmisi Həmzəni şəhid etdikdən sonra Yezidin nənəsi Hind onun ürəyini, ciyərini çıxardıb parçalayıb boyunbağı düzəldərək boynuna asmışdı. Bu artıq meyitin orqanlarını təhqir mənasında götürməkdir ki, qadağandır. Amma xoş niyyətlə, digər insanın həyatda qalması naminə icazə ilə götürmək mümkündür”

T.İrfan onu da əlavə edib ki, İslama görə insanın öldükdən sonra bədəni onun ehtiramını qorumaq üçün toxunulmazdır:

 “Onsuz da torpağın altında  insanın daxili orqanlarını qısa müddət ərzində həşəratlar məhv edir. Odur ki, həşəratlara nəsib olmaqdansa, bir insanın həyatda qalmasına vəsilə olması daha məqsədəuyğundur. İslamda hökmlər zaman, şərait, dövr, məkan və ehtiyaclara görə dəyişə bilir. Eyni zamanda , həmin insanın orqanları fasiq, kafir və zalım adam üçün götürülürsə, bu yolverilməzdir. Hətta vəsiyyət etmiş olsa da belə, yaxınları izn vermiş olsa da belə insanlıq əleyhinə cinayətlərə yol vermiş, yer üzündə fəsad törədən adamlara orqan bağışlamaq doğru qəbul edilmir.

Eyni zamanda, orqanı pulla satmaq olmaz. Çünki bu artıq yardım və humanizm yox, alverdir. Təmənnasız edildiyi təqdirdə icazəlidir”.

Mehin Mehmanqızı

Sonrakı hadisələr barədə daha çox məlumat almaq üçün Icma.az saytını izləyin.
seeBaxış sayı:116
embedMənbə:https://moderator.az
archiveBu xəbər 13 Fevral 2025 17:39 mənbədən arxivləşdirilmişdir
0 Şərh
Daxil olun, şərh yazmaq üçün...
İlk cavab verən siz olun...
topGünün ən çox oxunanları
Hal-hazırda ən çox müzakirə olunan hadisələr

Yarım əsrimə qədəm qoydum

21 Oktyabr 2025 20:33see252

La Liqa ABŞ da keçiriləcək “Barselona” “Vilyarreal” matçının ləğv edildiyini açıqlayıb

22 Oktyabr 2025 00:15see241

Türkiyədə FETÖ əməliyyatı : 286 nəfər saxlanıldı

22 Oktyabr 2025 06:53see202

Təl Əvivdən Bakıya reyslər bərpa edilir

21 Oktyabr 2025 19:39see199

Toyuq əti və yumurta bahalaşacaq SƏBƏB BUDUR KONKRET

22 Oktyabr 2025 12:02see196

3 boksçumuz da qalib oldu

22 Oktyabr 2025 10:54see180

Dabaq xəstəliyi xaricdən gətirilən ət məhsullarına tələbatı artırdı (VİDEO)

21 Oktyabr 2025 23:40see173

Qızılın bahalaşması 2026 cı ildə də davam edəcək PROQNOZ

22 Oktyabr 2025 17:09see168

Bakı Tehran: yeni etimad mərhələsi

22 Oktyabr 2025 09:59see167

Türkiyəli alim Botanika İnstitutunda elmi seminar keçirib

22 Oktyabr 2025 16:01see152

Ruslar Çin avtomobillərindən narazılıq edirlər...

21 Oktyabr 2025 23:06see144

Türkiyə XİN: Knessetin İordan çayının Qərb sahili ilə bağlı qərarı beynəlxalq hüquqa ziddir

22 Oktyabr 2025 23:42see139

Suriya universitetlərində Türk dili və Ədəbiyyatı bölümü YARADILIB

22 Oktyabr 2025 16:35see137

Özünü maşın vurub öldürdü, xəbəri alan atasının da ürəyi dayandı Foto

22 Oktyabr 2025 07:17see132

VK sədri Dünya Məktəbinin şagirdləri ilə görüşüb FOTOLAR

22 Oktyabr 2025 10:52see132

170 saylı marşrutda tıxac kabusu: Daşıyıcı şirkət açıqlama verdi

22 Oktyabr 2025 23:38see127

Cahangir Babayev Dünya Karate Federasiyası tərəfindən təltif olunub

21 Oktyabr 2025 19:39see127

Azərbaycan Mərkəzi Bankı qızılın bahalaşmaqda davam edəcəyini gözləyir

22 Oktyabr 2025 14:42see125

Dünyanın ən sürətli BYD superkarı yeni rekorda imza atıb...

23 Oktyabr 2025 00:16see125

İcmal büdcənin gəlirləri 36 mlrd. manata yaxınlaşıb

22 Oktyabr 2025 14:41see121
newsSon xəbərlər
Günün ən son və aktual hadisələri